Εμβάθυνση Δημοσίου Δικαίου: Συνταγματικό Δίκαιο
Παπαδοπούλου Λίνα
Ειδικά μαθήματα εμβάθυνσης στο Συνταγματικό και το Διοικητικό Δίκαιο (Συνταγματικό Δίκαιο).
Λιγότερα
Ειδικά μαθήματα εμβάθυνσης στο Συνταγματικό και το Διοικητικό Δίκαιο (Συνταγματικό Δίκαιο).
Ειδικά μαθήματα εμβάθυνσης στο Συνταγματικό και το Διοικητικό Δίκαιο (Συνταγματικό Δίκαιο).
Περίγραμμα
Σύντομη Περιγραφή
Ειδικά μαθήματα εμβάθυνσης στο Συνταγματικό και το Διοικητικό Δίκαιο (Συνταγματικό Δίκαιο).
Λέξεις Κλειδιά: Κράτος δικαίου, Σύνταγμα, νόμος, έλεγχος συνταγματικότητας, ατομικά και κοινωνικά δικαιώματα, δημόσιο συμφέρον, Διοίκηση, δικαστική προστασία.
Διδάσκοντες
Διδάσκουσα:
Λίνα Παπαδοπούλου, Επίκουρη Καθηγήτρια
Βιογραφικό:
http://law-constitution.web.auth.gr/lina/files/Lina-Papadopoulou-CV.pdf
http://law-constitution.web.auth.gr/lina/cv/
http://www.law.auth.gr/index.php?lang=el&rm=51&mn=53&stid=55
http://www.law.auth.gr/index.php?lang=en&rm=232&mn=253&stid=55
Συνεργάτης Ανάπτυξης Περιεχομένου: Βασιλική Κόκοτα
Περιεχόμενο μαθήματος
- Θεμελίωση ελέγχου συνταγματικότητας
- Νομιμοποίηση και ενστάσεις
- Διακρίσεις ελέγχου συνταγματικότητας
- α) Μοντέλα δικαστικού ελέγχου β) Χαρακτηριστικά του ελληνικού συστήματος δικαστικού ελέγχου
- α) Οριοθέτηση και τεχνικές του ελέγχου β) Σύμφωνη με το Σύνταγμα ερμηνεία και μερική αντισυνταγματικότητα
- Αρχή της αναλογικότητας
- Επαγγελματική ελευθερία
- Αρχή της ισότητας
- Αρχή της ισότητας: ειδικές μορφές
- Πρότυπη δίκη
- Δικαίωμα ιδιοκτησίας / Ιδιωτικοποιήσεις
- Δικαίωμα στην εκπαίδευση
- Δικαίωμα δικαστικής προστασίας
Μαθησιακοί στόχοι
Να γίνει αντιληπτή η σύγχρονη έννοια του κράτους δικαίου στο πλαίσιο του δικαστικού ελέγχου της συνταγματικότητας των νόμων με έμφαση στην προστασία των ατομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων.
Ομάδα στόχος
Οι τεταρτοετείς φοιτητές του Τμήματος Νομικής ΑΠΘ.
Μαθησιακοί στόχοι
Να γίνει αντιληπτή η σύγχρονη έννοια του κράτους δικαίου στο πλαίσιο του δικαστικού ελέγχου της συνταγματικότητας των νόμων με έμφαση στην προστασία των ατομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων.
Προαπαιτούμενα
Δεν υπάρχουν υποχρεωτικά προαπαιτούμενα μαθήματα για τη συμμετοχή στο μάθημα της Εμβάθυνσης, ωστόσο, για την πληρέστερη κατανόηση του μαθήματος βοηθά να έχει παρακολουθήσει ο φοιτητής (και, ιδανικά, να έχει επιτύχει στις εξετάσεις) τα μαθήματα του Συνταγματικού Δικαίου, των Συνταγματικών Ελευθεριών, του Διοικητικού Δικαίου και της Διοικητικής Δικονομίας, δεδομένου ότι το συγκεκριμένο μάθημα συνιστά περαιτέρω εμβάθυνση των ανωτέρω μαθημάτων.
Προτεινόμενα συγγράμματα
- Βενιζέλος, Ευ., Μαθήματα Συνταγματικού Δικαίου, Αθήνα, Σάκκουλα, 2008
- Βενιζέλος, Ευ./ Χρυσόγονος, Κ., Το πρόβλημα της συνταγματικής δικαιοσύνης στην Ελλάδα, Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου, Αθήνα-Κομοτηνή, Σάκκουλα, 2006
- Γιαννακόπουλος, Κ., Η επίδραση του δικαίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης στον δικαστικό έλεγχο της συνταγματικότητας των νόμων, Αθήνα-Θεσσαλονίκη, Σάκκουλα, 2013
- Δαγτόγλου, Π., Συνταγματικό Δίκαιο – Ατομικά Δικαιώματα, Αθήνα-Κομοτηνή, Σάκκουλα, 2010
- Δρόσος, Γ., Δοκίμιο Ελληνικής Συνταγματικής Θεωρίας, Αθήνα-Κομοτηνή, Σάκκουλα, 1996
- Κασιμάτης, Γ., Συνταγματική δικαιοσύνη, Αθήνα, Σάκκουλα, 1999
- Μανιτάκης, Α., Ελληνικό Συνταγματικό Δίκαιο, Αθήνα- Θεσσαλονίκη, Σάκκουλα, 2004
- Μανιτάκης, Α., Ιστορικά γνωρίσματα και λογικά προαπαιτούμενα του δικαστικού ελέγχου της συνταγματικότητας των νόμων στην Ελλάδα σε: Τιμητικός Τόμος Κ. Μπέη, Αθήνα, Σάκκουλα, 2003, σ. 3121-3154 = ΤοΣ 2003, σ. 13-47
- Μανιτάκης, Α., Κράτος Δικαίου ΙΙ, διαθέσιμο σε: http://law-constitution.web.auth.gr/lina/files/Manitakis_KratosDikaiouII_Nomimopoiisi.pdf
- Ορφανουδάκης, Σ., Η υπεροχή του Συντάγματος έναντι του Νόμου, ως απαύγασμα του Συνταγματισμού, Αθήνα- Θεσσαλονίκη, Σάκκουλα, 2008
- Ορφανουδάκης, Σ., Η αρχή της αναλογικότητας στην ελληνική έννομη τάξη. Από τη νομολογιακή εφαρμογή της στη συνταγματική της καθιέρωση, Μελέτες Συνταγματικού Δικαίου και Πολιτειολογίας 11, Αθήνα-Θεσσαλονίκη, Σάκκουλα, 2003
- Σκουρής, Β./ Βενιζέλος, Ευ., Ο δικαστικός έλεγχος της συνταγματικότητας των νόμων, Ειδικά Θέματα Δημοσίου Δικαίου, Αθήνα-Κομοτηνή, Σάκκουλα, 1985, σ. 91 επ.
- Χρυσόγονος, Κ., Ατομικά και κοινωνικά δικαιώματα, Νομική Βιβλιοθήκη, 2006
Βιβλιογραφία
- Βενιζέλος, Ευ., Μαθήματα Συνταγματικού Δικαίου, Αθήνα, Σάκκουλα, 2008
- Βενιζέλος, Ευ./ Χρυσόγονος, Κ., Το πρόβλημα της συνταγματικής δικαιοσύνης στην Ελλάδα, Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου, Αθήνα-Κομοτηνή, Σάκκουλα, 2006
- Γιαννακόπουλος, Κ., Η επίδραση του δικαίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης στον δικαστικό έλεγχο της συνταγματικότητας των νόμων, Αθήνα-Θεσσαλονίκη, Σάκκουλα, 2013
- Δαγτόγλου, Π., Συνταγματικό Δίκαιο – Ατομικά Δικαιώματα, Αθήνα-Κομοτηνή, Σάκκουλα, 2010
- Δρόσος, Γ., Δοκίμιο Ελληνικής Συνταγματικής Θεωρίας, Αθήνα-Κομοτηνή, Σάκκουλα, 1996
- Κασιμάτης, Γ., Συνταγματική δικαιοσύνη, Αθήνα, Σάκκουλα, 1999
- Μανιτάκης, Α., Ελληνικό Συνταγματικό Δίκαιο: σύνταγμα, κράτος - έθνος - κυριαρχία, συντακτική και αναθεωρητική εξουσία, ευρωπαϊκό σύνταγμα, εγγυήσεις τηρήσεως του Συντάγματος, Αθήνα- Θεσσαλονίκη, Σάκκουλα, 2004
- Μανιτάκης, Α., Ιστορικά γνωρίσματα και λογικά προαπαιτούμενα του δικαστικού ελέγχου της συνταγματικότητας των νόμων στην Ελλάδα σε: Τιμητικός Τόμος Κ. Μπέη, Αθήνα, Σάκκουλα, 2003, σ. 3121-3154 = ΤοΣ 2003, σ. 13-47
- Μανιτάκης, Α., Κράτος Δικαίου ΙΙ, διαθέσιμο σε: http://law-constitution.web.auth.gr/lina/files/Manitakis_KratosDikaiouII_Nomimopoiisi.pdf
- Ορφανουδάκης, Σ., Η υπεροχή του Συντάγματος έναντι του Νόμου, ως απαύγασμα του Συνταγματισμού, Αθήνα- Θεσσαλονίκη, Σάκκουλα, 2008
- Ορφανουδάκης, Σ., Η αρχή της αναλογικότητας στην ελληνική έννομη τάξη. Από τη νομολογιακή εφαρμογή της στη συνταγματική της καθιέρωση, Μελέτες Συνταγματικού Δικαίου και Πολιτειολογίας 11, Αθήνα-Θεσσαλονίκη, Σάκκουλα, 2003
- Σκουρής, Β./ Βενιζέλος, Ευ., Ο δικαστικός έλεγχος της συνταγματικότητας των νόμων, Ειδικά Θέματα Δημοσίου Δικαίου, Αθήνα-Κομοτηνή, Σάκκουλα, 1985, σ. 91 επ.
- Χρυσόγονος, Κ., Ατομικά και κοινωνικά δικαιώματα, Νομική Βιβλιοθήκη, 2006
Ειδικά μαθήματα εμβάθυνσης στο Συνταγματικό και το Διοικητικό Δίκαιο (Συνταγματικό Δίκαιο).
Λέξεις Κλειδιά: Κράτος δικαίου, Σύνταγμα, νόμος, έλεγχος συνταγματικότητας, ατομικά και κοινωνικά δικαιώματα, δημόσιο συμφέρον, Διοίκηση, δικαστική προστασία.
Διδάσκουσα:
Λίνα Παπαδοπούλου, Επίκουρη Καθηγήτρια
Βιογραφικό:
http://law-constitution.web.auth.gr/lina/files/Lina-Papadopoulou-CV.pdf
http://law-constitution.web.auth.gr/lina/cv/
http://www.law.auth.gr/index.php?lang=el&rm=51&mn=53&stid=55
http://www.law.auth.gr/index.php?lang=en&rm=232&mn=253&stid=55
Συνεργάτης Ανάπτυξης Περιεχομένου: Βασιλική Κόκοτα
- Θεμελίωση ελέγχου συνταγματικότητας
- Νομιμοποίηση και ενστάσεις
- Διακρίσεις ελέγχου συνταγματικότητας
- α) Μοντέλα δικαστικού ελέγχου β) Χαρακτηριστικά του ελληνικού συστήματος δικαστικού ελέγχου
- α) Οριοθέτηση και τεχνικές του ελέγχου β) Σύμφωνη με το Σύνταγμα ερμηνεία και μερική αντισυνταγματικότητα
- Αρχή της αναλογικότητας
- Επαγγελματική ελευθερία
- Αρχή της ισότητας
- Αρχή της ισότητας: ειδικές μορφές
- Πρότυπη δίκη
- Δικαίωμα ιδιοκτησίας / Ιδιωτικοποιήσεις
- Δικαίωμα στην εκπαίδευση
- Δικαίωμα δικαστικής προστασίας
Να γίνει αντιληπτή η σύγχρονη έννοια του κράτους δικαίου στο πλαίσιο του δικαστικού ελέγχου της συνταγματικότητας των νόμων με έμφαση στην προστασία των ατομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων.
Οι τεταρτοετείς φοιτητές του Τμήματος Νομικής ΑΠΘ.
Να γίνει αντιληπτή η σύγχρονη έννοια του κράτους δικαίου στο πλαίσιο του δικαστικού ελέγχου της συνταγματικότητας των νόμων με έμφαση στην προστασία των ατομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων.
Δεν υπάρχουν υποχρεωτικά προαπαιτούμενα μαθήματα για τη συμμετοχή στο μάθημα της Εμβάθυνσης, ωστόσο, για την πληρέστερη κατανόηση του μαθήματος βοηθά να έχει παρακολουθήσει ο φοιτητής (και, ιδανικά, να έχει επιτύχει στις εξετάσεις) τα μαθήματα του Συνταγματικού Δικαίου, των Συνταγματικών Ελευθεριών, του Διοικητικού Δικαίου και της Διοικητικής Δικονομίας, δεδομένου ότι το συγκεκριμένο μάθημα συνιστά περαιτέρω εμβάθυνση των ανωτέρω μαθημάτων.
- Βενιζέλος, Ευ., Μαθήματα Συνταγματικού Δικαίου, Αθήνα, Σάκκουλα, 2008
- Βενιζέλος, Ευ./ Χρυσόγονος, Κ., Το πρόβλημα της συνταγματικής δικαιοσύνης στην Ελλάδα, Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου, Αθήνα-Κομοτηνή, Σάκκουλα, 2006
- Γιαννακόπουλος, Κ., Η επίδραση του δικαίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης στον δικαστικό έλεγχο της συνταγματικότητας των νόμων, Αθήνα-Θεσσαλονίκη, Σάκκουλα, 2013
- Δαγτόγλου, Π., Συνταγματικό Δίκαιο – Ατομικά Δικαιώματα, Αθήνα-Κομοτηνή, Σάκκουλα, 2010
- Δρόσος, Γ., Δοκίμιο Ελληνικής Συνταγματικής Θεωρίας, Αθήνα-Κομοτηνή, Σάκκουλα, 1996
- Κασιμάτης, Γ., Συνταγματική δικαιοσύνη, Αθήνα, Σάκκουλα, 1999
- Μανιτάκης, Α., Ελληνικό Συνταγματικό Δίκαιο, Αθήνα- Θεσσαλονίκη, Σάκκουλα, 2004
- Μανιτάκης, Α., Ιστορικά γνωρίσματα και λογικά προαπαιτούμενα του δικαστικού ελέγχου της συνταγματικότητας των νόμων στην Ελλάδα σε: Τιμητικός Τόμος Κ. Μπέη, Αθήνα, Σάκκουλα, 2003, σ. 3121-3154 = ΤοΣ 2003, σ. 13-47
- Μανιτάκης, Α., Κράτος Δικαίου ΙΙ, διαθέσιμο σε: http://law-constitution.web.auth.gr/lina/files/Manitakis_KratosDikaiouII_Nomimopoiisi.pdf
- Ορφανουδάκης, Σ., Η υπεροχή του Συντάγματος έναντι του Νόμου, ως απαύγασμα του Συνταγματισμού, Αθήνα- Θεσσαλονίκη, Σάκκουλα, 2008
- Ορφανουδάκης, Σ., Η αρχή της αναλογικότητας στην ελληνική έννομη τάξη. Από τη νομολογιακή εφαρμογή της στη συνταγματική της καθιέρωση, Μελέτες Συνταγματικού Δικαίου και Πολιτειολογίας 11, Αθήνα-Θεσσαλονίκη, Σάκκουλα, 2003
- Σκουρής, Β./ Βενιζέλος, Ευ., Ο δικαστικός έλεγχος της συνταγματικότητας των νόμων, Ειδικά Θέματα Δημοσίου Δικαίου, Αθήνα-Κομοτηνή, Σάκκουλα, 1985, σ. 91 επ.
- Χρυσόγονος, Κ., Ατομικά και κοινωνικά δικαιώματα, Νομική Βιβλιοθήκη, 2006
- Βενιζέλος, Ευ., Μαθήματα Συνταγματικού Δικαίου, Αθήνα, Σάκκουλα, 2008
- Βενιζέλος, Ευ./ Χρυσόγονος, Κ., Το πρόβλημα της συνταγματικής δικαιοσύνης στην Ελλάδα, Κέντρο Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου, Αθήνα-Κομοτηνή, Σάκκουλα, 2006
- Γιαννακόπουλος, Κ., Η επίδραση του δικαίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης στον δικαστικό έλεγχο της συνταγματικότητας των νόμων, Αθήνα-Θεσσαλονίκη, Σάκκουλα, 2013
- Δαγτόγλου, Π., Συνταγματικό Δίκαιο – Ατομικά Δικαιώματα, Αθήνα-Κομοτηνή, Σάκκουλα, 2010
- Δρόσος, Γ., Δοκίμιο Ελληνικής Συνταγματικής Θεωρίας, Αθήνα-Κομοτηνή, Σάκκουλα, 1996
- Κασιμάτης, Γ., Συνταγματική δικαιοσύνη, Αθήνα, Σάκκουλα, 1999
- Μανιτάκης, Α., Ελληνικό Συνταγματικό Δίκαιο: σύνταγμα, κράτος - έθνος - κυριαρχία, συντακτική και αναθεωρητική εξουσία, ευρωπαϊκό σύνταγμα, εγγυήσεις τηρήσεως του Συντάγματος, Αθήνα- Θεσσαλονίκη, Σάκκουλα, 2004
- Μανιτάκης, Α., Ιστορικά γνωρίσματα και λογικά προαπαιτούμενα του δικαστικού ελέγχου της συνταγματικότητας των νόμων στην Ελλάδα σε: Τιμητικός Τόμος Κ. Μπέη, Αθήνα, Σάκκουλα, 2003, σ. 3121-3154 = ΤοΣ 2003, σ. 13-47
- Μανιτάκης, Α., Κράτος Δικαίου ΙΙ, διαθέσιμο σε: http://law-constitution.web.auth.gr/lina/files/Manitakis_KratosDikaiouII_Nomimopoiisi.pdf
- Ορφανουδάκης, Σ., Η υπεροχή του Συντάγματος έναντι του Νόμου, ως απαύγασμα του Συνταγματισμού, Αθήνα- Θεσσαλονίκη, Σάκκουλα, 2008
- Ορφανουδάκης, Σ., Η αρχή της αναλογικότητας στην ελληνική έννομη τάξη. Από τη νομολογιακή εφαρμογή της στη συνταγματική της καθιέρωση, Μελέτες Συνταγματικού Δικαίου και Πολιτειολογίας 11, Αθήνα-Θεσσαλονίκη, Σάκκουλα, 2003
- Σκουρής, Β./ Βενιζέλος, Ευ., Ο δικαστικός έλεγχος της συνταγματικότητας των νόμων, Ειδικά Θέματα Δημοσίου Δικαίου, Αθήνα-Κομοτηνή, Σάκκουλα, 1985, σ. 91 επ.
- Χρυσόγονος, Κ., Ατομικά και κοινωνικά δικαιώματα, Νομική Βιβλιοθήκη, 2006
Τα λογικά θεμέλια του ελέγχου των νόμων με κριτήριο το Σύνταγμα.
Λέξεις Κλειδιά: συνταγματική δημοκρατία, Κράτος Δικαίου, συνταγματικό κράτος
Η υπεροχή του κοινοβουλίου και η αρχή της διάκρισης των λειτουργιών ως νομιμοποιητικά θεμέλια του ελέγχου. Ο αυστηρός χαρακτήρας του Συντάγματος και η προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων.
Λέξεις Κλειδιά: λαϊκή κυριαρχία, διάκριση λειτουργιών, αυστηρός χαρακτήρας συντάγματος, προστασία θεμελιωδών δικαιωμάτων
Προληπτικός vs κατασταλτικός έλεγχος συνταγματικότητας, έλεγχος από τα δικαστήρια, τη Βουλή, τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας και, υπό προϋποθέσεις, τη Διοίκηση, τυπική (εσωτερική και εξωτερική) και ουσιαστική αντισυνταγματικότητα.
Λέξεις Κλειδιά: προληπτικός και κατασταλτικός έλεγχος, δικαστικός έλεγχος, τυπική (εσωτερική και εξωτερική) και ουσιαστική αντισυνταγματικότητα
Ευρωπαϊκό vs αμερικανικό μοντέλο δικαστικού ελέγχου. Τα χαρακτηριστικά του ελληνικού συστήματος: διάχυτος, παρεμπίπτων, συγκεκριμένος, δηλωτικός, αυτεπάγγελτος έλεγχος.
Λέξεις Κλειδιά: ευρωπαϊκό/συγκεντρωτικό και αμερικανικό μοντέλο ελέγχου, έλεγχος διάχυτος, παρεμπίπτων, συγκεκριμένος, δηλωτικός
Τεκμήριο συνταγματικότητας των νόμων, η σύμφωνη με το Σύνταγμα ερμηνεία του νόμου και η αναγνώριση της μερικής αντισυνταγματικότητας.
Λέξεις Κλειδιά: δικαστικός αυτοπεριορισμός, τεκμήριο συνταγματικότητας, σύμφωνη με το σύνταγμα ερμηνεία, μερική αντισυνταγματικότητα
Η αρχή της αναλογικότητας ως κριτήριο του ελέγχου συνταγματικότητας. Έλεγχος προσφορότητας/καταλληλότητας και αναγκαιότητας, καθώς και έλεγχος συνδρομής του σκοπού του νόμου.
Λέξεις Κλειδιά: αναλογικότητα, προσφορότητα, αναγκαιότητα, σκοπός δημοσίου συμφέροντος, έλεγχος μέσου προς σκοπό
Οι επιμέρους εκφάνσεις της εν γένει οικονομικής ελευθερίας: Συμβατική, επιχειρηματική και επαγγελματική ελευθερία.
Λέξεις Κλειδιά: συμβατική ελευθερία, επαγγελματική ελευθερία, επιχειρηματική ελευθερία, ανταγωνισμός
Τυπική και ουσιαστική ισότητα, αναλογική ισότητα, επεκτατική ισότητα.
Λέξεις Κλειδιά: ισότητα, αντίστροφη διακριτική μεταχείριση, θετικά μέτρα, ποσοστώσεις
Ισότητα των φύλων, ισότητα στα δημόσια βάρη, ισότητα στη στρατολογική υποχρέωση, ισότητα στην αμοιβή για εργασία, ισότητα στην πρόσβαση στις δημόσιες θέσεις.
Λέξεις Κλειδιά: ισότητα φύλων, φορολογική ισότητα, στρατολογική ισότητα, ίση αμοιβή, ίση πρόσβαση στις δημόσιες θέσεις
Η “πρότυπη” ή “πιλοτική” δίκη ως θεσμός συγκεντρωτικού ελέγχου.
Λέξεις Κλειδιά: πρότυπη/ πιλοτική δίκη, συγκέντρωση ελέγχου
Το δικαίωμα στην ιδιοκτησία και οι περιορισμοί του. Αναγκαστική απαλλοτρίωση. Δημόσια υπηρεσία και ιδιωτικοποιήσεις.
Λέξεις Κλειδιά: ιδιοκτησία, αναγκαστική απαλλοτρίωση, δημόσια υπηρεσία, ιδιωτικοποιήσεις, ενοχικά δικαιώματα
Παιδεία και εκπαίδευση, επιβολή διδάκτρων στις προπτυχιακές ή/ και μεταπτυχιακές πανεπιστημιακές σπουδές.
Λέξεις Κλειδιά: παιδεία, εκπαίδευση, δίδακτρα, πανεπιστημιακές σπουδές
Πρόσβαση στη δικαιοσύνη, προσωρινή δικαστική προστασία και αναγκαστική εκτέλεση, δικαιώματα κατηγορουμένου.
Λέξεις Κλειδιά: δικαστική προστασία (οριστική και προσωρινή), αναγκαστική εκτέλεση, εύλογος χρόνος, δίκαιη δίκη
Ανοικτό Ακαδ. Μάθημα
Αρ. Επισκέψεων : 19336
Αρ. Προβολών : 70908
