Κοινωνική δημογραφία
Ιακωβίδου Όλγα, Παρταλίδου Μαρία
Η δημογραφία αποτελεί θεμελιώδη προσέγγιση στην κατανόηση της κοινωνίας είτε αυτή είναι αστική είτε αγροτική . Στις μέρες μας ο πληθυσμός του ανεπτυγμένου κόσμου συρρικνώνεται. Οι γυναίκες γεννούν όλο και λιγότερα παιδιά. Οι άνθρωποι ζουν περισσότερα χρονια. Ο αριθμός των συνταξιούχων αυξάνεται ένατνι των εργαζομένων. Ο χάρτης της μετανάστευση αλλάζει και χώρες υποδοχής μεταναστών μετατρέπονται σε χώρες αποστολής μεταναστών και αντιστρόφως. Την αιτιολόγηση και αξιολόγηση των παραπάνω φαινομένων καθώς και τις αλλαγές που επιφέρουν σε οικονομικό και κοινωνικό επίπεδο διαπραγματεύεται το μάθημα Κοινωνική Δημογραφία. Ειδικότερα περιλαμβάνει: Εισαγωγή στην Κοινωνική Δημογραφία. Μέγεθος και διάρθρωση του πληθυσμού. Δημογραφική γήρανση. Η εξέλιξη του πληθυσμού της Ελλάδας. Βιολογική ανανέωση του πληθυμού. Βιολογική φθορά του πληθυσμού. Μεταναστεύσεις.
Image: map of world life expectancy's via WLE
Λιγότερα
Η δημογραφία αποτελεί θεμελιώδη προσέγγιση στην κατανόηση της κοινωνίας είτε αυτή είναι αστική είτε αγροτική . Στις μέρες μας ο πληθυσμός του ανεπτυγμένου κόσμου συρρικνώνεται. Οι γυναίκες γεννούν όλο και λιγότερα παιδιά. Οι άνθρωποι ζουν περισσότερα χρονια. Ο αριθμός των συνταξιούχων αυξάνεται ένατνι των εργαζομένων. Ο χάρτης της μετανάστευση αλλάζει και χώρες υποδοχής μεταναστών μετατρέπονται σε χώρες αποστολής μεταναστών και αντιστρόφως. Την αιτιολόγηση και αξιολόγηση των παραπάνω φαινομένων καθώς και τις αλλαγές που επιφέρουν σε οικονομικό και κοινωνικό επίπεδο διαπραγματεύεται το μάθημα Κοινωνική Δημογραφία. Ειδικότερα περιλαμβάνει: Εισαγωγή στην Κοινωνική Δημογραφία. Μέγεθος και διάρθρωση του πληθυσμού. Δημογραφική γήρανση. Η εξέλιξη του πληθυσμού της Ελλάδας. Βιολογική ανανέωση του πληθυμού. Βιολογική φθορά του πληθυσμού. Μεταναστεύσεις.
Image: map of world life expectancy's via WLE
Η δημογραφία αποτελεί θεμελιώδη προσέγγιση στην κατανόηση της κοινωνίας είτε αυτή είναι αστική είτε αγροτική . Στις μέρες μας ο πληθυσμός του ανεπτυγμένου κόσμου συρρικνώνεται. Οι γυναίκες γεννούν όλο και λιγότερα παιδιά. Οι άνθρωποι ζουν περισσότερα χρονια. Ο αριθμός των συνταξιούχων αυξάνεται ένατνι των εργαζομένων. Ο χάρτης της μετανάστευση αλλάζει και χώρες υποδοχής μεταναστών μετατρέπονται σε χώρες αποστολής μεταναστών και αντιστρόφως. Την αιτιολόγηση και αξιολόγηση των παραπάνω φαινομένων καθώς και τις αλλαγές που επιφέρουν σε οικονομικό και κοινωνικό επίπεδο διαπραγματεύεται το μάθημα Κοινωνική Δημογραφία. Ειδικότερα περιλαμβάνει: Εισαγωγή στην Κοινωνική Δημογραφία. Μέγεθος και διάρθρωση του πληθυσμού. Δημογραφική γήρανση. Η εξέλιξη του πληθυσμού της Ελλάδας. Βιολογική ανανέωση του πληθυμού. Βιολογική φθορά του πληθυσμού. Μεταναστεύσεις.
Image: map of world life expectancy's via WLE
Περίγραμμα
Διδάσκοντες
Διδάσκουσες: Όλγα Ιακωβίδου, Καθηγήτρια, Μαρία Παρταλίδου, Λέκτορας
Συνεργάτης Ανάπτυξης Περιεχομένου: Μαρία Αλεμπάκη
Περιεχόμενο μαθήματος
- Εισαγωγή στην κοινωνική δημογραφία
- Μέγεθος και διάρθρωση του πληθυσμού
- Δημογραφική γήρανση
- Πληθυσμός της Ελλάδας 1951 – 1991
- Βιολογική ανανέωση
- Γενετήσια συμπεριφορά
- Βιολογική φθορά
- Μεταναστεύσεις: μηχανική ανανέωση & φθορά πληθυσμού
Μαθησιακοί στόχοι
Η δημογραφία συνδέεται με στενούς δεσμούς τόσο με τις βιολογικές επιστήμες όσο και με τις κοινωνικές και χρησιμοποιεί τόσο ποιοτικές όσο και ποσοτικές μεθόδους ανάλυσης. Ένας γεωπόνος με κατεύθυνση αγροτικής οικονομίας θα πρέπει να είναι σε θέση να γνωρίζει την εξέλιξη του ανθρώπινου πληθυσμού (αστικού και αγροτικού) η οποία διευθετείται πολλές φορές από την οικονομία αλλά και τη γεωγραφία, την ψυχολογία κλπ. Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος, οι φοιτητές/τριες θα είναι σε θέση:
- να απαντήσουν στο πώς τα πληθυσμιακά μεγέθη και οι αυξομειώσεις τους επιδρούν στη διαμόρφωση των οικονομικών και κοινωνικών συνθηκών και καταστάσεων
- να απαντήσουν στο γιατί τα πληθυσμιακά δεδομένα επηρεάζονται από οικονομικούς, περιβαλλοντικούς, κοινωνικούς και άλλους παράγοντες
- να προτείνουν τον τρόπο με τον οποίο θα μπορούσαν να "επέμβουν" μέσω πολιτικών επί του πληθυσμού για να βελτιώσουν τα κοινωνικοοικονομικά μεγέθη
- να απαντήσουν στο πώς να μελετούν τη δομή ενός πληθυσμού η οποία είναι εξαιρετικά χρήσιμη για να εκτιμήσουν μεταξύ άλλων το εργατικό δυναμικό, την έκταση και σύνθεση της αγοράς, το γεροντικό πληθυσμό και την επίπτωσή του στην καινοτομία, στα αναπτυξιακά προγράμματα κλπ.
- να προβλέψουν τις δημογραφικές προοπτικές ενός πληθυσμού
- να απαντήσουν στο πώς να αξιοποιούν τα πληθυσμιακά μεγέθη και τα χαρακτηριστικά τους στο σχεδιασμό της ανάπτυξης της υπαίθρου.
Προαπαιτούμενα
Δεν υπάρχουν.
Βιβλιογραφία
Ιακωβίδου, Ό. (2009). «Κοινωνική Δημογραφία». Εκδόσεις Γράφημα [Κωδ. 7650]
Επιπρόσθετες πηγές για μελέτη:
1. Εύρεση στατιστικών δεδομένων: www.statistics.gr , www.eurostat.eu
2. ερευνητικά άρθρα από ελληνικά και διεθνή επιστημονικά περιοδικά πρακτικά συνεδρίων τα οποία ανανεώνονται σε ετήσια βάση και αναρτώνται στο http://rural-lab.agro.auth.gr/309y.htm
Επιπλέον συνιστώμενη βιβλιογραφία
- Binstock, R. and George, L. (2011). Handbook of Aging and the Social Sciences. San Diego: Academic Press.
- Dasgupta, S. (2011). Social Demography. Pearson Education Singapore Pte. Ltd.-Delhi.
- Fouquet An. and Vinokur AN. (1990). Demographie Socio-economique, Dalloz
- Noin D. (1988). Geographie de la population, Masson S.A.
- Poston, D. and Micklin, M. (2005). Handbook of Population. Springer.
- Pressat R. (1975). Κοινωνική Δημογραφία, Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών
- Tapinos G. (1998). Elements de Demographie, Armand Colin
- Κοτζαμάνης Β. (2000). Οι δημογραφικές εξελίξεις κατά τη μεταπολεμική περίοδο στις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης και στην Ελλάδα, Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών
- Κοτζαμάνης Β. και Παππάς Β. (2001). Οι χωρικές διαστάσεις των δημογραφικών φαινομένων, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας
- Κοτζαμάνης Β. κ.ά. (1996). Γήρανση και Κοινωνία, Πρακτικά Πανελληνίου Συνεδρίου ΕΚΚΕ
- Τσαούση Δ.Γ. (1986). Κοινωνική Δημογραφία, Gutenberg
Εύρεση στατιστικών δεδομένων: www.statistics.gr , www.eurostat.eu
Διδάσκουσες: Όλγα Ιακωβίδου, Καθηγήτρια, Μαρία Παρταλίδου, Λέκτορας
Συνεργάτης Ανάπτυξης Περιεχομένου: Μαρία Αλεμπάκη
- Εισαγωγή στην κοινωνική δημογραφία
- Μέγεθος και διάρθρωση του πληθυσμού
- Δημογραφική γήρανση
- Πληθυσμός της Ελλάδας 1951 – 1991
- Βιολογική ανανέωση
- Γενετήσια συμπεριφορά
- Βιολογική φθορά
- Μεταναστεύσεις: μηχανική ανανέωση & φθορά πληθυσμού
Η δημογραφία συνδέεται με στενούς δεσμούς τόσο με τις βιολογικές επιστήμες όσο και με τις κοινωνικές και χρησιμοποιεί τόσο ποιοτικές όσο και ποσοτικές μεθόδους ανάλυσης. Ένας γεωπόνος με κατεύθυνση αγροτικής οικονομίας θα πρέπει να είναι σε θέση να γνωρίζει την εξέλιξη του ανθρώπινου πληθυσμού (αστικού και αγροτικού) η οποία διευθετείται πολλές φορές από την οικονομία αλλά και τη γεωγραφία, την ψυχολογία κλπ. Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος, οι φοιτητές/τριες θα είναι σε θέση:
- να απαντήσουν στο πώς τα πληθυσμιακά μεγέθη και οι αυξομειώσεις τους επιδρούν στη διαμόρφωση των οικονομικών και κοινωνικών συνθηκών και καταστάσεων
- να απαντήσουν στο γιατί τα πληθυσμιακά δεδομένα επηρεάζονται από οικονομικούς, περιβαλλοντικούς, κοινωνικούς και άλλους παράγοντες
- να προτείνουν τον τρόπο με τον οποίο θα μπορούσαν να "επέμβουν" μέσω πολιτικών επί του πληθυσμού για να βελτιώσουν τα κοινωνικοοικονομικά μεγέθη
- να απαντήσουν στο πώς να μελετούν τη δομή ενός πληθυσμού η οποία είναι εξαιρετικά χρήσιμη για να εκτιμήσουν μεταξύ άλλων το εργατικό δυναμικό, την έκταση και σύνθεση της αγοράς, το γεροντικό πληθυσμό και την επίπτωσή του στην καινοτομία, στα αναπτυξιακά προγράμματα κλπ.
- να προβλέψουν τις δημογραφικές προοπτικές ενός πληθυσμού
- να απαντήσουν στο πώς να αξιοποιούν τα πληθυσμιακά μεγέθη και τα χαρακτηριστικά τους στο σχεδιασμό της ανάπτυξης της υπαίθρου.
Δεν υπάρχουν.
Ιακωβίδου, Ό. (2009). «Κοινωνική Δημογραφία». Εκδόσεις Γράφημα [Κωδ. 7650]
Επιπρόσθετες πηγές για μελέτη:
1. Εύρεση στατιστικών δεδομένων: www.statistics.gr , www.eurostat.eu
2. ερευνητικά άρθρα από ελληνικά και διεθνή επιστημονικά περιοδικά πρακτικά συνεδρίων τα οποία ανανεώνονται σε ετήσια βάση και αναρτώνται στο http://rural-lab.agro.auth.gr/309y.htm
Επιπλέον συνιστώμενη βιβλιογραφία
- Binstock, R. and George, L. (2011). Handbook of Aging and the Social Sciences. San Diego: Academic Press.
- Dasgupta, S. (2011). Social Demography. Pearson Education Singapore Pte. Ltd.-Delhi.
- Fouquet An. and Vinokur AN. (1990). Demographie Socio-economique, Dalloz
- Noin D. (1988). Geographie de la population, Masson S.A.
- Poston, D. and Micklin, M. (2005). Handbook of Population. Springer.
- Pressat R. (1975). Κοινωνική Δημογραφία, Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών
- Tapinos G. (1998). Elements de Demographie, Armand Colin
- Κοτζαμάνης Β. (2000). Οι δημογραφικές εξελίξεις κατά τη μεταπολεμική περίοδο στις χώρες της Ανατολικής Ευρώπης και στην Ελλάδα, Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών
- Κοτζαμάνης Β. και Παππάς Β. (2001). Οι χωρικές διαστάσεις των δημογραφικών φαινομένων, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας
- Κοτζαμάνης Β. κ.ά. (1996). Γήρανση και Κοινωνία, Πρακτικά Πανελληνίου Συνεδρίου ΕΚΚΕ
- Τσαούση Δ.Γ. (1986). Κοινωνική Δημογραφία, Gutenberg
Εύρεση στατιστικών δεδομένων: www.statistics.gr , www.eurostat.eu
Περιεχόμενο του μαθήματος, εννοιολογικοί προσδιορισμοί, οριοθετήσεις και πηγές άντλησης δημογραφικών δεδομένων.
Λέξεις Κλειδιά: πληθυσμός, δημογραφία, απογραφή
Δημογραφική εξίσωση, δείκτες, βασικές δημογραφικές διαδικασίες και πυραμίδα του πληθυσμού.
Λέξεις – κλειδιά: Δημογραφική εξίσωση, δείκτες, πληθυσμός, πυραμίδα
Εννοιολογική προσέγγιση, αίτια και επιπτώσεις της δημογραφικής γήρανσης του πληθυσμού.
Λέξεις Κλειδιά: πληθυσμός, δημογραφία, γήρανση
Ανάλυση δημογραφικών μεγεθών του πληθυσμού της Ελλάδας από το 1951 έως το 2001.
Λέξεις Κλειδιά: πληθυσμός, δημογραφία, απογραφή, δομή, ηλικία, φύλο, πυραμίδα, δείκτες
Γεννητικότητα, γονιμότητα, γαμηλιότητα, συμβίωση, διαζύγια.
Λέξεις Κλειδιά: Γεννητικότητα, γονιμότητα, γαμηλιότητα, συμβίωση, διαζύγια, πληθυσμός, δημογραφία
Μεταβλητές που διαμορφώνουν τη γονιμότητα και παράγοντες που καθορίζουν τη διακύμανση της γονιμότητας.
Λέξεις Κλειδιά: γενετήσια συμπεριφορά, πληθυσμός, δημογραφία, γεννητικότητα, γονιμότητα
Θνησιμότητα, προσδοκία ζωής κατά τη γέννηση, ανισότητα μπροστά στο θάνατο.
Λέξεις Κλειδιά: Θνησιμότητα, προσδοκία ζωής κατά τη γέννηση, πληθυσμός, δημογραφία, ανισότητες, θάνατοι
Μηχανική ανανέωση και φθορά του πληθυσμού. Ιστορικό, αίτια και επιδράσεις της μετανάστευσης. Εσωτερικές και διεθνείς μεταναστεύσεις.
Λέξεις Κλειδιά: Μετανάστευση, μηχανική ανανέωση, φθορά, πληθυσμός, δημογραφία, δείκτες, παλιννόστηση, μετανάστευση, κινητικότητα
Ανοικτό Ακαδ. Μάθημα
Αρ. Επισκέψεων : 5945
Αρ. Προβολών : 27778
