Στόχοι και κατευθύνσεις στη διαπολιτισμική εκπαίδευση
Κεσίδου Αναστασία
Σκοπός του μαθήματος είναι οι φοιτητές και οι φοιτήτριες να ευαισθητοποιηθούν ως μελλοντικοί εκπαιδευτικοί σχετικά με την ετερότητα στην κοινωνία και την εκπαίδευση, να κατανοήσουν τη φιλοσοφία της διαπολιτισμικής προσέγγισης σε επίπεδο εκπαιδευτικής πολιτικής και εκπαιδευτικής πράξης και να εφαρμόσουν τη διαπολιτισμική θεωρία σε βασικά πεδία της μειονοτικής εκπαίδευσης στην Ελλάδα.
Λιγότερα
Σκοπός του μαθήματος είναι οι φοιτητές και οι φοιτήτριες να ευαισθητοποιηθούν ως μελλοντικοί εκπαιδευτικοί σχετικά με την ετερότητα στην κοινωνία και την εκπαίδευση, να κατανοήσουν τη φιλοσοφία της διαπολιτισμικής προσέγγισης σε επίπεδο εκπαιδευτικής πολιτικής και εκπαιδευτικής πράξης και να εφαρμόσουν τη διαπολιτισμική θεωρία σε βασικά πεδία της μειονοτικής εκπαίδευσης στην Ελλάδα.
Σκοπός του μαθήματος είναι οι φοιτητές και οι φοιτήτριες να ευαισθητοποιηθούν ως μελλοντικοί εκπαιδευτικοί σχετικά με την ετερότητα στην κοινωνία και την εκπαίδευση, να κατανοήσουν τη φιλοσοφία της διαπολιτισμικής προσέγγισης σε επίπεδο εκπαιδευτικής πολιτικής και εκπαιδευτικής πράξης και να εφαρμόσουν τη διαπολιτισμική θεωρία σε βασικά πεδία της μειονοτικής εκπαίδευσης στην Ελλάδα.
Περίγραμμα
Διδάσκοντες
Διδάσκουσα: Αναστασία Κεσίδου, Επίκουρη Καθηγήτρια
Συνεργάτης Ανάπτυξης Περιεχομένου: Γεωργία Μπουρουτζή
Περιεχόμενο μαθήματος
Η πολυπολιτισμικότητα στην κοινωνία και στο σχολείο (1η ενότητα), Ο ρόλος του εκπαιδευτικού στο πολυπολιτισμικό σχολείο (2η ενότητα), Μοντέλα διαχείρισης της ετερότητας στην εκπαίδευση (3η ενότητα), Αξιώματα, αρχές και στόχοι της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης (4η ενότητα), Η διαχείριση της εκπαιδευτικής ετερότητας στην Ελλάδα, την Ευρώπη και αλλού (5η ενότητα), Ρατσισμός (6η ενότητα), Ρατσισμός και σχολείο (7η ενότητα), Η ένταξη των Ελληνοποντίων στην ελληνική εκπαίδευση και την αγορά εργασίας (8η ενότητα), Η μειονοτική εκπαίδευση στη Δυτική Θράκη (9η ενότητα), Διγλωσσία και εκπαίδευση (10η ενότητα), Διαπολιτισμική εκπαίδευση, προγράμματα διδασκαλίας και σχολικά εγχειρίδια (11η ενότητα), Η διαπολιτισμική εκπαίδευση στα Βαλκάνια (12η ενότητα), Η ευρωπαϊκή διάσταση στην εκπαίδευση (13η ενότητα).
Μαθησιακοί στόχοι
Μετά την ολοκλήρωση του μαθήματος, στόχος είναι ο αναγνώστης:
- να έχει κατανοήσει ότι το φαινόμενο της μετανάστευσης και η διαφορετικότητα που υπάρχει στις κοινωνίας δεν είναι κάτι προσωρινό.
- να γνωρίζει τις βασικές αρχές και τους στόχους της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης.
- να μπορεί να διαχωρίσει τα διάφορα εκπαιδευτικά μοντέλα που εφαρμόζονται για τη διαχείριση της πολυπολιτισμικότητας.
- να έχει επίγνωση της σημασίας του ρόλου του εκπαιδευτικού στο σύγχρονο πολυπολιτισμικό σχολείο.
- να γνωρίζει τον τρόπο διαχείρισης της ετερότητας τόσο στην Ελλάδα, όσο και σε άλλα μέρη στον κόσμο.
- να κατανοήσει τί είναι ο ρατσισμός και ποιες είναι οι αιτίες και οι συνέπειες της ύπαρξής του.
- να έχει μια συνοπτική εικόνα στα θέματα της ένταξης των Ελληνοποντίων στην ελληνική εκπαίδευση και την αγορά εργασίας και της μειονοτικής εκπαίδευσης στη Δυτική Θράκη.
- να έχει κατανοήσει τη σημασία της διγλωσσίας και τη θέση που πρέπει να έχει στην εκπαίδευση.
- να γνωρίζει τη σχέση της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης με τα προγράμματα διδασκαλίας και τα σχολικά εγχειρίδια.
- να έχει εικόνα της κατάστασης που επικρατεί στα Βαλκάνια όσον αφορά τη διαχείριση της πολυπολιτισμικότητας.
- να γνωρίζει το περιεχόμενο του όρου και τη στοχοθεσία της ευρωπαϊκής διάστασης στην εκπαίδευση.
Προαπαιτούμενα
Το μάθημα συνδέεται με το μάθημα κορμού ΚΕ 800 Κοινωνιολογία της εκπαίδευσης (κοινωνικοποίηση-διαπολιτισμικότητα), το οποίο προσφέρει εισαγωγικές γνώσεις στο πεδίο της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης.
Βιβλιογραφία
Νικολάου, Γιώργος (2011). Ένταξη και εκπαίδευση των αλλοδαπών μαθητών στο δημοτικό σχολείο, Αθήνα: Πεδίο. ISBN 978-960-9405-84-3
Γκόβαρης, Χρήστος (2011), Εισαγωγή στη διαπολιτισμική εκπαίδευση, Αθήνα: Διάδραση, 2011. ISBN 978-960-953-957-9
Επιπλέον συνιστώμενη βιβλιογραφία
Cummins, Jim (1999), Ταυτότητες υπό διαπραγμάτευση. Εκπαίδευση με σκοπό την ενδυνάμωση σε μια κοινωνία της ετερότητας, Μεταφρ. Σ. Αργύρη, Αθήνα: Gutenberg.
(LC3731.C8816 1999, Βιβλιοθήκη Τομέα Παιδαγωγικής)
Dietrich, Ingrid (2006), «Παιδεία και πολυπολιτισμικότητα- η μεταβολή των αιτημάτων προς τα σχολεία», στο: Χατζηδήμου, Δ./ Χ. Βιτσιλάκη (επιμ.), Το σχολείο στην κοινωνία της πληροφορίας και της πολυπολιτισμικότητας, Πρακτικά ΙΑ΄ Διεθνούς Συνεδρίου, Ρόδος 21, 22 και 23 Οκτωβρίου 2005, Θεσσαλονίκη: Κυριακίδης, 45-60.
(LC1099.D55 2005, Βιβλιοθήκη Τομέα Παιδαγωγικής)
Γκότοβος, Αθανάσιος (1996), Ρατσισμός. Κοινωνικές, ψυχολογικές και παιδαγωγικές όψεις μιας ιδεολογίας και μιας πρακτικής. Αθήνα: ΥΠΕΠΘ – Γενική Γραμματεία Λαϊκής Επιμόρφωσης.
(HT1521.G6 1996, Βιβλιοθήκη Τομέα Παιδαγωγικής)
Γκότοβος, Αθανάσιος (2003), Εκπαίδευση και ετερότητα. Ζητήματα Διαπολιτισμικής Παιδαγωγικής. Αθήνα: Μεταίχμιο.
(LC1099.G68 2002, Βιβλιοθήκη Τομέα Παιδαγωγικής)
Δαμανάκης, Μιχάλης (επιμ.) (2000), Η εκπαίδευση των παλιννοστούντων και αλλοδαπών μαθητών στην Ελλάδα. Διαπολιτισμική προσέγγιση. Αθήνα : Gutenberg.
(LC3747.G3D36 1998, Βιβλιοθήκη Τομέα Παιδαγωγικής)
Κεσίδου, Αναστασία (2004), «Διαπολιτισμική εκπαίδευση: στόχοι και πρακτικές». Στο: Εταιρεία Επιστημών Αγωγής Δράμας (επιμ.) Προγράμματα Διδασκαλίας στην Εκπαίδευση των Βαλκανικών Χωρών, Πρακτικά 1ου Βαλκανικού Συνεδρίου, 75-83.
(LA941.P76 2004, Βιβλιοθήκη Τομέα Παιδαγωγικής)
Μάρκου, Γεώργιος (1997α), Εισαγωγή στη διαπολιτισμική εκπαίδευση. Ελληνική και διεθνής εμπειρία, Αθήνα: Ηλεκτρονικές τέχνες.
(LC1099.5.G8E84 1997, Βιβλιοθήκη Τμήματος Γερμανικής Γλώσσας και Φιλολογίας)
Νικολάου, Γιώργος (2000), Ένταξη και εκπαίδευση των αλλοδαπών μαθητών στο δημοτικό σχολείο. Από την «ομοιογένεια» στην πολυπολιτισμικότητα. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα.
(LC3736.G8N55 2000, Βιβλιοθήκη Τομέα Παιδαγωγικής)
Νικολάου, Γιώργος (2005), Διαπολιτισμική διδακτική. Το νέο περιβάλλον, διδακτικές αρχές, Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα.
(LC1099.5.G8N56 2005, Βιβλιοθήκη Τομέα Παιδαγωγικής)
Πανελλήνια Ένωση Φιλολόγων (ΠΕΦ) (1998), Σχολείο και ετερότητα. Ο ρόλος του φιλολόγου στη σύγχρονη σχολική πραγματικότητα. Σεμινάριο 24. Αθήνα.
Σκούρτου, Ελένη (επιμ.) (1997), Θέματα Διγλωσσίας και Εκπαίδευσης, Αθήνα: Νήσος.
(P115.T34 1997, Βιβλιοθήκη Τομέα Παιδαγωγικής)
Τσιάκαλος, Γιώργος (2000), Οδηγός αντιρατσιστικής εκπαίδευσης. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα.
(HT1521.T75 2000, Βιβλιοθήκη Τομέα Παιδαγωγικής)
Φραγκουδάκη Α./ Δραγώνα Θ. (επιμ.) (1997), «Τι είν΄ η πατρίδα μας;» Εθνοκεντρισμός στην εκπαίδευση. Αθήνα: Αλεξάνδρεια.
(LA782.T5 1997a, Βιβλιοθήκη Τομέα Παιδαγωγικής)
Χατζησαββίδης, Σωφρόνης (1987), «Νεοελληνική γραμματεία και νεοελληνική κοινωνία. Μια διδακτική δοκιμή-έρευνα, συμβολή στον αγώνα κατά των φυλετικών διακρίσεων». Στο: Σύγχρονη Εκπαίδευση, τ. 33, 50-58.
Διδάσκουσα: Αναστασία Κεσίδου, Επίκουρη Καθηγήτρια
Συνεργάτης Ανάπτυξης Περιεχομένου: Γεωργία Μπουρουτζή
Η πολυπολιτισμικότητα στην κοινωνία και στο σχολείο (1η ενότητα), Ο ρόλος του εκπαιδευτικού στο πολυπολιτισμικό σχολείο (2η ενότητα), Μοντέλα διαχείρισης της ετερότητας στην εκπαίδευση (3η ενότητα), Αξιώματα, αρχές και στόχοι της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης (4η ενότητα), Η διαχείριση της εκπαιδευτικής ετερότητας στην Ελλάδα, την Ευρώπη και αλλού (5η ενότητα), Ρατσισμός (6η ενότητα), Ρατσισμός και σχολείο (7η ενότητα), Η ένταξη των Ελληνοποντίων στην ελληνική εκπαίδευση και την αγορά εργασίας (8η ενότητα), Η μειονοτική εκπαίδευση στη Δυτική Θράκη (9η ενότητα), Διγλωσσία και εκπαίδευση (10η ενότητα), Διαπολιτισμική εκπαίδευση, προγράμματα διδασκαλίας και σχολικά εγχειρίδια (11η ενότητα), Η διαπολιτισμική εκπαίδευση στα Βαλκάνια (12η ενότητα), Η ευρωπαϊκή διάσταση στην εκπαίδευση (13η ενότητα).
Μετά την ολοκλήρωση του μαθήματος, στόχος είναι ο αναγνώστης:
- να έχει κατανοήσει ότι το φαινόμενο της μετανάστευσης και η διαφορετικότητα που υπάρχει στις κοινωνίας δεν είναι κάτι προσωρινό.
- να γνωρίζει τις βασικές αρχές και τους στόχους της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης.
- να μπορεί να διαχωρίσει τα διάφορα εκπαιδευτικά μοντέλα που εφαρμόζονται για τη διαχείριση της πολυπολιτισμικότητας.
- να έχει επίγνωση της σημασίας του ρόλου του εκπαιδευτικού στο σύγχρονο πολυπολιτισμικό σχολείο.
- να γνωρίζει τον τρόπο διαχείρισης της ετερότητας τόσο στην Ελλάδα, όσο και σε άλλα μέρη στον κόσμο.
- να κατανοήσει τί είναι ο ρατσισμός και ποιες είναι οι αιτίες και οι συνέπειες της ύπαρξής του.
- να έχει μια συνοπτική εικόνα στα θέματα της ένταξης των Ελληνοποντίων στην ελληνική εκπαίδευση και την αγορά εργασίας και της μειονοτικής εκπαίδευσης στη Δυτική Θράκη.
- να έχει κατανοήσει τη σημασία της διγλωσσίας και τη θέση που πρέπει να έχει στην εκπαίδευση.
- να γνωρίζει τη σχέση της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης με τα προγράμματα διδασκαλίας και τα σχολικά εγχειρίδια.
- να έχει εικόνα της κατάστασης που επικρατεί στα Βαλκάνια όσον αφορά τη διαχείριση της πολυπολιτισμικότητας.
- να γνωρίζει το περιεχόμενο του όρου και τη στοχοθεσία της ευρωπαϊκής διάστασης στην εκπαίδευση.
Το μάθημα συνδέεται με το μάθημα κορμού ΚΕ 800 Κοινωνιολογία της εκπαίδευσης (κοινωνικοποίηση-διαπολιτισμικότητα), το οποίο προσφέρει εισαγωγικές γνώσεις στο πεδίο της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης.
Νικολάου, Γιώργος (2011). Ένταξη και εκπαίδευση των αλλοδαπών μαθητών στο δημοτικό σχολείο, Αθήνα: Πεδίο. ISBN 978-960-9405-84-3
Γκόβαρης, Χρήστος (2011), Εισαγωγή στη διαπολιτισμική εκπαίδευση, Αθήνα: Διάδραση, 2011. ISBN 978-960-953-957-9
Επιπλέον συνιστώμενη βιβλιογραφία
Cummins, Jim (1999), Ταυτότητες υπό διαπραγμάτευση. Εκπαίδευση με σκοπό την ενδυνάμωση σε μια κοινωνία της ετερότητας, Μεταφρ. Σ. Αργύρη, Αθήνα: Gutenberg.
(LC3731.C8816 1999, Βιβλιοθήκη Τομέα Παιδαγωγικής)
Dietrich, Ingrid (2006), «Παιδεία και πολυπολιτισμικότητα- η μεταβολή των αιτημάτων προς τα σχολεία», στο: Χατζηδήμου, Δ./ Χ. Βιτσιλάκη (επιμ.), Το σχολείο στην κοινωνία της πληροφορίας και της πολυπολιτισμικότητας, Πρακτικά ΙΑ΄ Διεθνούς Συνεδρίου, Ρόδος 21, 22 και 23 Οκτωβρίου 2005, Θεσσαλονίκη: Κυριακίδης, 45-60.
(LC1099.D55 2005, Βιβλιοθήκη Τομέα Παιδαγωγικής)
Γκότοβος, Αθανάσιος (1996), Ρατσισμός. Κοινωνικές, ψυχολογικές και παιδαγωγικές όψεις μιας ιδεολογίας και μιας πρακτικής. Αθήνα: ΥΠΕΠΘ – Γενική Γραμματεία Λαϊκής Επιμόρφωσης.
(HT1521.G6 1996, Βιβλιοθήκη Τομέα Παιδαγωγικής)
Γκότοβος, Αθανάσιος (2003), Εκπαίδευση και ετερότητα. Ζητήματα Διαπολιτισμικής Παιδαγωγικής. Αθήνα: Μεταίχμιο.
(LC1099.G68 2002, Βιβλιοθήκη Τομέα Παιδαγωγικής)
Δαμανάκης, Μιχάλης (επιμ.) (2000), Η εκπαίδευση των παλιννοστούντων και αλλοδαπών μαθητών στην Ελλάδα. Διαπολιτισμική προσέγγιση. Αθήνα : Gutenberg.
(LC3747.G3D36 1998, Βιβλιοθήκη Τομέα Παιδαγωγικής)
Κεσίδου, Αναστασία (2004), «Διαπολιτισμική εκπαίδευση: στόχοι και πρακτικές». Στο: Εταιρεία Επιστημών Αγωγής Δράμας (επιμ.) Προγράμματα Διδασκαλίας στην Εκπαίδευση των Βαλκανικών Χωρών, Πρακτικά 1ου Βαλκανικού Συνεδρίου, 75-83.
(LA941.P76 2004, Βιβλιοθήκη Τομέα Παιδαγωγικής)
Μάρκου, Γεώργιος (1997α), Εισαγωγή στη διαπολιτισμική εκπαίδευση. Ελληνική και διεθνής εμπειρία, Αθήνα: Ηλεκτρονικές τέχνες.
(LC1099.5.G8E84 1997, Βιβλιοθήκη Τμήματος Γερμανικής Γλώσσας και Φιλολογίας)
Νικολάου, Γιώργος (2000), Ένταξη και εκπαίδευση των αλλοδαπών μαθητών στο δημοτικό σχολείο. Από την «ομοιογένεια» στην πολυπολιτισμικότητα. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα.
(LC3736.G8N55 2000, Βιβλιοθήκη Τομέα Παιδαγωγικής)
Νικολάου, Γιώργος (2005), Διαπολιτισμική διδακτική. Το νέο περιβάλλον, διδακτικές αρχές, Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα.
(LC1099.5.G8N56 2005, Βιβλιοθήκη Τομέα Παιδαγωγικής)
Πανελλήνια Ένωση Φιλολόγων (ΠΕΦ) (1998), Σχολείο και ετερότητα. Ο ρόλος του φιλολόγου στη σύγχρονη σχολική πραγματικότητα. Σεμινάριο 24. Αθήνα.
Σκούρτου, Ελένη (επιμ.) (1997), Θέματα Διγλωσσίας και Εκπαίδευσης, Αθήνα: Νήσος.
(P115.T34 1997, Βιβλιοθήκη Τομέα Παιδαγωγικής)
Τσιάκαλος, Γιώργος (2000), Οδηγός αντιρατσιστικής εκπαίδευσης. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα.
(HT1521.T75 2000, Βιβλιοθήκη Τομέα Παιδαγωγικής)
Φραγκουδάκη Α./ Δραγώνα Θ. (επιμ.) (1997), «Τι είν΄ η πατρίδα μας;» Εθνοκεντρισμός στην εκπαίδευση. Αθήνα: Αλεξάνδρεια.
(LA782.T5 1997a, Βιβλιοθήκη Τομέα Παιδαγωγικής)
Χατζησαββίδης, Σωφρόνης (1987), «Νεοελληνική γραμματεία και νεοελληνική κοινωνία. Μια διδακτική δοκιμή-έρευνα, συμβολή στον αγώνα κατά των φυλετικών διακρίσεων». Στο: Σύγχρονη Εκπαίδευση, τ. 33, 50-58.
Στην 1η ενότητα περιγράφεται η πολυπολιτισμική σύνθεση της κοινωνίας και του σχολείου και στη συνέχεια γίνεται αναφορά στη μονοπολιτισμική οργάνωση του ελληνικού σχολείου.
Λέξεις Κλειδιά: πολυπολιτισμική σύνθεση, κοινωνία, σχολείο, μονοπολιτισμική οργάνωση ελληνικού σχολείου
Στην 2η ενότητα περιγράφεται ο ρόλος του εκπαιδευτικού και της διδασκαλίας του στο νέο πολυπολιτισμικό περιβάλλον του σχολείου, καθώς και το προφίλ που πρέπει να έχει για να μπορέσει να ανταποκριθεί στις σύγχρονες απαιτήσεις. Επιπλέον, αναλύονται οι όροι διαπολιτισμική ικανότητα και ετοιμότητα και αναφέρονται ορισμένοι τρόποι που μπορούν να βοηθήσουν στη δημιουργία ενός ευνοϊκού μαθησιακού περιβάλλοντος για όλους τους μαθητές.
Λέξεις Κλειδιά: ρόλος του εκπαιδευτικού, διδασκαλία, προφίλ του εκπαιδευτικού, διαπολιτισμική ικανότητα και ετοιμότητα
Στην 3η ενότητα γίνεται αναφορά σε πέντε μοντέλα διαχείρισης της ετερότητας και στην κριτική που δέχτηκε καθένα από αυτά. Πιο συγκεκριμένα, αναλύονται το μοντέλο αφομοίωσης, το μοντέλο ενσωμάτωσης, το πολυπολιτισμικό και το αντιρατσιστικό μοντέλο και στο τέλος γίνεται μια βασική περιγραφική του διαπολιτισμικού μοντέλου και του «τί δεν είναι η διαπολιτισμική εκπαίδευση».
Λέξεις Κλειδιά: μοντέλα διαχείρισης της ετερότητας, αφομοιωτικό μοντέλο, μοντέλο ενσωμάτωσης, πολυπολιτισμικό μοντέλο, αντιρατσιστικό μοντέλο, διαπολιτισμικό μοντέλο
Στην 4η ενότητα αναλύεται διεξοδικά η διαπολιτισμική εκπαίδευση και το τί αποτέλεσε την αφετηρία της. Επιπλέον, αναλύονται τα τρία βασικά αξιώματά της (αξίωμα της ισοτιμίας των πολιτισμών, αξίωμα της ισοτιμίας μορφωτικού κεφαλαίου ατόμων διαφορετικής πολιτισμικής προέλευσης, αρχή των ίσων ευκαιριών), καθώς και οι βασικές αρχές- στόχοι της τόσο σύμφωνα με τον Helmut Essinger, όσο και με τον Georg Auernheimer.
Λέξεις Κλειδιά: διαπολιτισμική εκπαίδευση, ισοτιμία των πολιτισμών, ισοτιμία μορφωτικών κεφαλαίων, αρχή ίσων ευκαιριών, στόχοι της διαπολιτισμικής εκπαίδευσης
Στην 5η ενότητα περιγράφεται ο τρόπος που διαχειρίζεται η Ελλάδα την πολιτισμική ετερότητα από τη δεκαετία του 1970 έως και σήμερα. Επιπλέον, παρουσιάζεται ο τρόπος διαχείρισης της ετερότητας στη Γερμανία, τη Βρετανία, τη Σουηδία, τη Γαλλία, τις ΗΠΑ και τον Καναδά.
Λέξεις Κλειδιά: Ελλάδα, διαχείριση πολιτισμικής ετερότητας, Γερμανία, Βρετανία, Σουηδία, Γαλλία, ΗΠΑ, Καναδάς
Στην 6η ενότητα περιγράφονται το φαινόμενο της μετανάστευσης, τα αίτια που οδηγούν σε αυτήν και οι μορφές της. Στη συνέχεια αναλύονται ο όρος ρατσισμός, οι λόγοι που οδηγούν τους ανθρώπους να γίνουν ρατσιστές και ποιο είναι το κέρδος από την αποτροπή του.
Λέξεις Κλειδιά: μετανάστευση, ρατσισμός, κέρδος από την αποτροπή του ρατσισμού
Στην 7η ενότητα αναφέρεται η ειδική ευθύνη που έχει το σχολείο για την καταπολέμηση του ρατσισμού και το πώς μπορεί να πετύχει κάτι τέτοιο. Επίσης, αναφέρεται η κυρίαρχη κατάσταση που υπάρχει στο σχολείο σε σχέση με το φαινόμενο του ρατσισμού.
Λέξεις Κλειδιά: σχολείο, αντιμετώπιση του ρατσισμού
Στην 8η ενότητα περιγράφονται αρχικά οι όροι παλιννόστηση και μετανάστευση και στη συνέχεια γίνεται αναφορά στην εξέλιξη της ελληνικής παλιννόστησης. Στη συνέχεια, συζητώνται η ιστορική πορεία της ελληνόγλωσσης εκπαίδευσης στις δημοκρατίες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης έως και σήμερα και τα σχετικά προβλήματα. Επιπλέον, γίνεται μια σύντομη αναφορά στο εκπαιδευτικό σύστημά της, για να αναλυθούν στη συνέχεια η κοινωνική και σχολική προσαρμογή των ελληνοπόντιων μαθητών στη Ελλάδα και τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν τόσο στο σχολικό περιβάλλον, όσο και στην αγορά εργασίας.
Λέξεις Κλειδιά: μετανάστευση, ελληνική παλιννόστηση, ελληνόγλωσση εκπαίδευση στις δημοκρατίες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης, ελληνοπόντιοι μαθητές, αγορά εργασίας.
Στην 9η ενότητα αρχικά γίνεται μια σύντομη ιστορική αναδρομή στις ελληνοτουρκικές σχέσεις. Στη συνέχεια αναλύεται ο όρος μειονότητα και παρουσιάζονται η μουσουλμανική μειονότητα της Δυτικής Θράκης, η πληθυσμιακή σύνθεσή της και τα χαρακτηριστικά της. Περιγράφεται, επίσης, η μειονοτική εκπαίδευση και διοίκηση στην Ελλάδα και αναλύονται τα μειονοτικά σχολεία (το Πρόγραμμα Σπουδών τους, οι εκπαιδευτικοί που τα στελεχώνουν κ.α.). Τέλος, γίνεται αναφορά στο Πρόγραμμα Εκπαίδευσης Μουσουλμανοπαίδων, στα κέντρα στήριξης του προγράμματος (ΚΕΣΠΕΜ) και στα δημιουργικά εργαστήρια νέων.
Λέξεις Κλειδιά: ελληνοτουρκικές σχέσεις, μουσουλμανική μειονότητα της Δυτικής Θράκης, μειονοτικά σχολεία, Πρόγραμμα Εκπαίδευσης Μουσουλμανοπαίδων
Στη 10η ενότητα αρχικά γίνεται αναφορά στον ρόλο και στην αξία της γλώσσας. Στη συνέχεια αναλύεται ο όρος διγλωσσία μέσα από το πρίσμα της γλωσσολογικής προσέγγισης, της κοινωνικής και της παιδαγωγικής. Αναφέρονται διάφορα μοντέλα και τύποι προγραμμάτων δίγλωσσης εκπαίδευσης, καθώς και η θεωρία του Cummins. Τέλος, παρουσιάζονται διάφοροι τρόποι αντιμετώπισης της διγλωσσίας και το πώς παρουσιάζεται σήμερα η δίγλωσση εκπαίδευση στην Ελλάδα.
Λέξεις Κλειδιά: γλώσσα, διγλωσσία, μοντέλα και τύποι προγραμμάτων δίγλωσσης εκπαίδευσης, Cummins, τρόποι αντιμετώπισης της διγλωσσίας
Στην 11η ενότητα παρουσιάζεται πώς πρέπει να είναι οργανωμένα τα Προγράμματα Σπουδών και τα σχολικά εγχειρίδια στη διαπολιτισμική εκπαίδευση. Πιο αναλυτικά, γίνεται αναφορά στα περιεχόμενα, στους στόχους, στις μεθόδους και στην αξιολόγηση των Προγραμμάτων και αντίστοιχα στη στοχοθεσία, στα περιεχόμενα και στις μεθόδους των σχολικών εγχειριδίων. Τέλος, παρουσιάζεται ο Οδηγός χρήσης εκπαιδευτικού υλικού για παλιννοστούντες και αλλοδαπούς μαθητές που δημιουργήθηκε στο πλαίσιο του έργου «Ένταξη παλιννοστούντων και αλλοδαπών μαθητών στο σχολείο- για τη δευτεροβάθμια εκπαίδευση».
Λέξεις Κλειδιά: Προγράμματα Σπουδών, σχολικά εγχειρίδια και διαπολιτισμική εκπαίδευση, περιεχόμενα, στόχοι, μέθοδοι, αξιολόγηση, Οδηγός χρήσης εκπαιδευτικού υλικού για παλιννοστούντες και αλλοδαπούς μαθητές.
Στη 12η ενότητα γίνεται αρχικά μια σύντομη αναφορά στο ιστορικό πλαίσιο της δημιουργίας των Βαλκανικών κρατών και στους όρους πολιτισμός και εθνικισμός. Στη συνέχεια, παρουσιάζονται διάφορες έρευνες- παραδείγματα που έγιναν με στόχο τη διερεύνηση της εικόνας του άλλου σε σχολικά εγχειρίδια των Βαλκανικών χωρών, καθώς και μια έρευνα των Αναλυτικών Προγραμμάτων των «εθνικών μαθημάτων» στη μεταπολεμική Βοσνία-Ερζεγοβίνη.
Λέξεις Κλειδιά: Βαλκανικά κράτη, πολιτισμός και εθνικισμός, εικόνα του άλλου, «εθνικά μαθήματα», μεταπολεμική Βοσνία-Ερζεγοβίνη.
Στη 13η ενότητα γίνεται αναφορά στην ευρωπαϊκή διάσταση στην εκπαίδευση και στις βασικές παραδοχές της. Επίσης, συζητώνται η ανάγκη εξευρωπαϊσμού του Προγράμματος Σπουδών, καθώς και οι στόχοι και οι τρόποι επίτευξής του. Η χρησιμότητα της εκμάθησης των ξένων γλωσσών στη σημερινή κοινωνία, η διαπολιτισμική εκπαίδευση στη σχολική εκπαιδευτική διαδικασία, η ενίσχυση της κινητικότητας στην Ευρώπη μέσω των προγραμμάτων παιδείας και κατάρτισης της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ο ρόλος του εκπαιδευτικού είναι επιπλέον θεματικές που αναλύονται στην παρούσα ενότητα.
Λέξεις Κλειδιά: ευρωπαϊκή διάσταση, εξευρωπαϊσμός Προγράμματος Σπουδών, εκμάθηση ξένων γλωσσών, κινητικότητα, Ευρωπαϊκή Ένωση, ρόλος του εκπαιδευτικού
Ανοικτό Ακαδ. Μάθημα
Αρ. Επισκέψεων : 8169
Αρ. Προβολών : 40042
