Εισαγωγή στην Ανάλυση Δεδομένων Κοινωνικής Έρευνας με την χρήση Η/Υ

Σταμοβλάσης Δημήτριoς

Περιγραφή

Το μάθημα περιέχει μία συνοπτική εισαγωγή στις προϋποθέσεις της χρήσης του Η/Υ και επικεντρώνεται στις βασικές εντολές του λογισμικού IBM/SPSS, οι οποίες εφαρμόζονται παραδειγματικά στην ανάλυση δεδομένων κοινωνικών ερευνών, που πραγματοποιήθηκαν πρόσφατα σε διδακτικά - ερευνητικά πλαίσια του Τομέα Παιδαγωγικής . Το μάθημα εστιάζει στην εξοικείωση των φοιτητών /τριών με τα παραπάνω λογισμικά και στην απόκτηση μικρής εμπειρίας στην ανάλυση ερευνητικών δεδομένων. Η παρουσία είναι υποχρεωτική, καθώς και η διεκπεραίωση και παράδοση μικρών εργασιών που γίνονται κατά την διάρκεια των συναντήσεων.

 

CC - Αναφορά - Μη Εμπορική Χρήση - Όχι Παράγωγα Έργα
Περιεχόμενο μαθήματος
  • Βασικές αρχές καταχώρησης δεδομένων. Δημιουργία αρχείων, αποθήκευση δεδομένων. Μεταβλητές, είδη μεταβλητών, δημιουργία μεταβλητών.   
  • Πίνακες συχνοτήτων, ποσοστιαίων συχνοτήτων, αθροιστικών συχνοτήτων, ιστογράμματα, ραβδογράμματα, κυκλικά γραφήματα. Επανακωδικοποίηση τιμών.
  • Αριθμητικά μέτρα περιγραφής κατανομών: μέτρα κεντρικής θέσης και διασποράς. Μέση τιμή, διάμεσος, δεσπόζουσα τιμή, διακύμανση, τυπικά σφάλματα.
  • Ανεξάρτητες και εξαρτημένες μεταβλητές. Έλεγχος κανονικότητας. Ζ-τιμές.
    Χρήση και ερμηνεία των τιμών Ζ.
  • Σχέσεις μεταξύ μεταβλητών. Συντελεστές συσχέτισης Pearson, Spearman.
    Ερμηνεία των συσχετίσεων. Συσχέτιση και αιτιότητα.     
  • Έλεγχος των Υποθέσεων: Σύγκριση μέσων όρων: κριτήριο t για ανεξάρτητα και εξαρτημένα δείγματα. Εφαρμογές και παραδείγματα.        
  • Ανάλυση κατηγορικών μεταβλητών-Πίνακες Διπλής εισόδου. Σύγκριση συχνοτήτων κατηγοριών με στατιστικό κριτήριο χ2, φ και Cramer’s V.   
  • Μη παραμετρικά τεστ: Mann Whitney U test, Wilcoxon test.
  • Ανάλυση Διακύμανσης  ANOVA, Πολλαπλές συγκρίσεις, Ερμηνεία των αποτελεσμάτων.
  • Εισαγωγή στην Πολυμεταβλητή Ανάλυση.         
Διδάσκοντες

Διδάσκων: Σταμοβλάσης Δημήτριος, Λέκτορας

 

Συνεργάτης ανάπτυξης περιεχομένου: Αντωνίου Φλωρεντία

Μαθησιακοί στόχοι

Οι φοιτητές μετά το πέρας του μαθήματος θα είναι σε θέση να καταχωρούν δεδομένα στο SPSS, θα μπορούν να εκτελούν στατιστικούς ελέγχους αναλύοντας τα δεδομένα μιας έρευνας κοινωνικών επιστημών.

Προαπαιτούμενα

Κανένα

Προτεινόμενα συγγράμματα
  • M. J. Norusis, Οδηγός ανάλυσης δεδομένων με το SPSS 12.0,  Εκδόσεις Κλειδάριθμος ΕΠΕ, Αθήνα 2005.
  • A. Field,  Discovering Statistics using IBM SPSS Statistics, SAGE Publications, London 2013.
  • D. Howitt & D. Cramer,  Στατιστική με το SPSS 16, Εκδόσεις Κλειδάριθμος επε, Αθήνα, 2010.
Βιβλιογραφία
  1. Ε. Παπαναστασίου & Κ.  Παπαναστασίου, Μεθοδολογία Παιδαγωγικής Έρευνας, Λευκωσία, 2014.
  2. Π. Ρούσσος &  Ι. Τσαούσης, Στατιστική εφαρμοσμένη στις κοινωνικές επιστήμες, Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα 2003.
  3. Ν. Τσάντας, Χ.  Μωυσιάδης, Ν. Μπαγιάτης, &  Θ.  Χατζηπαντελής, Ανάλυση δεδομένων με τη βοήθεια στατιστικών πακέτων, Ζήτη, Θεσσαλονίκη 1999.
  4. Α. Κάτσης,  Γ. Σιδερίδης & Α. Εμβαλωτής, Στατιστικές μέθοδοι στις κοινωνικές επιστήμες, Εκδόσεις  Τοπος (μοτίβο εκδοτική ΑΕ),  Αθήνα 2010.
  5. A. Field, Discovering Statistics using IBM SPSS Statistics, SAGE Publications,London 2013.

Ενότητες

 

Γίνεται γνωριμία με το πώς λειτούργει το λογισμικό, πως γίνεται η καταχώρηση δεδομένων, ο ορισμός των μεταβλητών, χαρακτηριστικά που εισάγονται στο λογισμικό και διαχείριση των μεταβλητών μετά την καταχώρηση. Δημιουργία συνθέτων μεταβλητών και αλλαγή στη κωδικοποίηση των μεταβλητών. Παρουσίαση των αποτελεσμάτων. Ασκήσεις.

 

Λέξεις κλειδιά: Λογισμικό SPSS, καταχώρηση δεδομένων, μεταβλητές, κωδικοποίηση, επανα-κωδικοποίηση μεταβλητών.

 

 

Επίπεδα μέτρηση μεταβλητών. Διαστημική κλίμακα, τακτική και ονομαστική κλίμακα. Εκμάθηση παρουσίασης δεδομένων με τη χρήση πινάκων, ιστογραμμάτων, ραβδογραμμάτων. Διαγράμματα συχνοτήτων και ερμηνεία των πινάκων αθροιστικής συχνότητας. Δημιουργία κατανομών συχνοτήτων, Δημιουργία πινάκων με τα περιγραφικά μέτρα κεντρικής θέσης και διασποράς. Μέση τιμή, Διάμεσος, επικρατούσα τιμή, τυπική απόκλιση, διακύμανση. Παρουσίαση των αποτελεσμάτων. Ασκήσεις.

 

Λέξεις κλειδιά: Επίπεδα μέτρηση μεταβλητών. Διαστημική κλίμακα, τακτική κλίμακα,  ονομαστική κλίμακα, ιστόγραμμα, ραβδόγραμμα, διαγράμματα συχνοτήτων, αθροιστική συχνότητα, μέτρα κεντρικής θέσης, μέτρα διασποράς, μέση τιμή, διάμεσος, επικρατούσα τιμή, τυπική απόκλιση, διακύμανση.

 

 

Η έννοια της τυπικής τιμής, Z-score. Η τυπική κατανομή  και η χρησιμότητά της. Η ερμηνεία μεμονωμένης τιμής και σύγκριση τιμών από διαφορετικές κατανομές. Υπολογισμός τυπικών τιμών με το στατιστικό λογισμικό και η διαχείριση αυτών. Παρουσίαση των αποτελεσμάτων. Ασκήσεις.

 

Λέξεις κλειδιά:Τυπική τιμή, Z-score, τυπική κατανομή.

 

Η έννοια συχνότητα και οι μέτρηση κατηγορικών μεταβλητών. Καταχώρηση κατηγορικών μεταβλητών στο λογισμικό και Πίνακες διπλής εισόδου. Στατιστικά τεστ στους πίνακες διπλής εισόδου για μεταβλητές ονομαστικού επιπέδου. Χ2, Cramer’ V & Phi.  Στατιστικά τεστ στους πίνακες διπλής εισόδου για μεταβλητές τακτικού ονομαστικού επιπέδου, τεστ gamma. Ερμηνεία των πινάκων με τα αποτελέσματα των στατιστικών τεστ. Παρουσίαση των αποτελεσμάτων. Ασκήσεις.

 

Λέξεις κλειδιά: Συχνότητα, κατηγορική μεταβλητή, πίνακας διπλής εισόδου, τεστ -Χ2, τεστ Cramer’ V & τεστ Phi, τεστ gamma.

 

Ανάλυση συσχέτισης  με τον συντελεστή Pearson , r, για διαστημικές μεταβλητές. Τιμές του συντελεστή r και η ερμηνεία του. Ανάλυση συσχέτισης  με τον συντελεστή Spearman, ρ, για ιεραρχικές μεταβλητές. Τιμές του συντελεστή r. Συμφωνία των συντελεστών συντελεστή Pearson και Spearman, ο ρόλος της κατανομής στην επιλογή του συντελεστή. Παρουσίαση των αποτελεσμάτων. Συσχέτιση και Αιτιότητα. Ασκήσεις.

 

Λέξεις κλειδιά: Ανάλυση συσχέτισης, συντελεστής Pearson , συντελεστής Spearman, συσχέτιση και Αιτιότητα.

Έλεγχος-Τ για ανεξάρτητα δείγματα (t-test – independent samples). Έλεγχος αν οι μέσοι όροι δύο ανεξαρτήτων ομάδων διαφέρουν στατιστικά. Προϋποθέσεις του ελέγχου. Έλεγχος  ισότητας των διακυμάνσεων Levine.  Έλεγχος-Τ για εξαρτημένα δείγματα (Paired samples t-test) Έλεγχος αν οι μέσοι όροι δύο εξαρτημένων ομάδων διαφέρουν στατιστικά). Παρουσίαση των αποτελεσμάτων. Ασκήσεις.

 

Λέξεις κλειδιά: Έλεγχος-Τ για ανεξάρτητα δείγματα, έλεγχος  ισότητας των διακυμάνσεων Levine, έλεγχος-Τ για εξαρτημένα δείγματα.

Έλεγχος αν οι μέσοι όροι τριών ή περισσοτέρων ομάδων διαφέρουν στατιστικά με την ανάλυση διακύμανσης (Analysis of variance-ANOVA). Προϋποθέσεις του ελέγχου. Ομοιογένεια των διακυμάνσεων. Πολλαπλές συγκρίσεις μεταξύ των ομάδων. Διαγράμματα και παρουσίαση των αποτελεσμάτων της Ανάλυσης Διακύμανσης.  Ασκήσεις.

 

Λέξεις κλειδιά: Ανάλυση διακύμανσης, ομοιογένεια των διακυμάνσεων, πολλαπλές συγκρίσεις

Ανοικτό Ακαδ. Μάθημα

Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα
Επίπεδο: A-

Αρ. Επισκέψεων :  7411
Αρ. Προβολών :  10398

Ημερολόγιο

Ανακοινώσεις

  • - Δεν υπάρχουν ανακοινώσεις -