Νεοελληνικός πολιτισμός

Πασχαλίδης Γρηγόριος

Περιγραφή

Το μάθημα αυτό είναι μια εισαγωγή σε ορισμένα βασικά στοιχεία της νεοελληνικής πολιτισμικής ταυτότητας όπως, η διαμάχη ανάμεσα στη Ρωμιοσύνη και τον Ελληνισμό, η λειτουργία της ελληνικής γλώσσας στον καθορισμό της ελληνικής ταυτότητας, η σχέση Ελλήνων και μειονοτικών ομάδων, και η κατασκευή του ελληνικού παρελθόντος.

 

Picture: Greek artist, Theofilos - Erotokritos and Aretousa

CC - Αναφορά - Παρόμοια Διανομή
Περιεχόμενο μαθήματος

Νεοελληνικός πολιτισμός, πολιτισμική ταυτότητα, ελληνική γλώσσα, ταυτότητα, Έλληνες και μειονότητες, γλωσσικό ζήτημα, Λαϊκός & Λόγιος Πολιτισμός, ελληνικό τραγούδι/κινηματογράφος, Τύπος, εμπειρία του εκμοντερνισμού, πείραμα του εκσυγχρονισμού, διλήμματα του Εξευρωπαϊσμού.

 

Διδάσκοντες

Γρηγόρης Πασχαλίδης, Αναπληρωτής Καθηγητής –

Φίλιππος Παππάς, Μεταδιδακτορικός Ερευνητής

 

Ομάδα αναπτυξης περιεχομένου:

Βιντεοσκόπηση - Επεξεργασία Υλικού: 

Γκάλιος Κωνσταντίνος, Ηλεκτρονικός μηχανικός

Γιομελάκης Δημήτριος, Δημοσιογράφος, Υποψήφιος διδάκτορας Τμήματος Δημοσιογραφίας και Μ.Μ.Ε.

Προαπαιτούμενα
  • Εφαρμογή της γνώσης στην πράξη
  • Προσαρμογή σε νέες καταστάσεις
  • Σεβασμός στη διαφορετικότητα και στην πολυπολιτισμικότητα
  • Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής
  • Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης
Μαθησιακοί στόχοι

Με την επιτυχή ολοκλήρωση των μαθημάτων οι φοιτητές θα είναι σε θέση να:

  • κατανοήσουν τα βασικά σημεία που συγκροτούν τη νεοελληνική συλλογική ταυτότητα
  • εντάσσουν πολιτιστικά στοιχεία στο ιστορικό τους πλαίσιο
  • κατανοήσουν το ζήτημα της "ετερότητας" μεταξύ των Ελλήνων και άλλων λαών
  • εξοικειωθούν με τις "Δυτικές" αντιλήψεις για την Ελλάδα
  • κατανοήσουν τη διαδικασία ¨κατασκευής" των συλλογικών ταυτοτήτων
Μέθοδοι διδασκαλίας

Διδασκαλία καθ΄ έδρας, πρόσωπο με πρόσωπο με χρήση εκπαιδευτικού υλικού όπως: Διαφάνειες, Σημειώσεις, βιβλίο, πολυμεσικό υλικό, χρήση ΤΠΕ στη διδασκαλία, στην Εργαστηριακή Εκπαίδευση, στην Επικοινωνία με τους φοιτητές.

Μέθοδοι αξιολόγησης
  • Γραπτή Εξέταση με Ερωτήσεις Σύντομης Απάντησης (Διαμορφωτική)
  • Γραπτή Εξέταση με Ερωτήσεις Εκτεταμένης Απάντησης (Συμπερασματική)
  • Γραπτή Εξέταση με Επίλυση Προβλημάτων (Διαμορφωτική)
Ομάδα στόχος

Φοιτητές του Τμήματος Δημοσιογραφίας και ΜΜΕ.

Προτεινόμενα συγγράμματα

Βιβλιογραφία μαθήματος:

Επιπρόσθετη βιβλιογραφία για μελέτη

  •  Νεοελληνικός Πολιτισμός: Ανθολόγιο κειμένων 
Βιβλιογραφία

Βιβλιογραφία:

  1. Michael Herzfeld. «Πάλι δικά μας, Λαογραφία, ιδεολογία και η διαμόρφωση της σύγχρονης Ελλάδας», μετάφραση: Μαρίνος Σαρηγιάννης, επιμέλεια σειράς: Ευθύμιος Παπαταξιάρχης. Αλεξάνδρεια, 2002
  2. Άννα Φραγκουδάκη. «Η γλώσσα και το έθνος 1880-1980 : εκατό χρόνια αγώνες για την αυθεντική ελληνική γλώσσα». Αθήνα, Αλεξάνδρεια, 2001

Χρήσιμοι Σύνδεσμοι (Επίκαιρα – Πανόραμα του Αιώνα):

Ενότητες

Εισαγωγή στη ύλη και στις θεματικές του μαθήματος. Αναφορά βασικών εννοιών.

 

Λέξεις Κλειδιά: Νεοελληνικός, πολιτισμός, εισαγωγή

 

Η συζήτηση για την ταυτότητα του νεοσύστατου ελληνικού κράτους. Το σημείο αναφοράς, η ιδέα της ανασύστασης, ο Νεοκλασικισμός και τα βασικά χαρακτηριστικά.

 

Λέξεις Κλειδιά: Ταυτότητα, νεοσύστατου, ελληνικού, κράτους

 

Στη συγκεκριμένη παράδοση η εστίαση γίνεται στο γλωσσικό ζήτημα και σε ορισμένα ορόσημα της σύγχρονης ιστορίας του. Γίνεται παρακολούθηση των θεσμικών και πνευματικών τομών και ανάγνωση ενδεικτικών κειμένων.

 

Λέξεις Κλειδιά: γλωσσικό, ζήτημα

 

Η παράδοση αυτή πραγματεύεται θεμελιώδεις διακρίσεις της λογιοσύνης από τη λαϊκότητα, καθώς και την αξιοδότηση της τελευταίας από λογίους του 20ου αιώνα.

 

Λέξεις Κλειδιά: Λαϊκός, λόγιος, πολιτισμός

 

Στο μάθημα αυτό, με χρήση πολυμεσικού υλικού παρουσιάζονται σταθμοί από την Ιστορία του Τύπου, καθώς και ενδεικτικά ορόσημα του ελληνικού έντεχνου τραγουδιού (μελοποιήσεις ποιημάτων και δεύτερη ζωή κειμένων).

 

Λέξεις Κλειδιά: Ιστορία, Τύπου, τραγούδι, κινηματογράφος

 

Το ζήτημα του εκμοντερνισμού, συγκρούσεις, εκσυγχρονισμός, ανοικοδόμηση, μεταναστευτική κουλτούρα. Ταινίες, νοσταλγία και η διαχρονικότητα των θεμάτων.

 

Λέξεις Κλειδιά: εμπειρία, εκμοντερνισμού 

 

Στην ενότητα αυτή συζητιούνται και προβάλλονται τεκμήρια από την πολιτιστική πολιτική των δικτατοριών στην Ελλάδα. Παράλληλα, ξετυλίχτηκαν στοιχεία από τη Μεταπολίτευση και έγινε λόγος για την Ελλάδα-μέλος της ευρωπαϊκής κοινότητας.

 

Λέξεις Κλειδιά: δικτατορία, μεταπολίτευση, πολιτιστική, πολιτική

 

Η συγκεκριμένη ενότητα πραγματεύεται εκτενώς το ζήτημα των μειονοτήτων και των μεταναστών. Εθνικό κράτος και ετερότητα, το πρόβλημα του ξένου, Μεταναστευτικά ρεύματα, η κατάσταση και η αυτοεικόνα.

 

Λέξεις Κλειδιά: Μειονότητες, μετανάστες

 

Η ενότητα πραγματεύεται τα διλήμματα του εξευρωπαϊσμού. Το ευρωπαϊκό αφήγημα και η αρχαία Ελλάδα, ο ρόλος της αρχαίας Ελλάδας, Ανατολή ή Δύση - διαφωνίες και εντάσεις, η θέση της Ελλάδας στην Ευρώπη, εθνική ταυτότητα και ευρωπαϊκό όνειρο.

 

Λέξεις Κλειδιά: διλήμματα, Εξευρωπαϊσμού, ευρωπαϊκό, όνειρο

 

Η συγκεκριμένη ενότητα πραγματεύεται ζητήματα όπως το ζήτημα της νεωτερικότητας, η ιστορική συνέχεια της ταυτότητας, η κληρονομιά, Το παρελθόν και το παρόν, η σχέση με την Ευρώπη.

 

Λέξεις Κλειδιά: νεωτερικότητα, 21ος αιώνας, κρίσεις, διαμάχες

 

Ανοικτό Ακαδ. Μάθημα

Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα
Επίπεδο: A+

Αρ. Επισκέψεων :  5088
Αρ. Προβολών :  35584