Σχολική Ψυχολογία

Γωνίδα Ελευθερία-Σοφία

Περιγραφή

Εισαγωγικό μάθημα Σχολικής Ψυχολογίας. Η Σχολική Ψυχολογία αποτελεί  εφαρμοσμένο κλάδο της Επιστήμης της Ψυχολογίας. Υποχρεωτικό μάθημα στο προπτυχιακό πρόγραμμα σπουδών.

 

CC - Αναφορά - Μη Εμπορική Χρήση - Παρόμοια Διανομή
Περιεχόμενο μαθήματος
  1. Eισαγωγικά και ιστορικά στοιχεία, εννοιολογικός προσδιορισμός, διάκριση Σχολικής και Εκπαιδευτικής Ψυχολογίας, καθορισμός του ρόλου και της ειδικότητας του σχολικού ψυχολόγου.
  2. Μαθητές/-ριες με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες. Μαθησιακές δυσκολίες: εννοιολογικός προσδιορισμός, ταξινόμηση, αιτιολογία. Γνωστικά, μεταγνωστικά και ψυχοκοινωνικά χαρακτηριστικά των παιδιών με μαθησιακές δυσκολίες. Θέματα αξιολόγησης, παρέμβασης και υποστήριξης παιδιών με μαθησιακές δυσκολίες.
  3. Διαχείριση κρίσεων στη σχολική κοινότητα.
  4. Σχολικές τάξεις που προάγουν την Ψυχική Ανθεκτικότητα παιδιών και εφήβων.
  5. Πρόληψη και παρέμβαση στη σχολική κοινότητα: Το παράδειγμα της Κοινωνικής και Συναισθηματικής Αγωγής στο Σχολείο ως πρόγραμμα προαγωγής της ψυχικής υγείας και της μάθησης παιδιών και εφήβων (π.χ., δεξιότητες επικοινωνίας, ενίσχυση της αυτοεκτίμησης, διαχείριση συναισθημάτων, επίλυση συγκρούσεων, αγχογόνες καταστάσεις). 
Διδάσκοντες

Διδάσκουσα: Σοφία - Ελευθερία Γωνίδα, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια

Βιογραφικό: http://www.psy.auth.gr/el/faculty/124

 

 

 

 

 

Συνεργάτης Ανάπτυξης Περιεχομένου: Εύχαρις Κιζιρίδου

Ομάδα στόχος

Φοιτητές Ψυχολογίας, Φοιτητές τμημάτων σχετικών με την Εκπαίδευση.

Μαθησιακοί στόχοι

Μαθησιακά Αποτελέσματα

Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος οι φοιτητές και οι φοιτήτριες αναμένεται (α) να γνωρίζουν το αντικείμενο της Σχολικής Ψυχολογίας και το ρόλο του σχολικού ψυχολόγου στο σημερινό σχολείο, (β) να έχουν κατανοήσει σε βάθος τα ζητήματα των μαθησιακών δυσκολιών ώστε να είναι σε θέση να στηρίζουν μαθητές, γονείς και εκπαιδευτικούς στο σχετικό πεδίο και (γ) να είναι σε θέση να οργανώνουν προγράμματα πρωτογενούς πρόληψης στη σχολική κοινότητα προάγοντας την ψυχική υγεία και τη μάθηση των παιδιών και των εφήβων αλλά και το ψυχολογικό κλίμα του σχολείου.

 

Γενικές Ικανότητες

  • Εφαρμογή της γνώσης στην πράξη
  • Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών
  • Προσαρμογή σε νέες καταστάσεις
  • Λήψη αποφάσεων
  • Ομαδική εργασία
  • Εργασία σε διεθνές περιβάλλον
  • Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον
  • Παραγωγή νέων ερευνητικών ιδεών
  • Σεβασμός στη διαφορετικότητα και στην πολυπολιτισμικότητα
  • Επίδειξη κοινωνικής, επαγγελματικής και ηθικής υπευθυνότητας και ευαισθησίας σε θέματα φύλου
  • Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής
  • Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης
Μέθοδοι διδασκαλίας

Πρόσωπο με πρόσωπο διδασκαλία.

 

Τύποι Εκπαιδευτικού Υλικού

  • Σημειώσεις
  • Διαφάνειες
  • Διαδραστικές ασκήσεις
  • Βιβλίο

Χρήση Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνιών

Χρήση Τ.Π.Ε.

  • Χρήση Τ.Π.Ε. στη Διδασκαλία
  • Χρήση Τ.Π.Ε. στην Επικοινωνία με τους φοιτητές

Περιγραφή

  • Χρήση powerpoint κατά τη διδασκαλία
  • Χρήση υπηρεσίας Moodle για την ανάρτηση των διαφανειών του μαθήματος
  • Ηλεκτρονική επικοινωνία με τους φοιτητές (χρήση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, αξιοποίηση ιστοσελίδας)

Οργάνωση Μαθήματος

  • Διαλέξεις: Ώρες Διδασκαλίας 26 (Ομαδικά)
  • Μελέτη και ανάλυση βιβλίων και άρθρων: Ώρες Διδασκαλίας 20 (Ατομικά, Erasmus)

Παρουσιάσεις επιλεγμένων θεμάτων: Ώρες Διδασκαλίας 30 (Ομαδικά, Erasmus)

Μέθοδοι αξιολόγησης

Περιγραφή

  • Γραπτές εξετάσεις στο τέλος του εξαμήνου.
  • 20% (μέγιστο ποσοστό) για παρουσίαση μέσα στην τάξη.

Ο τρόπος αξιολόγησης περιγράφεται στο Διάγραμμα του μαθήματος, το οποίο ανακοινώνεται στην ιστοσελίδα του Τμήματος και στην υπηρεσία Moodle και μοιράζεται στους φοιτητές σε έντυπη μορφή στο πρώτο μάθημα.

Μέθοδοι Αξιολόγησης Φοιτητών

  • Γραπτή Εξέταση με Ερωτήσεις Σύντομης Απάντησης [Συμπερασματική: Η συμπερασματική αξιολόγηση (για βαθμολόγηση) αναφέρεται στην αξιολόγηση της μάθησης και εκφράζει την ανάπτυξη που παρουσίασαν οι φοιτητές στο πλαίσιο του μαθήματος].
  • Γραπτή Εξέταση με Ερωτήσεις Εκτεταμένης Απάντησης (Συμπερασματική).
  • Δημόσια Παρουσίαση (Συμπερασματική).
Προαπαιτούμενα

Καλή γνώση της αγγλικής γλώσσας.

Προτεινόμενα συγγράμματα
  1. Χατζηχρήστου, Χ. (2011). Σχολική Ψυχολογία. Αθήνα: Τυπωθήτω
  2. Συγκολλίτου, Ε. (2006) (Επιμ. Έκδ.). Έννοια του εαυτού και σχολική λειτουργικότητα. Θεσσαλονίκη: Εκδόσεις Κυριακίδη.
Βιβλιογραφία
  1. Γωνίδα, Ε. (2003). Μεταγνωστικές διεργασίες και δυσκολίες μάθησης: Η ανάγκη για μια διευρυμένη προσέγγιση. Επιστημονική Επετηρίδα Τμήματος Ψυχολογίας, Τόμος 5, 351-368.
  2. Γωνίδα, Ε. (2006). Αντιλήψεις για τον εαυτό μαθητών/ριών με δυσκολίες μάθησης. Στο Ε. Συγκολλίτου (Επιμ. Έκδ.), Έννοια του εαυτού και λειτουργικότητα στο σχολείο (σελ. 167-200). Θεσσαλονίκη: Εκδόσεις Κυριακίδη.
  3. Γωνίδα, Ε., & Ιωσηφίδου, Β. (2008). Ψυχομετρικό Κριτήριο Γνωστικής Επάρκειας για Παιδιά και Εφήβους. Θεσσαλονίκη [Αποτελείται από 3 τεύχη: (α) Οδηγός Εξεταστή & Τεύχος Οδηγιών, (β) Βιβλίο Εικόνων, (γ) Φυλλάδιο Αξιολόγησης].
  4. Μαριδάκη-Κασσωτάκη, Αικ. (2005). Δυσκολίες μάθησης: Ψυχοπαιδαγωγική προσέγγιση. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα.
  5. Ormrod, J.E. (2000). Educational Psychology: Developing Learners (7th ed). Upper Saddle River, New Jersey: Merrill.
  6. Πολυχρόνη, Φ. (2011). Ειδικές μαθησιακές δυσκολίες. Αθήνα: Πεδίο.
  7. Πολυχρόνη, Φ., Χατζηχρήστου, Χ., & Μπίμπου, Α. (2006) (Επιμ. Έκδ.). Ειδικές μαθησιακές δυσκολίες - Δυσλεξία. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα.
  8. Τζουριάδου, Μ. (2011). Μαθησιακές δυσκολίες: Θέματα ερμηνείας και αντιμετώπισης. Θεσσαλονίκη: Προμηθεύς
  9. Τζουριάδου, Μ., & Αναγνωστοπούλου, Ε. (2011). Παιδαγωγικά προγράμματα για παιδιά με δυσκολίες μάθησης. Θεσσαλονίκη: Προμηθεύς
  10. Χατζηχρήστου, Χ. (2003). Ψυχολογική διαλεκτική συμβουλευτική στο σχολικό πλαίσιο. Ψυχολογία, 10, (2 & 3), 343-361.
  11. Χατζηχρήστου, Χ. (2011α) (Επιμ. έκδ.). Κοινωνική και Συναισθηματική Αγωγή στο Σχολείο: Πρόγραμμα για την Προαγωγή της Ψυχικής Υγείας και της Μάθησης στη σχολική κοινότητα. Εκπαιδευτικό υλικό για εκπαιδευτικούς και μαθητές προσχολικής και πρώτης σχολικής ηλικίας. Αθήνα: Τυπωθήτω.
  12. Χατζηχρήστου, Χ. (2011β) (Επιμ. έκδ.). Κοινωνική και Συναισθηματική Αγωγή στο Σχολείο: Πρόγραμμα για την Προαγωγή της Ψυχικής Υγείας και της Μάθησης στη σχολική κοινότητα. Εκπαιδευτικό υλικό για εκπαιδευτικούς και μαθητές της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης. Αθήνα: Τυπωθήτω.
  13. Χατζηχρήστου, Χ. (2011γ) (Επιμ. έκδ.). Κοινωνική και Συναισθηματική Αγωγή στο Σχολείο: Πρόγραμμα για την Προαγωγή της Ψυχικής Υγείας και της Μάθησης στη σχολική κοινότητα. Εκπαιδευτικό υλικό για εκπαιδευτικούς και μαθητές της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. Αθήνα: Τυπωθήτω.
  14. Χατζηχρήστου, Χ. Λαμπροπούλου, Α., & Λυκιτσάκου, Κ. (2004). Ένα διαφορετικό σχολείο: Το σχολείο ως κοινότητα που νοιάζεται και φροντίζει. Ψυχολογία, 11(1), 1-19.

 

Online readings-Recommended Journals:

Ενότητες

Εννοιολογικός προσδιορισμός, διάκριση Σχολικής και Εκπαιδευτικής Ψυχολογίας. Καθορισμός του ρόλου και της ειδικότητας του σχολικού ψυχολόγου, εκπαίδευση και κατάρτιση. Θεωρητικά πλαίσια στη Σχολική Ψυχολογία. 

 

Λέξεις Κλειδιά: σχολική Ψυχολογία, συστημικές προσεγγίσεις στη σχολική ψυχολογία, σχολική κοινότητα, μάθηση, σχολική επίδοση, ψυχική υγεία, πρόληψη, παρέμβαση

 

Ιδιαιτερότητες και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες: εννοιολογικός προσδιορισμός. Γενικές και ειδικές κατηγορίες ειδικών εκπαιδευτικών αναγκών. Ειδικές γνωστικές ή ακαδημαϊκού τύπου δυσκολίες και συμβουλευτική σε εκπαιδευτικούς (μαθησιακές δυσκολίες, ΔΕΠΥ, διαταραχές λόγου και ομιλίας), ψυχοκοινωνικά προβλήματα ή προβλήματα συμπεριφοράς και συμβουλευτική σε εκπαιδευτικούς (συναισθηματικές διαταραχές, αυτισμός), χαρισματικά παιδιά και συμβουλευτική σε εκπαιδευτικούς. 

 

Λέξεις Κλειδιά: ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, ιδιαιτερότητες, μαθησιακές δυσκολίες, ΔΕΠΥ, διαταραχές λόγου, ψυχοκοινωνικά προβλήματα, αυτισμός, χαρισματικότητα, συμβουλευτική

 

Εννοιολογικός προσδιορισμός, ταξινόμηση, αιτιολογία. 

 

Λέξεις Κλειδιά: μαθησιακές δυσκολίες, ετερογένεια, ειδικές μαθησιακές δυσκολίες, δυσλεξία, ατομικές διαφορές, αιτιολογία, γνωστικοί παράγοντες, μεταγνωστικά ελλείμματα, νευρο-βιολογικοί παράγοντες, συναισθηματικοί παράγοντες

 

Γνωστικά, μεταγνωστικά και ψυχοκοινωνικά χαρακτηριστικά των παιδιών με μαθησιακές δυσκολίες. 

 

Λέξεις Κλειδιά: μαθησιακές δυσκολίες, γνωστικά χαρακτηριστικά, οπτική αντίληψη, ακουστική αντίληψη, φωνολογικά ελλείματα, μνήμη, αυτοματισμός, μεταγνωστικές αδυναμίες, κίνητρα, ιστορικό αποτυχιών, ατομικές διαφορές, γνωστική παρέμβαση, μεταγνωστική παρέμβαση

 

Κριτήρια διάγνωσης, υπηρεσίες αξιολόγησης.

 

Λέξεις Κλειδιά: μαθησιακές δυσκολίες, αξιολόγηση, ομάδα αξιολόγησης, ατομικό ιστορικό, ιατρικό ιστορικό, οικογενειακή κατάσταση, ψυχομετρικές δοκιμασίες, κλινική συνέντευξη, μαθησιακή εκτίμηση, πρώιμη παρέμβαση

 

Εννοιολογικά ζητήματα. Ταξινομία κρίσεων. Αναμενόμενες αντιδράσεις των παιδιών στην κρίση, φάσεις-στάδια κρίσεων, στόχοι και γενικές αρχές της συμβουλευτικής διαχείρισης κρίσεων. Παρέμβαση σε καταστάσεις κρίσεων.

 

Λέξεις Κλειδιά: διαχείριση κρίσεων, σχολική κοινότητα, περιστασιακές κρίσεις, αναπτυξιακές κρίσεις, ατομικές διαφορές, αντιμετώπιση, παρέμβαση, συμβουλευτική

 

Το παράδειγμα της Κοινωνικής και Συναισθηματικής Αγωγής στο Σχολείο ως πρόγραμμα προαγωγής της ψυχικής υγείας και της μάθησης παιδιών και εφήβων (π.χ., δεξιότητες επικοινωνίας, ενίσχυση της αυτοεκτίμησης, διαχείριση συναισθημάτων, επίλυση συγκρούσεων, αγχογόνες καταστάσεις).

 

Λέξεις Κλειδιά: κοινωνική αγωγή, συναισθηματική αγωγή, σχολική κοινότητα, μάθηση, κοινωνική και συναισθηματική επάρκεια, πρωτογενής πρόληψη, δευτερογενής πρόληψη, διαλεκτική συμβουλευτική, παράγοντες επικινδυνότητας, προστατευτικοί παράγοντες, προγράμματα παρέμβασης

 

Εννοιολογικά ζητήματα. Προστατευτικοί παράγοντες, παράγοντες επικινδυνότητας. Ο ρόλος του σχολείου στην προαγωγή ψυχικά ανθεκτικών μαθητών/-ριών και εκπαιδευτικών. Ο τροχός της ψυχικής ανθεκτικότητας. Προφίλ μαθητών/-ριών που χρειάζονται ενίσχυση της ΨΑ.  Προφίλ εκπαιδευτικών που χρειάζονται ενίσχυση της ΨΑ.

 

Λέξεις Κλειδιά: ψυχική ανθεκτικότητα, σχολική κοινότητα, προστατευτικοί παράγοντες, παράγοντες κινδύνου, πρόληψη, παρέμβαση, τροχός ΨΑ

 

Ανοικτό Ακαδ. Μάθημα

Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα
Επίπεδο: A+

Αρ. Επισκέψεων :  22573
Αρ. Προβολών :  74070