Βιοηθικά διλήμματα κατά την έναρξη της ζωής

Βάντσος Μιλτιάδης

Περιγραφή

Οι περισσότερες επεμβάσεις της ιατρικής επιστήμης που απασχολούν τη βιοηθική πραγματοποιούνται στον αγέννητο άνθρωπο. Αν και οι στόχοι είναι διαφορετικοί, καθώς ορισμένες επεμβάσεις, όπως π.χ. η έκτρωση, επιφέρουν τον τερματισμό της ζωής, ενώ κάποιες άλλες, όπως π.χ. η υποβοηθούμενη αναπαραγωγή και η κλωνοποίηση αποσκοπούν στη δημιουργία ζωής, κοινός είναι ο ηθικός προβληματισμός που αφορά στην αξία της ζωής του αγέννητου ανθρώπου και του στάτους που του αναγνωρίζεται. Στη συνάφεια αυτή εξετάζονται τα αναφερθέντα θέματα με έμφαση στη θεώρηση της χριστιανικής ηθικής. 1. Αντικείμενο, μέθοδοι και σκοπός της βιοηθικής. 2. Η ανάπτυξη του αγέννητου ανθρώπου. 3. Είναι ο αγέννητος άνθρωπος πρόσωπο; Τι καθιστά τον άνθρωπο πρόσωπο; Φιλοσοφικές απόψεις. 4. Είναι ο αγέννητος άνθρωπος πρόσωπο; Τι καθιστά τον άνθρωπο πρόσωπο; Θεολογική άποψη. 5. Η έννοια της δυνητικότητας του προσώπου. 6. Η θεωρία της ύστερης εμψύχωσης του εμβρύου. 7. Έκτρωση: ο ηθικός προβληματισμός. 8. Έκτρωση: η σύγκρουση των δικαιωμάτων γυναίκας και εμβρύου. 9. Η έκτρωση ως αποτέλεσμα βιασμού ή ως συνέπεια διάγνωσης γενετικής ανωμαλίας στο έμβρυο. 10. Υποβοηθούμενη παραγωγή: ο ηθικός προβληματισμός. 11. Ηθική θεώρηση της εξωσωματικής γονιμοποίησης και της δανεικής μητρότητας. 12. Αναπαραγωγική κλωνοποίηση: είναι πρόσωπο ο κλωνοποιημένος άνθρωπος; 13. Θεραπευτική κλωνοποίηση: η ανάπτυξη θεραπευτικών μεθόδων δικαιολογεί ηθικά την καταστροφή εμβρύων;

Λιγότερα

Περισσότερα

Περίγραμμα

Διδάσκοντες

Διδάσκων: Μιλτιάδης Βάντσος

http://www.past.auth.gr/el/node/23

Περιεχόμενο μαθήματος

Αντικείμενο, μέθοδοι και σκοπός της βιοηθικής.
Η ανάπτυξη του αγέννητου ανθρώπου.
Είναι ο αγέννητος άνθρωπος πρόσωπο; Τι καθιστά τον άνθρωπο πρόσωπο; Φιλοσοφικές απόψεις.
Είναι ο αγέννητος άνθρωπος πρόσωπο; Τι καθιστά τον άνθρωπο πρόσωπο; Θεολογική άποψη.
Η έννοια της δυνητικότητας του προσώπου.
Η θεωρία της ύστερης εμψύχωσης του εμβρύου.
Έκτρωση: ο ηθικός προβληματισμός.
Έκτρωση: η σύγκρουση των δικαιωμάτων γυναίκας και εμβρύου.
Η έκτρωση ως αποτέλεσμα βιασμού ή ως συνέπεια διάγνωσης γενετικής ανωμαλίας στο έμβρυο.
Υποβοηθούμενη παραγωγή: ο ηθικός προβληματισμός.
Ηθική θεώρηση της εξωσωματικής γονιμοποίησης και της δανεικής μητρότητας.
Αναπαραγωγική κλωνοποίηση: είναι πρόσωπο ο κλωνοποιημένος άνθρωπος;
Θεραπευτική κλωνοποίηση: η ανάπτυξη θεραπευτικών μεθόδων δικαιολογεί ηθικά την καταστροφή εμβρύων;

Μαθησιακοί στόχοι

Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος, οι φοιτητές θα γνωρίζουν τον ηθικό προβληματισμό που τίθεται σε βασικά θέματα της βιοηθικής, τα οποία αφορούν στην έναρξη της ζωής του ανθρώπου. Η χριστιανική διδασκαλία για την ιερότητα της ζωής του ανθρώπου και για τη αξιοπρέπειά του ως προσώπου εξετάζονται στη συνάφεια σύγχρονων επεμβάσεων στην αγέννητη ζωή, και συγκεκριμένα στη συνάφεια της έκτρωσης, της υποβοηθούμενης αναπαραγωγής και της κλωνοποίησης.

Προαπαιτούμενα

Κανένα

Προτεινόμενα συγγράμματα

Βάντσου Μιλτιάδη, Ηθική θεώρηση της έκτρωσης, Εκδόσεις Σφακιανάκη, Θεσσαλονίκη 2009.
Hugo Tr. Engelhardt, Τα θεμέλια της βιοηθικής. Μια χριστιανική θεώρηση, Εκδόσεις Αρμός, Θεσσαλονίκη 2007.

Βιβλιογραφία

Βάντσου Μιλτιάδη, «Η αξιοπρέπεια του ανθρώπου. Έννοια, περιεχόµενο και αξιολόγηση από άποψη Χριστιανικής Ηθικής», σε: Επιστηµονική Επετηρίδα Θεολογικής Σχολής του Α.Π.Θ. / Τµήµα Ποιµαντικής και Κοινωνικής Θεολογίας 10 (2005) 197-215.
Βλάχου Ιεροθέου (Μητρ. Ναυπάκτου και Αγίου Βλασίου), Βιοηθική και βιοθεολογία, Λειβαδιά 2005.
Breck John, The sacred gift of life: Orthodox Christianity and Bioethics, New York 1998.
Γρινιεζάκη Μακαρίου (Αρχιμ.), Κλωνοποίηση. Ηθικοκοινωνικές και Θεολογικές Συνιστώσες, Νέα Σμύρνη 2005.
Engelhardt H. Tristram, Τα θεμέλια της βιοηθικής: μια χριστιανική θεώρηση, Αθήνα 2007.
Ζαφείρη Χρυσοστόμου (Μητρ. Περιστερίου), Αι αμβλώσεις και η Ορθόδοξος Εκκλησία, Αθήνα 1991.
Harakas Stanley, For the health of body and soul. An Eastern Orthodox introduction to bioethics, Brookline 1980.
Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδας, Επίσημα κείμενα βιοηθικής, Αθήνα 2007.
Κεσελόπουλου Ἀνέστη, Εκ του θανάτου εις την ζωήν: θεολογική προσέγγιση στις προκλήσεις της βιοηθικής, Θεσσαλονίκη 2003.
Μαντζαρίδη Γεωργίου, «Θεολογική θεώρηση της υποβοηθούμενης αναπαραγωγής», σε: ΕΕΘΣΠΘ / Τμήματος Θεολογίας 10 (2000) 93-111.
Nilsson Lennart - Hamberger Lans, Ένα παιδί γεννιέται, μετάφρ. Νάγιας Οικονομοπούλου, Αθήνα 2004.
Schockenhoff Eberhardt, Ethik des Lebens, Freiburg 2009.
Χατζηνικολάου Νικολάου (Μητρ. Μεσογαίας και Λαυρεωτικής), Ελεύθεροι από το γονιδίωμα. Προσεγγίσεις ορθόδοξης Βιοηθικής, Αθήνα 2002.
14. Φανάρα Βασιλείου, Υποβοηθούμενη αναπαραγωγή. Ηθικοκοινωνική προσέγγιση, Θεσσαλονίκη 2000.