Εισαγωγή στη σύγχρονη ευρωπαϊκή ιστορία

Μαργαρίτης Γεώργιος

Περιγραφή

Η παράδοση διατρέχει την ιστορία του εικοστού αιώνα με επίκεντρο την ευρωπαϊκή ήπειρο. Στόχος της είναι η επισκόπηση των κυριότερων γεγονότων που οδήγησαν στην ανατροπή της παντοκρατορίας των ευρωπαϊκών δυνάμεων, όπως αυτή παρουσιαζόταν στις αρχές του αιώνα, και στη διαμόρφωση του σημερινού κόσμου. Η προσέγγιση είναι αφηγηματική και ταυτόχρονα αναλυτική. Πρώτος στόχος είναι η εξοικείωση των φοιτητών με τα μεγάλα γεγονότα του αιώνα: την Ευρώπη του αποικισμού, τον πρώτο παγκόσμιο πόλεμο, το εργατικό κίνημα, τις κοινωνικές επαναστάσεις και τον κομμουνισμό, τον μεσοπόλεμο και τη «μεγάλη κρίση», την άνοδο του ναζισμού και των δικτατοριών, τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο, τη «Νέα Ευρώπη» και το εβραϊκό ολοκαύτωμα, την αντιφασιστική αντίσταση και τη γέννηση των συσχετισμών και των θεσμών του μεταπολεμικού κόσμου, τον ψυχρό πόλεμο και την κατάλυση της αποικιοκρατίας, την κατάρρευση του «ανατολικού συνασπισμού» και τη μονοκρατορία των ΗΠΑ, τις σημερινές πολιτικές ισορροπίες και τα όρια της Ενωμένη

Περισσότερα  
CC - Αναφορά - Παρόμοια Διανομή
Ομάδα στόχος

Φοιτητές ιστορίας και πολιτικών επιστημών στο εισαγωγικό επίπεδο (αρχικά έτη σπουδών).

Διδάσκοντες

Διδάσκων: Γεώργιος Μαργαρίτης, Καθηγητής

Βιογραφικό: http://www.polsci.auth.gr/content/margaritis/margaritis-gr.pdf

 

Συνεργάτις Ανάπτυξης Περιεχομένου: Γαβριέλα Μαζαράκη

Περιεχόμενο μαθήματος
  1. Τα εδαφικά, πληθυσμιακά και πολιτικά χαρακτηριστικά της Ευρώπης
  2. Ο ύστερος ευρωπαϊκός αποικισμός και τα όρια εξάπλωσής του.
  3. Οι εξωτερικές απειλές και ο αποσταθεροποίηση της Ευρώπης
  4. Από την Μπελ Επόκ στον πόλεμο χαρακωμάτων
  5. Πρώτος Παγκόσμιος Πόλεμος
  6. Η Ρώσικη Επανάσταση. Η Ευρώπη της δεκαετίας του 1920
  7. Μεσοπόλεμος
  8. Η οικονομική κρίση και το ξέσπασμα του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου
  9. Δεύτερος Παγκόσμιος Πόλεμος
  10. Η μαύρη τρύπα της Ευρώπης και η προσπάθεια αναπλήρωσής της
  11. Ψυχρός Πόλεμος
  12. Αποαποικιοποίηση
Μαθησιακοί στόχοι
  • Το μάθημα αποβλέπει στην απόκτηση από τους φοιτητές των βασικών πραγματολογικών στοιχείων της ευρωπαϊκής ιστορίας καθώς και την γνωριμία τους με ερμηνευτικά σχήματα για την πολυσύνθετη ευρωπαϊκή ιστορική πορεία στον 20ο αιώνα.
  • Με την ολοκλήρωση της παρακολούθησης του μαθήματος οι φοιτητές θα είναι σε θέση να παρακολουθήσουν διδασκαλίες πάνω σε ειδικά πολιτικά, οικονομικά και κοινωνικά προβλήματα που αφορούν την ευρωπαϊκή ήπειρο.   
Προτεινόμενα συγγράμματα
  1. Μαργαρίτη Γιώργου, Παλλίροια και άμπωτη. Ιστορία της Ευρώπης στον εικοστό αιώνα, Αθήνα, 2014-15.
  2. Χομπσμπάουμ Έρικ, Η εποχή των άκρων. Ο σύντομος εικοστός αιώνας, 1914 - 1991, (ελληνική έκδοση, Αθήνα, Θεμέλιο, 1997) – διανέμεται
  3. Μαζάουερ Μαρκ, Σκοτεινή ήπειρος. Ο ευρωπαϊκός εικοστός αιώνας, (ελληνική έκδοση, Αθήνα, Αλεξάνδρεια, 2001) – διανέμεται
  4. Αρβελέρ Ελένη, Aymard Maurice, Οι Ευρωπαίοι. Τόμος Β’, Νεότερη και σύγχρονη εποχή, Αθήνα, Σαββάλας, c. 2003.
  5. Berstein Serge, Milza Pierre, Ιστορία της Ευρώπης, τόμος Γ’. Διάσπαση και ανοικοδόμηση της Ευρώπης, 1919 έως σήμερα, Αθήνα, Αλεξάνδρεια, 1997
Προαπαιτούμενα

Αν και το μάθημα είναι εισαγωγικό, είναι προφανές ότι για την παρακολούθησή του είναι απαραίτητο καλό επίπεδο γνώσεων και γενικής παιδείας.

Ενότητες

  1. Το συγκριτικό μέγεθος της Ευρώπης.
  2. Ο πληθυσμός και η φυσική γεωγραφία της Ευρώπης.
  3. Ο δρόμος προς την παντοδυναμία.
  4. Η Ευρώπη κυρίαρχος του κόσμου.

Λέξεις Κλειδιά: Μπέλ Επόκ, Σκοτεινή ήπειρος, μέγεθος Ευρώπης, πληθυσμός Ευρώπης, Θεσμοί της Ευρώπης, καπιταλισμός, κράτη, αποικιακό φαινόμενο, ύστερος αποικισμός

 

  1. Διανομή οφελών αποικιοποίησης.
  2. Τα όρια της ευρωπαϊκής αποικιακής εξάπλωσης.
  3. Μη ευρωπαϊκές ανταγωνιστικές αποικιακές δυνάμεις.
  4. Η Κίνα θέτει τα όρια της αποικιακής εξάπλωσης.
  5. Άλλοι λόγοι ανησυχίας για το ευρωπαϊκό σύστημα δυνάμεων.
  6. Ο όρος αυτοκρατορία.

Λέξεις Κλειδιά: Μπέλ Επόκ, Σοσιαλδημοκρατία, αποικιακή εξάπλωση, μουσουλμανικό τόξο, σουδανική εμπλοκή, Κίνα, Κίνημα των Μπόξερς, ΗΠΑ, Ιαπωνία, Επεισόδειο της Φασόντα, Συνδιάσκεψη της Χάγης, Πόλεμος των Μπόερς, Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης, Ναυτικοί Ανταγωνισμοί, γκουανό, Οθωμανική αυτοκρατορία, Βρετανική αυτοκρατορία. Πολυεθνικές Αυτοκρατορίες

 

  1. Οι Αποικιακές Αυτοκρατορίες.    
  2. Οι αναχρονιστικές Αυτοκρατορίες στην Ευρώπη (1913).
  3. Η Γερμανική Αυτοκρατορία.

Λέξεις Κλειδιά: Βρετανική Αυτοκρατορία, Γαλλία, αποικιοκρατία, Γαλλική αυτοκρατορία, Ρωσική Αυτοκρατορία, Αυστροουγγρική Αυτοκρατορία, Οθωμανική Αυτοκρατορία, Κίνημα Νεοτούρκων , Θεριστής, Βαλκάνια, πόλεμος, Γερμανική Αυτοκρατορία, Αποικιακές αυτοκρατορίες

 

  1. Η εμπλοκή των Βαλκανίων.
  2. Η συγκυρία του καλοκαιριού του 1914.
  3. Το υπόβαθρο των ανταγωνισμών.
  4. Σχέδια πολέμου και η διάψευσή τους.
  5. Πόλεμος χαρακωμάτων.
  6. Πολιτικές διεργασίες στο πλαίσιο του πολέμου των χαρακωμάτων. 

Λέξεις Κλειδιά: Μπελ Επόκ, Κίνημα Νεοτούρκων, Πόλεμος Ιταλίας - Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, Βαλκανικοί πόλεμοι, δολοφονία Φερδινάρδου - Σοφίας, φοιτητικό μαζικό κίνημα, μεσοστρώματα, ανταγωνισμοί, γκουανό, Σχέδιο Σλίφεν, Α΄Παγκόσμιος Πόλεμος, πόλεμος χαρακωμάτων, Καλλίπολη, Μακεδονία, Σομ, Passchendale, Χίντεμπουργκ, εκβαρβαρισμός της Ευρώπης

 

  1. Οι αντίπαλοι συνασπισμοί δυνάμεων.
  2. Η εξέλιξη του Α΄Παγκοσμίου Πολέμου.
  3. Η Ευρώπη την επαύριο του Μεγάλου Πολέμου.
  4. Η Ευρώπη των στερήσεων και της πείνας.

Λέξεις Κλειδιά: Εγκάρδια Συνεννόηση, Κεντρικές Δυνάμεις, Μάχη του Βερντέν , Μάχη του Σομ, ΗΠΑ, Ουίλσων, Συνθήκη των Βερσαλιών, νέα εθνικά κράτη, αυτοδιάθεση, πείνα, ανταλλαγή πληθυσμών, νεοπαγανισμός, μνημείο Αγνώστου στρατιώτη, στρατιωτικό νεκροταφείο, ναζιστικό κόμμα, πληθωρισμός

 

  1. Η Ρώσικη Επανάσταση.
  2. Ο κόσμος του 1920. 

Λέξεις Κλειδιά: Ρώσικη Επανάσταση, 1917, Ργατικές πολιτικοφυλακές, Κόκκινος Στρατός, Τσάρος, Μπολσεβίκοι, Δούμα, Σοβιέτ, ειρήνη, προδοσία, Στάλιν, Λένιν, Καλίνιν, ρώσικος εμφύλιος πόλεμος, θύματα, ΑΠΠ, πολεμικές επενορθώσεις, δάνεια, ΗΠΑ, Ιαπωνία, Γερμανία, Αγγλία, Γαλλία, Βέλγιο, αμερικανικός πολιτισμός, κραχ

 

  1. Η ιστορία του Ναζισμού. Η πορεία προς την εξουσία.
  2. Η οικονομική κρίση. 

Λέξεις Κλειδιά: Ναζισμός, Άριοι, Εθνικοσοσιαλισμός, Ναζισιτκό κόμμα, Χίτλερ, Ντρέξλερ , πρόγραμμα των 25 σημείων, οικονομική κρίση, ανεργία, βιωσιμότητα, clearing, αυτάρκεια, ζωτικός χώρος, Γερμανία, αναθεωρητικές δυνάμεις, New Deal, ΡούσβελτΝαζισμός, Άριοι, Εθνικοσοσιαλισμός, Ναζισιτκό κόμμα, Χίτλερ, Ντρέξλερ , πρόγραμμα των 25 σημείων, οικονομική κρίση, ανεργία, βιωσιμότητα, clearing, αυτάρκεια, ζωτικός χώρος, Γερμανία, αναθεωρητικές δυνάμεις, New Deal, ΡούσβελτΝαζισμός, Άριοι, Εθνικοσοσιαλισμός, Ναζισιτκό κόμμα, Χίτλερ, Ντρέξλερ , πρόγραμμα των 25 σημείων, οικονομική κρίση, ανεργία, βιωσιμότητα, clearing, αυτάρκεια, ζωτικός χώρος, Γερμανία, αναθεωρητικές δυνάμεις, New Deal, Ρούσβελτ

 

  1. Μοντέλα αντιμετώπισης της οικονομικής κρίσης του 1930.
  2. Ο εμφύλιος πόλεμος στην Ισπανία.
  3. Η ξέσπασμα του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου. 

Λέξεις Κλειδιά: New Deal, ΗΠΑ, Ναζισμός, Γερμανία, ανεργία, Κομμουνισμός, Σοβιετική Ένωση, Σύμφωνο Αντικομιτέρν, Ισπανικός Εμφύλιος, Ιρούν, Διεθνείς Ταξιαρχίες, Αυστρία, μειονότητα Σουδητών, Τσεχοσλοβακία, Πολωνία, προπαγάνδα, Β¨Παγκόσμιος Πόλεμος, ένοπλη ειρήνη, Γαλλία, Σκανδιναβία, Νέα Ευρώπη, Βέλγιο, Νορβηγία

 

  1. Ανασκόπηση βασικών γεγονότων Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου
  2. Το διακύβευμα του Δεύτερου Παγκοσμίου Πολέμου
  3. Η ανασύσταση της μεταπολεμικής Ευρώπης. 

Λέξεις Κλειδιά: Γιουγκοσλαβία, Πολωνία, Περλ Χάρμπορ, Μάχη του Στάλινγκραντ, απόβαση στη Νορμανδία, Ναγκασάκι, Χιροσίμα, διακύβευμα του πολέμου, Νέα Ευρώπη, Ρατσισμός, καπιταλισμός, Άουσβιτς, Μπούχελβαλντ, Σύσκεψη της Βάνζεε, Τελική Λύση του Εβραϊκού Ζητήματος, Ολοκαύτωμα, στρατόπεδα συγκέντρωσης, Εξόριστες κυβερνήσεις, Αντίσταση, UNRA, Γερμανία

 

  1. Η κατάρρευση του ευρωπαϊκού πολιτισμού.
  2. Η αναδόμηση του πολιτικού συστήματος της Ευρώπης. 

Λέξεις Κλειδιά: Ναζισμός, Νέα Ευρώπη, Τελική Λύση, βιομηχανίες θανάτου, Διεθνής Οργανισμοί, εξόριστες κυβερνήσεις, Επιτροπές Απελευθέρωσης, Αντίσταση, γερμανικό πρόβλημα, Γραμμή Όντερ-Νάισσε, αμερικανική παρέμβαση

 

  1. Οι προϋποθέσεις εκδήλωσης του Ψυχρού πολέμου
  2. Η αμερικάνικη οικονομική βοήθεια στην Ευρώπη
  3. Οι ισορροπίες του Ψυχρού πολέμου. 

Λέξεις Κλειδιά: Ψυχρός Πόλεμος, Εθνικές κυβερνήσεις, Πατριωτικές κυβερνήσεις , Συνθήκες Ειρήνης, επαναχάραξη συνόρων, Δόγμα Τρούμαν, Σχέδιο Μάρσαλ, Γιουγκοσλαβία, Ελλάδα, Ισορροπία τρόμου, αποκλεισμός του Βερολίνου, τείχος του Βερολίνου

 

  1. Η αποαποικιοποίηση στα πλαίσια του Ψυχρού Πολέμου.
  2. Η εκστρατεία στην Αίγυπτο και η ανεξαρτητοποίηση της Αλγερίας.
  3. Ανασκόπηση της Εισαγωγής στη Σύγχρονη Ευρωπαϊκή Ιστορία. 

Λέξεις Κλειδιά: Αποαποικιοποίηση, Ψυχρός Πόλεμος, Αγγλία, Γαλλία, Ολλανδία, Βέλγιο, Πορτογαλία, Ισπανία, πολιτική αποδέσμευσης, Κορέα, Βρετανική Αυτοκρατορία, Γαλλική Αυτοκρατορία, Βιετνάμ, Αλγερία, Νικήτα Χρουστόφ, Ισορροπία τρόμου, κρίση του Σουέζ, Νάσσερ, Ουγγαρία, Αίγυπτος, Ντε Γκωλ, Κονγκό, Ποντισερύ

 

Ανοικτό Ακαδ. Μάθημα

Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα
Επίπεδο: A+

Αρ. Επισκέψεων :  35406
Αρ. Προβολών :  115749