Σύγχρονα θέματα διεθνούς πολιτικής

Παπαγεωργίου Ιωάννης

Περιγραφή

Το μάθημα εξετάζει την σημερινή διεθνή πολιτική κατάσταση υπό το πρίσμα ορισμένων σημαντικών γεωπολιτικών και οικονομικών εξελίξεων. Ο στόχος του μαθήματος, που λειτουργεί υπό μορφή σεμιναρίου, είναι να επιτρέψει στους φοιτητές να εμβαθύνουν τις γνώσεις τους και να αναλύσουν τις κύριες παραμέτρους των διεθνών σχέσεων σήμερα. Το μάθημα δίνει έμφαση στην ανάλυση της πολιτικής, οικονομικής και πολιτικής κατάστασης των βασικών παικτών της διεθνούς σκηνής και στις σχέσεις που διαμορφώνονται μεταξύ τους καθώς και στις επιπτώσεις των σχέσεων αυτών σε περιφερειακό και παγκόσμιο επίπεδο. 

 

CC - Αναφορά - Παρόμοια Διανομή
Διδάσκοντες

Διδάσκων: Ιωάννης Παπαγεωργίου, Επίκουρος Καθηγητής

Βιογραφικό: http://www.polsci.auth.gr/index.php?lang=el&rm=1&mn=13&stid=36

 

 

 

 

 

 

Συνεργάτης Ανάπτυξης Περιεχομένου: Γαβριέλα Μαζαράκη

Περιεχόμενο μαθήματος

Η διεθνής πολιτική στον 21ο αιώνα 

  • Η διεθνής πολιτική στον 21ο αιώνα. Από το τέλος της ιστορίας και την Αμερικανική μονοκρατορία στον ‘αναρχικό’ κόσμο.
  • Έθνη, κράτη, θρησκείες, οικονομία στην διεθνή πολιτική.
  • Ο πόλεμος – ένα παρωχημένο εργαλείο ή η ειρήνη με άλλο τρόπο;
  • Το δικαίωμα στην ανθρωπιστική παρέμβαση
  • Ο ρόλος των περιφερειακών οργανισμών στην διαμόρφωση των διεθνών σχέσεων.

Περιφερειακές διαστάσεις της διεθνούς πολιτικής

  • Η σύγχρονη Μέση Ανατολή: Ισραηλο-αραβικές διενέξεις. Το Ισλάμ και οι διαιρέσεις του (Σουνίτες-Σιίτες), Δημοκρατία και Ισλάμ.
  • Η Ρωσία και ο ρωσικός κόσμος. Δημοκρατία, ημιδημοκρατία, δικτατορία. Ο ρόλος των πρώτων υλών στη διεθνή πολιτική. Ο πόλεμος των αγωγών. Προς μία νέα «Ευρασία»;.
  • Ηνωμένες Πολιτείες. Το αμερικανικό πολιτικό σύστημα. Εσωτερικές ανισότητες και διεθνείς εντάσεις. Ιμπεριαλισμός ή συμμαχίες. Η στροφή προς τον κόσμο του Ειρηνικού. • Ο κινεζικός αιώνας. Η άνοδος της Κίνας στη διεθνή σκηνή. Καπιταλισμός και μονοκομματικό σύστημα. Η κινεζική ενδοχώρα. Γεωπολιτική διάσταση της κινεζικής ηγεμονίας.
  • Η άλλη Ασία. Η ινδική ιδιαιτερότητα. Δημοκρατία και θρησκείες. Το ASEAN και τα κράτη του - μοντέλο ή εξαίρεση. Υπάρχουν ακόμα οικονομικές τίγρεις;
  • Η ανάδυση της Λατινικής Αμερικής. Περιφερειακή ενοποίηση και ηγεμονικές βλέψεις. Εθνικισμός, λαϊκισμός, δημοκρατία και ανισότητες στην αμερικανική ήπειρο.
Μαθησιακοί στόχοι

Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος, οι φοιτητές:

  • θα έχουν πλήρη εικόνα των βασικών παραμέτρων που διέπουν τις διεθνείς σχέσεις στη σύγχρονη εποχή.
  • θα γνωρίζουν και θα μπορούν να αναλύσουν τον τρόπο συμερπιφοράς των μεγάλων δρώντων στη διεθνή σκηνή.
  • θα μπορούν να συγκρίνουν τις πολιτικές και θέσεις των κρατών στις διεθνείς σχέσεις βάσει των συμφερόντων τους.
Προτεινόμενα συγγράμματα
  1. Braden, Kathleen E. – Shelley, Fred M: Παγκόσμια Γεωπολιτική. 2η έκδοση. 2009
  2. PRINTA ΕΜΠΟΡΙΚΗ & ΕΚΔΟΤΙΚΗ - ΑΝΔΡΕΑΣ ΚΑΡΤΑΚΗΣ Heywood, Andrew: Διεθνείς σχέσεις και πολιτική στην παγκόσμια εποχή. 1η έκδοση, 2013, Εκδόσεις Κριτική
Μέθοδοι αξιολόγησης

Δεδομένου ότι το μάθημα είναι σεμιναριακού χαρακτήρα η τακτική παρουσία των φοιτητών κατά τη διάρκεια των σεμιναρίων είναι κρίσιμη. Ο κάθε φοιτητής αναμένεται να συντονίσει την συζήτηση στην τάξη σε τουλάχιστον μια περίπτωση.

 

Το μάθημα περιλαμβάνει την προετοιμασία εργασίας (μέχρι 10 σελίδες) σε θέμα που συμφωνείται με τον διδάσκοντα και παραδίδεται μέσα στον Νοέμβριο. Η εργασία παρουσιάζεται από τον φοιτητή τον Δεκέμβριο. Ο φοιτητής εξετάζεται στην εργασία του αυτή σε προφορική εξέταση στο τέλος του εξαμήνου.

 

Η βαθμολογία υπολογίζεται ως εξής: 20% συμμετοχή στο μάθημα, 40% εργασία και παρουσίαση και 40% τελική εξέταση

Προαπαιτούμενα

Οι φοιτητές που επιλέγουν το μάθημα καλό θα ήταν να έχουν ήδη επιτύχει στα μαθήματα KYO 105 «Εισαγωγή στις Διεθνείς Σχέσεις» και KYO 201 «Εισαγωγή στη Συγκριτική Πολιτική- Πολιτικά συστήματα της Δυτικής Ευρώπης». Η ικανότητα ευχερούς κατανόησης επιστημονικών άρθρων στα Αγγλικά (ή άλλη γλώσσα) είναι σκόπιμη.

Βιβλιογραφία
  1. Art, Robert – Jervis, Robert: ‘International Politics: Enduring Concepts and Contemporary Issues’ (11th Edition), Pearson eds. 2012. ISBN-10: 0205851649.
  2. Braden, Kathleen E. – Shelley, Fred M: ‘Engaging Geopolitics’. 1999.
  3. Taylor & Francis Ltd. ISDN 10 0582035651 Heywood, Andrew: Global Politics (Palgrave Foundations series). Palgrave Macmillan. 2011. ISBN10 140398982.

Ενότητες

  1. Η έννοια της διεθνούς πολιτικής.
  2. Δρώντες της διεθνούς πολιτικής.
  3. Ζητήματα διεθνούς πολιτικής.

Λέξεις Κλειδιά: διεθνής πολιτική, παγκοσμιοποίηση, δρώντες διεθνούς πολιτικής, υποεθνικές ομάδες, διεθνείς οργανισμοί, ΜΚΟ, διεθνής δικαιοσύνη

 

  1. Το απαραβίαστο των αποικιακών συνόρων στην Αφρική.
  2. Η προσπάθεια εκδημοκρατισμού ενός μουσουλμανικού κράτους.
  3. Η γενοκτονία της Ρουάντα.
  4. Το Ισλάμ.
  5. Η γένεση του Μεσανατολικού ζητήματος μετά τον Α’  Παγκόσμιο Πόλεμο.

Λέξεις Κλειδιά: Αφρική, Σομαλιλάνδη, διεθνής αναγνώριση των συνόρων, Ιράν, Μοσάντεκ, εκδημοκρατισμός, γενοκτονία της Ρουάντα, Ισλάμ, Ισλαμισμός, Σουνίτες, Σιίτες, Μεσανατολικό ζήτημα, αραβικός κόσμος, πετρέλαιο, Ισραήλ, Παλαιστίνη

 

  1. Αραβο-ισραηλινές συγκρούσεις.
  2. Η ειδική περίπτωση του Ιράν.
  3. Ο Λίβανος.

Λέξεις Κλειδιά: Μέση Ανατολή, Παλαιστίνη, Ιερουσαλήμ, παλαιστινιακό ζήτημα, Ιράν, ιρανική επανάσταση, Λίβανος, Μαρωνίτες, Σιίτες, Σουνίτες

 

  1. Ο Ρωσικός κόσμος.
  2. Η σχέση Ρωσίας – Δύσης.
  3. Ο ζωτικός χώρος της Κεντρικής Ασίας.
  4. Η επανεμφάνιση της Ρωσίας στον Καύκασο.

Λέξεις Κλειδιά: ρώσικος κόσμος, Σοβιετική Ένωση, Δύση, κεντρική Ασία, Καύκασος, Ναγκόρνο Καραμπάχ, Αζερμπαϊτζάν, Αρμενία, Γεωργία, Αμπχαζία, Νέα Οσσετία, Τσετσενία, Πούτιν

 

  1. Η διασπορά των ρωσόφωνων πληθυσμών.
  2. Η Μολδαβία (Moldova).
  3. Η Ουκρανία.

Λέξεις Κλειδιά: ρώσικη διασπορά, Σοβιετική Ένωση, ρωσόφωνοι πληθυσμοί, Μολδαβία, Ουκρανία, ουκρανική κρίση, Κριμαία, ανατολική Ουκρανία

 

  1. Τα χαρακτηριστικά της Κίνας.
  2. Η πολιτική ιστορία της Κίνας.
  3. Η επανεμφάνιση τη Κίνας στην διεθνή σκηνή.

Λέξεις Κλειδιά: Κίνα, κινέζικη ενότητα, Πόλεμος των Μπόξερ, Μάο Τσε Τουνγκ, Μαοϊσμός, Ντεγκ Χσιαο Πινγκ, κινέζικο μοντέλο ανάπτυξης, κρατικός καπιταλισμός, Βιετνάμ, Ταιβάν, οικονομική δύναμη

 

  1. Η ιστορική εξέλιξη της Ινδικής χερσονήσου.
  2. Η Ινδική υποήπειρος σήμερα.
  3. Διεξαγωγή debate.

Λέξεις Κλειδιά: Ινδίες, κάστα, Ινδουισμός, Ισλάμ,αποικιοκρατία, Βρετανικές Ινδίες, ανεξαρτησία της Ινδίας, Γκάντι, Πακιστάν, κόμμα του Κογκρέσου, BJP, προβλήματα της Ινδίας, περιφερειακή δύναμη, Μπαγκλαντές, debate, Ισραήλ, Παλαιστίνη

 

  1. Η ιστορική εξέλιξη της Νοτιο-Ανατολικής Ασίας.
  2. Η Νοτιο-Ανατολική Ασία σήμερα.
  3. Η ιστορία της Λατινικής Αμερικής.
  4. Ο ρόλος της Λατινικής Αμερικής σήμερα.

Λέξεις Κλειδιά: Νότιο-Ανατολική Ασία, Λατινική Αμερική, κινέζικη επιρροή, ευρωπαϊκός αποικισμός, αποαποικιοποίηση, βουδισμός, Ισλάμ, Ινδουισμός, Χριστιανισμός, Βιετνάμ, Λάος, Μυανμάρ, Ταϋλάνδη, Σιγκαπούρη, Στενά της Μάλακκας, ASEAN, Κίνα, κλιματική αλλαγή, εναλλακτικό μοντέλο πολιτικής δημοκρατίας, Λατινική Αμερική, φυλετικός διαχωρισμός, κρεολοί (criollos), αυτόχθονες (integinas), μιγάδες (mestizos), απόγονοι σκλάβων, Μεξικό, Ουρουγουάη, Χιλή, Αργεντινή, προεδρικό καθεστώς, κοινωνικά ή αριστερά κινήματα, δικτατορίες, Βραζιλία, Βενεζουέλα, Βολιβία BRICS, MERCOSUR, λαϊκιστικά καθεστώτα

 

  1. Ιστορικά χαρακτηριστικά της λεκάνης του Ειρηνικού Ωκεανού.
  2. Οικονομικές συνεργασίες.
  3. Δύο σημαντικά εθνικά κράτη στην περιοχή: Αυστραλία και Ιαπωνία.

Λέξεις Κλειδιά: Ειρηνικός Ωκεανός, ΗΠΑ, Ιαπωνία, Ψυχρός Πόλεμος, Ζώνη Ελεύθερων Συναλλαγών, Asia-Pacific Economic Cooperation, Αυστραλία

 

  1. Οικονομικά, γεωγραφικά και πολιτικά χαρακτηριστικά.
  2. Η ανάδυση των αφρικανικών εθνικών κρατών.

Λέξεις Κλειδιά: Αφρική, Λιγότερο Ανεπτυγμένες Χώρες, αποικιοκρατία, δουλεμπόριο, φυσικός πλούτος, αποαποικιοποίηση, απαρτχάιντ ( apartheid ), Ισλάμ, Χριστιανισμός, Ανιμισμός, Σημίτες, Μπαντού, Σαχάρα. Αβησσυνία, Νιγηρία, Σουδάν, Κέρας της Αφρικής, αποικιακή διαίρεση, Dominions, εθνικό κράτος, ανιθαγενείς, μονοκομματικά συστήματα, αποτυχημένα κράτη (failed states), Λιβερία, Σιέρρα Λεόνε, Μαυριτανία, Μαλί, Τσάντ, Λιβύη, Αιθιοπία, Ερυθραία, Σομαλία, Σομαλιλάνδη, Κονγκό, Ρουάντα-Μπουρούντι, Χούτου, Τούτσι, Δυτική Σαχάρα, μαροκινή εισβολή, Πολισάριο

 

  1. Η ιστορική εξέλιξη του Δικαίου της Θάλασσας.
  2. Η Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS – Montego Bay Convention).

Λέξεις Κλειδιά: δίκαιο της θάλασσας, υφαλοκρηπίδας, ΟΗΕ, UNCLOS, χωρικά ύδατα, συνορεύουσα ζώνη, ΑΟΖ, υφαλοκρηπίδα

 

  1. “Failed states”. Τι είναι και πως επηρεάζουν την διεθνή πολιτική.
  2. Η σύγκρουση παράδοσης και νεωτερισμού στο σημερινό Ιράν.
  3. Η ανάδειξη των ένοπλων θρησκευτικών ομάδων στη διεθνή σκηνή.
  4. Οι Κούρδοι στο νέο διεθνές πολιτικό σκηνικό της Μέσης Ανατολής.
  5. Το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο και ο ρόλος του.
  6. Ο πολιτικός ρόλος του OPEC στις σημερινές διεθνείς σχέσεις.
  7. The International Criminal Court (ICC) and its role.
  8. Πολιτική, εθνολογική και οικονομική εξέταση του σημερινού προβλήματος της Κριμαίας.
  9. Το ζήτημα του Κασμίρ και οι γεωπολιτικές του επιπτώσεις στις ινδοπακιστανικές σχέσεις.
  10. Η γεωπολιτική σημασία των αγωγών πετρελαίου και φυσικού αερίου.
  11. Ο διεθνής ρόλος της Τουρκίας σήμερα.
  12. Γιατί απέτυχε η Αραβική Άνοιξη.
  13. Φιλελεύθερη δημοκρατία και Ισλάμ. 

Λέξεις Κλειδιά: Failed States, Ιράν, Μπόκο Χαράμ, Αλ Κάιντα, ISIS, Κούρδοι, Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο, OPEC, International Criminal Court, Κριμαία, Κασμίρ, αγωγοί πετρελαίου και φυσικού αερίου, Τουρκία, Αραβική Άνοιξη, Φιλελεύθερη Δημοκρατία, Ισλάμ

 

Ανοικτό Ακαδ. Μάθημα

Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα
Επίπεδο: A+

Αρ. Επισκέψεων :  10001
Αρ. Προβολών :  45913