Αντικοινοβουλευτισμός και δικτατορίες στην Ελλάδα

Μαρκέτος Σπυρίδων

Περιγραφή

 

Το μάθημα καλύπτει την πολιτική ιστορία του πρώτου μισού του εικοστού αιώνα στην Ελλάδα, σε συνάρτηση με τα κοινωνικά και διανοητικά της συμφραζόμενα κι επίσης αναζητώντας μια συγκριτική οπτική, η οποία να διακρίνει παράλληλα τις εξελίξεις σε άλλες χώρες.

 

Διεθνώς η εποχή αυτή χαρακτηρίστηκε από την ανάπτυξη των φασιστικών ιδεών και κινημάτων που οδήγησαν στην καταστροφή του Δεύτερου Παγκόσμιου Πολέμου, εξέλιξη την οποία και η Ελλάδα παρακολούθησε, από κάποιες απόψεις προδρομικά και από άλλες καθυστερημένα.

 

Τα κομβικά σημεία της ιστορίας που εξετάζουμε εδώ είναι, διεθνώς, οι έννοιες και η ιστορία του φασισμού και της άκρας δεξιάς, κι επίσης στο ελληνικό πλαίσιο είναι η εξάπλωση των αντικοινοβουλευτικών οργανώσεων και ιδεολογικών ρευμάτων γύρω στα 1900, η καταλυτική επίδραση του σύγχρονου τύπου πολέμου στην πολιτική συνείδηση μεταξύ του 1912 και του 1922, οι κοινωνικές εντάσεις που προκλήθηκαν από το αγροτικό ζήτημα και τη Μικρασιατική Καταστροφή, η στρατοκρατική παλίρροια του Μεσ

Περισσότερα  
CC - Αναφορά - Παρόμοια Διανομή
Περιεχόμενο μαθήματος
  • Η Διανοητική Προϊστορία του Φασισμού
  • Η γέννηση του Φασισμού
  • Η Ανατομία του Φασισμού
  • Οι καταβολές της Άκρας Δεξιάς στην Ελλάδα
  • Ο Εθνικός Διχασμός
  • Ο Μεσοπόλεμος στην Ελλάδα
  • Προβολή ταινών σχετικών με τον Φασισμό
Διδάσκοντες

Διδάσκων: Σπύρος Μαρκέτος, Επίκουρος Καθηγητής

Βιογραφικό:

      http://www.polsci.auth.gr/index.php?lang=el&rm=1&mn=13&stid=10

      http://www.polsci.auth.gr/index.php?lang=en&rm=118&mn=128&stid=10

 

 

  

Συνεργάτης ανάπτυξης περιεχομένου: Γιώργος Μαριάς

Προαπαιτούμενα

Δεν υπάρχουν, πέρα από το αυτονόητο ενδιαφέρον για την ιστορία και την πολιτική.

Ομάδα στόχος

Οι φοιτητές και οι φοιτήτριες του τμήματος Πολιτικών Επιστημών.

Μαθησιακοί στόχοι

Στόχος του μαθήματος είναι να γνωρίσουν οι φοιτητές/τριες την έννοια του φασισμού.

Μέθοδοι αξιολόγησης

Εξετάσεις

 

Από τους φοιτητές και τις φοιτήτριες ζητούνται τα εξής:

 

Απαντήστε και στις δυο ερωτήσεις, επάνω στο φύλλο που σας δίνεται. Σχεδιάστε πρώτα τις απαντήσεις σας σε πρόχειρο κι έπειτα καθαρογράψτε τες με λογική δομή, αρθρωμένη επιχειρηματολογία και προσεγμένο ύφος. Συνδυάστε σ’ αυτές στοιχεία απ’ όλη την ύλη που αφομοιώσατε, τις παραδόσεις του μαθήματός μας, αλλά και τις εγκύκλιες γνώσεις σας. Τα γραπτά σας θα πρέπει να δείχνουν ότι μελετήσατε κριτικά και σε βάθος τα ζητήματα που πραγματευτήκαμε σ’ αυτό το μάθημά μας και στα άλλα, κι επίσης ν’ αποφεύγουν τη χρήση κλισέ και στερεότυπων εκφράσεων, ή παντός καιρού γενικοτήτων, καθώς και την ασυνάρτητη σύνταξη και τις εκτός θέματος παρεκβάσεις. Η πολυλογία είναι μείον, η ευγλωττία συν. Tα κείμενα που παίρνουν άριστα διαπνέονται από κριτικό πνεύμα και χαρακτηρίζονται από λιτό και σαφές ύφος. Mε τη βάση βαθμολογούνται τα γραπτά που μαρτυρούν απλώς στοιχειώδη πραγματολογική γνώση του αντικειμένου μας και κριτική διάθεση. Απορρίπτονται τα γραπτά που δεν δείχνουν να προηγήθηκε επιμελής μελέτη της εξεταστέας ύλης.

Προτεινόμενα συγγράμματα
  1. Χρήστος Χατζηιωσήφ (επιµ.), Ιστορία της Ελλάδας του 20ού αιώνα, Βιβλιόραµα, Αθήνα 2002.
  2. Ρόµπερτ Πάξτον, Η ανατοµία του φασισµού, Κέδρος, Αθήνα 2006.
  3. Γρηγόριος ∆αφνής, H Eλλάς µεταξύ δυο πολέµων, τ. A’-B’, Ίκαρος, Aθήνα 1974.
  4. Γιώργος Θ. Mαυρογορδάτος, Eθνικός ∆ιχασµός και µαζική οργάνωση, Aλεξάνδρεια, Aθήνα 1996.
  5. Γιάννης Γιαννουλόπουλος, «Η ευγενής µας τύφλωσις..». Εξωτερική πολιτική και εθνικά θέµατα από την ήττα του 1897 έως τη µικρασιατική καταστροφή, Βιβλιόραµα, Αθήνα 2001.
  6. Γιώργος ∆ερτιλής, Ιστορία του ελληνικού κράτους 1830-1920, τ.Α-Β, Βιβλιοπωλείο της Εστίας, Αθήνα 2005.
  7. Mark Mazower, Σκοτεινή ήπειρος. Ο ευρωπαϊκός εικοστός αιώνας, Αλεξάνδρεια, Αθήνα 2001.
  8. Eric Hobsbawm, Η εποχή των άκρων. Ο σύντοµος εικοστός αιώνας 1914-1991, Θεµέλιο, Αθήνα 1995.
  9. Mπερτ Mπέρτλς, Eξόριστοι στο Aιγαίο, Παρασκήνιο, Aθήνα 2002.
Βιβλιογραφία

Aναζητείστε βιβλία σχετικά με την άκρα δεξιά και τον φασισμό σε ιστοτόπους όπως η λιμπγκεν:  http://libgen.org/

Ενότητες

Διάκριση φασισμού και άκρας δεξιάς, εξέταση των προϋποθέσεων εμφάνισης του φασισμού και ανάλυση της διανοητικής προϊστορίας του φασισμού.
 
Λέξεις Κλειδιά:  προϊστορία, εμφάνιση, εθνικισμός, ρατσισμός, αντισημιτισμός, κοινωνικός δαρβινισμός
 
Εξέταση της σχέσης του φασισμού με την ιδεολογία γενικά και με τα ιδεολογικά ρεύματα, περιγραφή των ιστορικών συνθηκών και της γέννησης του φασισμού και κριτική εξέταση των εικόνων που έχουμε για το φασισμό.
 
Λέξεις Κλειδιά: ταξινόμηση, γέννηση, εικόνες
 
Ανάδειξη της σχέσης του φασισμού με τις υπόλοιπες ιδεολογίες και τις επιλογές των ελίτ, μελέτη της εμφάνισης του φασισμού σε σχέση με την ανάπτυξη του καπιταλισμού και παρουσίαση των βασικών σημείων του έργου του μελετητή του φασισμού, Ρόμπερτ Πάξτον. 
 
Λέξεις Κλειδιά: ταξινόμηση, καπιταλισμός, νεωτερικότητα, αποκιοκρατία
 

Η ανάδειξη μέσα από την προβολή της ταινίας:

  • της χρήσης της άκρας δεξιάς απέναντι σε ένα ανερχόμενο αριστερό κίνημα
  • των διαφορετικών τακτικών που χρησιμοποίησαν οι αντιφασίστες απέναντι στο φασισμό

Λέξεις Κλειδιά: ισπανικός εμφύλιος, τακτικές απέναντι στον φασισμό

 
Η σχέση φασισμού και οικονομικής εξουσίας.
 
Λέξεις Κλειδιά: οικονομική εξουσία
 
Εξέταση της σχέσης φασισμού, νεωτερικότητας, καπιταλισμού και κοινωνικών τάξεων με βάση τα αναλυτικά εργαλεία που έχουν αναπτυχθεί, παρουσίαση των ιστορικών καταβολών και οι διαφορετικές εκδοχές της Ελληνικής ακροδεξιάς στο μεταίχμιο 19ου και 20ου αιώνα.
 
Λέξεις Κλειδιά: νεωτερικότητα, κοινωνικές τάξεις, ιστορικές καταβολές, ελληνική ακροδεξιά
 
Ανάλυση της πορείας της χώρας προς τον Εθνικό Διχασμό και κατά τη διάρκεια του, συσχετισμός του Διχασμού με τις εξελίξεις στα Βαλκάνια και διεθνώς, ανάλυση του ρόλου της εθνικιστικής άκρας δεξιάς μέσα σε αυτές τις συνθήκες.
 
Λέξεις Κλειδιά: εθνικός διχασμός, πολεμική δεκαετία Ελλάδος
 
Ο Εθνικός Διχασμός στο Μεσοπόλεμο, ο ρόλος του στρατού στο Μεσοπόλεμο, κυβερνήσεις, πραξικοπήματα και ανατροπές.
 
Λέξεις Κλειδιά: στρατός, κυβερνήσεις, πραξικόπημα
 
Η κατανόηση βασικών ιστορικών διαδικασιών της φασιστικής κατάρρευσης, παρουσίαση, μέσω της ταινίας, των λαϊκών αντιδράσεων στην κατάρρευση του φασισμού, ανάλυση, με αφορμή την ταινία, των εσωτερικών εχθροτήτων και ανταγωνισμών της φασιστικής ηγεσίας και συζήτηση, με αφορμή την ταινία, πάνω στη λογική και τα αίτια της επανεμφάνισης του φασισμού στην Ευρώπη.
 

Λέξεις Κλειδιά: λαϊκή αντίδραση, ανταγωνισμός, κατάρρευση φασισμού

 

Ανοικτό Ακαδ. Μάθημα

Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα
Επίπεδο: A+

Αρ. Επισκέψεων :  23735
Αρ. Προβολών :  82480