Κυτταρική Βιολογία

Eισαγωγή στο κύτταρο και στα συστατικά του. Περιγραφή της κυτταρικής θεωρίας και μικροσκοπικών τρόπων παρατήρησης των κυττάρων. Περιγραφή των ομοιοτήτων και της ποικιλότητας των κυττάρων.

Λέξεις Κλειδιά: κυτταρική θεωρία, Rudolph Virchow, Pasteur, Robert Hooke, Miller-Urey, προκαρυωτικά κύτταρα, αρχαιοβακτήρια, ευβακτήρια

Ποια είναι τα είδη των χημικών δεσμών και ο ρόλος του νερού στα κύτταρα. Περιγραφή της δομής και των λειτουργιών των σακχάρων, των λιπαρών οξέων/λιπών/λιπιδίων, των νουκλεϊνικών οξέων και των πρωτεϊνών. Περιγραφή των ενζυμικών αντιδράσεων και της αλλοστερικής ρύθμισης των πρωτεϊνών.

Λέξεις Κλειδιά: μονοσακχαρίτες, γλυκοσιδικός δεσμός, γλυκογόνο, λιπαρά οξέα, τριακυλογλυκερόλες, φωσφατιδυλοχολίνη, φωσφολιπιδικές διπλοστιβάδες, χοληστερόλη, νουκλεινικά οξέα, πεπτιδικός δεσμός, πρωτοταγής δομή των πρωτεϊνών, αιμοσφαιρίνη, τσαπερόνες, σαπερόνες, αλλοστερική ρύθμιση

Η γενετική πληροφορία εδράζεται στο DNA. Τι είναι ο γενετικός κώδικας. Περιγραφή της δομής και της οργάνωση του DNA, καθώς και της δομής της ευκαρυωτικής χρωματίνης. Τι είναι τα νουκλεοσωμάτια. Βιολογική και διαγνωστική σημασία των ανωτέρων μορφών οργάνωσης της χρωματίνης.

Λέξεις Κλειδιά: βασικό δόγμα της κυτταρικής βιολογίας, Frederick Griffith, Oswald Avery, Alfred Hersey, διπλή έλικα του DNA, νουκλεοειδές, ευχρωματίνη, ετεροχρωματίνη, οκταμερές ιστονών, ζώνωση των χρωμοσωμάτων

Περιγραφή του μηχανισμού μέσω του οποίου γίνεται η αντιγραφή του DNA- ένζυμα που εμπλέκονται. Το πρόβλημα της αντιγραφής στα άκρα και ο ρόλος της τελομεράσης. Βλάβες που λαμβάνουν χώρα στο DNA και πως επιδιορθώνονται.

Λέξεις Κλειδιά: ημισυντηρητικός μηχανισμός, αντιγραφή του DNA, DNA-πολυμεράσες, κλάσματα Okazaki, DNA-ελικάση, επιδιόρθωση εκτομής, τοποїσομεράσες, τελομερίδια

Περιγραφή της μεταγραφής του DNA σε RNA και των λειτουργιών των RNA πολυμερασών. Τι είναι οι υποκινητές, πως ξεκινά η μεταγραφή και τι είναι οι γενικοί και ρυθμιστικοί μεταγραφικοί παράγοντες. Ποιος είναι ο ρόλος της χρωματίνης και των τροποποιήσεων των ιστονών στη μεταγραφή. Πως επηρεάζει η κληρονομήσιμη απενεργοποίηση της γονιδιακής έκφρασης και οι τροποποιήσεις του DNA τη διαδικασία της μεταγραφής.

Λέξεις Κλειδιά: γονιδιακή οργάνωση, αγγελιαφόρο RNA, μεταγραφή του DNA, αλληλουχίες έναρξης, αλληλουχίες λήξης, RNA πολυμεράσες, μεταγραφική ρύθμιση, οπερόνιο της λακτόζης, μεταγραφικοί παράγοντες, <<ωρίμανση των εκαρυωτικών mRNAs>>, συρραφή του mRNA, μάτισμα του mRNA, μεταφορικά RNA, ριβοσωμικά RNA

Τι είναι ο γενετικός κώδικας, τα κωδικόνια, τα αντικωδικόνια και μεταφορικά RNA. Ποια είναι η διαδικασία, τα στάδια και η ρύθμιση της μετάφρασης. Περιγραφή των μετα-μεταφραστικών τροποποιήσεων των πρωτεϊνών, της πρωτεϊνικής αναδίπλωσης και της αποδόμησής τους. Ποιος είναι ο ρόλος των συνοδών πρωτεϊνών στην πρωτεϊνική αναδίπλωση, στη πρωτεϊνική μεταφορά και τη διαλογή των πρωτεϊνών.

Λέξεις Κλειδιά: γενετικός κώδικας, μεταφορικό RNA, κωδικόνιο, αντικωδικόνιο, ριβοσωμάτια, πρωτεїνοσύνθεση, σήματα έναρξης της μετάφρασης, Shine-Delgarno, πολυριβοσωμάτιο, μεταφραστική ρύθμιση, ριβονουκλεάση Ι, συνοδοί-πρωτεΐνες, πρωτεΐνες ΕΔ, ποιοτικός έλεγχος πρωτεϊνών, φωσφορυλίωση πρωτεϊνών, Ν-ακετυλογλυκοζαμίνη, Ν-ακετυλογαλακτοζαμίνη, άγκυρεςγλυκοζυλοφωσφατιδυλοινοσιτόλης, σχηματισμός των δισουλφιδικών δεσμών, πρωτεοσωμάτια, λιγάσες της ουβικιτίνης

Τι είναι ο κυτταροσκελετός και ποιος είναι ο βιολογικός ρόλος του. Τι είναι τα ενδιάμεσα ινίδια, οι μικροσωληνίσκοι και ποια η βιολογική σημασία της δυναμικής αστάθειάς τους. Οι μικροσωληνίσκοι ως οδοί μεταφοράς συστατικών του κυττάρου και κυστιδίων. Ποιες είναι οι κινητήριες πρωτεΐνες των μικροσωληνίσκων και η σημασία τους. Περιγραφή της δομής, της τοπολογίας, των λειτουργιών των ινιδίων της ακτίνης και ποια είναι η σημασίας τους στη δομή και την κίνηση του κυττάρου.

Λέξεις Κλειδιά: κυτταροσκελετός, ινίδια του κυτταροσκελετού, ενδιάμεσα ινίδια, πλεκτίνη, ακτίνη, ιντεγκρίνη α6β4, πυρηνικές λαμίνες, μικροσωληνίσκοι, α-τουμπουλίνη, β-τουμπουλίνη, πολυμερισμός μικροσωληνίσκων, βινβλαστίνη/βινκριστίνη, ταξόλη, κεντροσωμάτια, κυστιδιακή μεταφορά, νοκοδαζόλη, αξονική μεταφορά, κινησίνη Ι, δυνεΐνη, νημάτια ακτίνης, κυτταρικός φλοιός, δίκτυο ακτίνης-σπεκτρίνης, πρωτεΐνης ζώνης 4.1, μυοσίνη ΙΙ, μυοσίνη Ι, ινίδια μυοσίνης, μοντέλο του ολισθαίνοντος νηματίου

Τι είναι η λιπιδική διπλοστιβάδα. Περιγραφή των πρωτεϊνών των μεμβρανών, των βιολογικών τους λειτουργιών και του ρόλου του πρωτεϊνικού φλοιού. Ποιοι υδατάνθρακες εντοπίζονται στις μεμβράνες, τι είναι ο γλυκοκάλυκας και ποια είναι η σημασία του. Μεμβρανικά οργανίδια-δομές και βιολογικοί ρόλοι. Περιγραφή της διαλογής και των μηχανισμών εισαγωγής πρωτεϊνών σε μεμβρανικά οργανίδια. Ποιος είναι ο ρόλος των συνοδών πρωτεϊνών στη μεταφορά και τη διαλογή ή/και τον ποιοτικό έλεγχο των πρωτεϊνών των οργανιδίων.

Λέξεις Κλειδιά: λιπιδικές διπλοστιβάδες, γλυκολιπίδια, μεμβρανικές πρωτεΐνες, γλυκοφορίνη, πρωτεΐνη ζώνης 3, πορίνη, μεμβρανικός φλοιός, γλυκοκάλυκας, συν-μεταφραστική μεταφορά, μετα-μεταφραστική μεταφορά, σηματοδοτικές αλληλουχίες, σήματα πυρηνικού εντοπισμού, ιμπορτίνη, πυρηνικοί πόροι, σήματα μιτοχονδριακού εντοπισμού, σωματίδιο αναγνώρισης σήματος

Πως λαμβάνει χώρα η μεταφορά με κυστίδια. Ποιοι είναι οι οδοί έκκρισης και ο ρόλος της συσκευής Golgi. Περιγραφή της διαδικασίας της ενδοκυττάρωσης, της φαγοκυττάρωσης και της δομής και των ρόλων των λυσοσωματίων.

Λέξεις Κλειδιά: εκκριτική οδός, κυστιδιακή μεταφορά, κυστίδια κλαθρίνης, ανταπτίνες, vSNARE, δίκτυο trans Golgi, ιδιοστατική έκκριση, ρυθμιζόμενη έκκριση, λυσοσωμάτια, όξινες υδρολάσες, φαγοκυττάρωση, αυτοφαγοσώματα

Περιγραφή των βιολογικών οξειδώσεων και του τρόπου παραγωγής ενέργειας. Περιγραφή του μιτοχονδρίου και της μορφολογίας του. Τι είναι η αναπνευστική αλυσίδα και τι η χημειωσμωτική μετατροπή της ενέργειας οξείδωσης σε ATP. Περιγραφή των χλωροπλάστες και της μορφολογίας των πλαστιδίων. Ποια είναι η λειτουργική σημασία των χλωροπλαστών.

Λέξεις Κλειδιά: ακέτυλο-CoA, γλυκόλυση, πυροσταφυλικό οξύ, κύκλος των τρικαρβοξυλικών οξέων, οξείδωση των λιπαρών οξέων, κύκλος του κιτρικού οξέος, αναπνευστική αλυσίδα, εσωτερική μιτοχονδριακή μεμβράνη, χλωροπλάστες, χλωροφύλλη, φωτοσύστημα, θυλακοειδής μεμβράνη, ATP συνθάση, πλαστοκυανίνη, κύκλος του Calvin

Περιγραφή του κυτταρικού κύκλου. Με ποιο τρόπο γίνεται η ρύθμιση του κυτταρικού κύκλου, ποια είναι τα σημεία ελέγχου και ποια η σημασία τους. Τι είναι οι κυκλίνες και τι οι κυκλινοεξαρτώμενες κινάσες.

Λέξεις Κλειδιά: κυτταρική διαίρεση, φάση Μ, κυτταροκίνηση, φάση S, φάση G1, φάση G2, μιτωτική άτρακτος, αυξητικοί παράγοντες, σημεία ελέγχου του κυτταρικού κύκλου, πρωτεΐνη p53, πρωτεΐνη p21, MPF, παράγοντας που προάγει τη μίτωση, κινάση Cdk1, κυκλίνη Β, σύμπλοκο APC, μίτωση, φωσφορυλίωση λαμινών, κοεζίνες, αδερφές χρωματίδες, συσταλτικός δακτύλιος 

Τι είναι η απόπτωση και ποια η βιολογική σπουδαιότητά της. Περιγραφή των δομικών και λειτουργικών αλλαγών του κυττάρου κατά την απόπτωση. Ποια είναι τα σήματα θανάτου. Ποιος είναι ο ρόλος των κασπασών και πως γίνεται η ρύθμισή τους. Τι είναι οι αντιαποπτωτικοί παράγοντες.

Λέξεις Κλειδιά: επιδιόρθωση βλαβών του DNA, απόπτωση, προγραμματισμένος θάνατος, σήματα φαγοκυττάρωσης, πρωτεΐνη Fas, κασπάσες, εναρκτήρια κασπάση 9, κασπάση 3, υποδοχείς κυτταρικού θανάτου, ενδογενές μονοπάτι απόπτωσης, κυτόχρωμα c, αποπτωσώματα

Τι είναι το εξωκυττάριο στρώμα. Περιγραφή των επιθηλιακών φύλλων και των διακυττάριων συνδέσμων.

Λέξεις Κλειδιά: πολυκυτταρική οργάνωση, διακυτταρικές συνδέσεις, πρωτογενές τοίχωμα, δευτερογενές τοίχωμα, ινίδια κυτταρίνης, ημικυτταρίνες, συνθάσες της κυτταρίνης, εξωκυττάριο στρώμα, κολλαγόνο, πρωτεογλυκάνες, γλυκοζαμινογλυκάνες, συσσωματάνη, ιντεγκρίνες, θέσεις εστιακής επαφής, ινωδονεκτίνη, στεγανοί σύνδεσμοι, συνδέσεις προσκόλλησης, καντερίνες, β-κατενίνη, δεσμοσωμάτια, δεσμογλεΐνη, δεσμοκολλίνη, πλακοσφαιρίνη, πλακοφιλίνη, ημιδεσμοσωμάτια, λαμινίνη, χασμοσύνδεσμοι, κονεξίνες, πλασμοδέσματα