Εκπαιδευτική Ψυχολογία

Δομή περιεχομένων και Θέματα:

• Συμπεριφορικές, κοινωνικο-γνωστικές και γνωστικές προσεγγίσεις για τη μάθηση.
• Αυτο-ρυθμιζόμενη μάθηση.
• Τα κίνητρα και τα συναισθήματα στο σχολικό πλαίσιο (λανθάνουσες θεωρίες για τη νοημοσύνη, ατομικοί στόχοι επίτευξης, πεποιθήσεις αυτο-αποτελεσματικότητας, αυτο-αντίληψη και αυτο-εκτίμηση, δυνητικοί εαυτοί, αιτιακές αποδόσεις, ενδιαφέρον, ακαδημαϊκά συναισθήματα).
• Συμπεριφορές αποφυγής στο σχολικό πλαίσιο.
• Αυτοαντίληψη και αυτοεκτίμηση.
• Ψυχολογικό Περιβάλλον τάξης.
• Γονεϊκότητα και μαθησιακά επιτεύγματα των παιδιών.

Το μάθημα διακρίνεται σε 2 μέρη: (α) θεωρία και (β) εφαρμογές στην εκπαιδευτική πράξη. Στο δεύτερο μέρος οι φοιτητές και οι φοιτήτριες εμπλέκονται ενεργά στο μάθημα καθώς αναλαμβάνουν επιλεγμένες παρουσιάσεις με στόχο τον προβληματισμό και τη συζήτηση ως προς τις δυνατότητες εφαρμογής των θεωρητικών αρχών και των ερευνητικών ευρημάτων στο σχολικό πλαίσιο.

 Διδάσκουσα: Σοφία - Ελυθερία Γωνίδα, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια

 Βιογραφικό: http://www.psy.auth.gr/el/faculty/124

Συνεργάτης Ανάπτυξης Περιεχομένου: Εύχαρις Κιζιρίδου

Φοιτητές Ψυχολογίας, φοιτητές σχολών σχετικών με την Εκπαίδευση.

Πρόσωπο με πρόσωπο διδασκαλία.

Τύποι Εκπαιδευτικού Υλικού

• Σημειώσεις
• Διαφάνειες
• Διαδραστικές ασκήσεις
• Βιβλίο

Χρήση Τεχνολογιών Πληροφορίας και Επικοινωνιών

Χρήση Τ.Π.Ε.

• Χρήση Τ.Π.Ε. στη Διδασκαλία
• Χρήση Τ.Π.Ε. στην Επικοινωνία με τους φοιτητές

Περιγραφή

• Χρήση powerpoint κατά τη διδασκαλία
• Χρήση υπηρεσίας Moodle για την ανάρτηση των διαφανειών του μαθήματος
• Ηλεκτρονική επικοινωνία με τους φοιτητές (χρήση ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, αξιοποίηση ιστοσελίδας)

Οργάνωση Μαθήματος

• Διαλέξεις: Ώρες Διδασκαλίας 26 (Ομαδικά)
• Εφαρμογές: Ώρες διδασκαλίας 26 (Ομαδικά)
• Μελέτη και ανάλυση βιβλίων και άρθρων: Ώρες 30 (Ατομικά, Erasmus)
• Ομαδική προετοιμασία για παρουσιάσεις επιλεγμένων θεμάτων: Ώρες 30 (Ομαδικά, Erasmus)

Συγγραφή εργασίας: Ώρες 40 

Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος οι φοιτητές και οι φοιτήτριες αναμένεται (α) να έχουν κατανοήσει σε βάθος τους τρόπους με τους οποίους παιδιά και έφηβοι μπορούν να μαθαίνουν ώστε να έχουν υψηλά μαθησιακά αποτελέσματα και να εντάσσονται στο σχολικό πλαίσιο αλλά και την ευρύτερη σχολική κοινότητα με επιτυχία, (β) να γνωρίζουν καλά τις εκπαιδευτικές πρακτικές οι οποίες θα μπορούσαν να προάγουν τη μαθησιακή διαδικασία και να συμβάλλουν δυνητικά σε βέλτιστα μαθησιακά αποτελέσματα και (γ) να είναι σε θέση να παρέχουν συμβουλευτικές υπηρεσίες σε εκπαιδευτικούς και γονείς σε θέματα μάθησης και διδασκαλίας.

Γενικές Ικανότητες

• Εφαρμογή της γνώσης στην πράξη
• Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών
• Προσαρμογή σε νέες καταστάσεις
• Λήψη αποφάσεων
• Ομαδική εργασία
• Εργασία σε διεθνές περιβάλλον
• Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον
• Παραγωγή νέων ερευνητικών ιδεών
• Σεβασμός στη διαφορετικότητα και στην πολυπολιτισμικότητα
• Επίδειξη κοινωνικής, επαγγελματικής και ηθικής υπευθυνότητας και ευαισθησίας σε θέματα φύλου
• Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής
• Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης

Αξιολόγηση Φοιτητών

Περιγραφή

• Γραπτές εξετάσεις στο τέλος του εξαμήνου.
• 20% (μέγιστο ποσοστό) για παρουσίαση μέσα στην τάξη.

Ο τρόπος αξιολόγησης περιγράφεται στο Διάγραμμα του μαθήματος, το οποίο ανακοινώνεται στην ιστοσελίδα του Τμήματος και στην υπηρεσία Moodle και μοιράζεται στους φοιτητές σε έντυπη μορφή στο πρώτο μάθημα.

Μέθοδοι Αξιολόγησης Φοιτητών

• Γραπτή Εξέταση με Ερωτήσεις Σύντομης Απάντησης [Συμπερασματική: Η συμπερασματική αξιολόγηση (για βαθμολόγηση) αναφέρεται στην αξιολόγηση της μάθησης και εκφράζει την ανάπτυξη που παρουσίασαν οι φοιτητές στο πλαίσιο του μαθήματος].
• Γραπτή Εξέταση με Ερωτήσεις Εκτεταμένης Απάντησης (Συμπερασματική).
• Δημόσια Παρουσίαση (Συμπερασματική).

1. Elliot, S. N., Kratochwill, T. R., Cook, J. L., & Travers, J. F. (2000/2008, μετ.). Εκπαιδευτική Ψυχολογία: Αποτελεσματική διδασκαλία, αποτελεσματική μάθηση. Αθήνα: Gutenberg (Επιμ. Μετ.: Α. Λεονταρή & Ε. Συγκολλίτου).
2. Slavin, R. E. (2003/2006, μετ.). Εκπαιδευτική Ψυχολογία: Θεωρία και Πράξη. Αθήνα: Μεταίχμιο (Επιμ. Μετ.: Κ. Κόκκινος).

Καλή γνώση της αγγλικής γλώσσας. 

1. Adams, K. S., & Christenson, S. L. (2000). Trust and the family-school relationship  examination of parent-teacher difference in elementary and secondary grade. Journal of School Psychology, 38, 477-497.
2. Ames, C. (1992a). Classrooms, goals, and student motivation. Journal of Educational Psychology, 84 , 261-271.
3. Ames, C. (1992b). Achievement goals and the classroom motivational climate. In J. Meece & D. Shunck (Eds.), Students’ perceptions in the classroom (pp. 327-348). Hillsdale, NJ: Erlbaum.
4. Bandura, A. (1986). Social foundations of thought and action: A social-cognitive theory. Upper Saddle River, NJ: Prentice Hall.
5. Bandura, A. (1989). Human agency in social-cognitive theory. American Psychologist, 44, 1175-1184.
6. Γεωργίου, Σ. Ν. (2012). Γονική εμπλοκή και ανάπτυξη του παιδιού. Στο Σ. Χατζηχρήστου & Η. Μπεζεβέγκης (Επιμ. Έκδοσης), Ψυχο-Παιδία: Θέματα ανάπτυξης και προσαρμογής των παιδιών στην οικογένεια και το σχολείο (σελ. 43-61). Αθήνα: Πεδίο.
7. Γωνίδα, Ε. (2012). Κίνητρα και Μάθηση: Ο ρόλος του σχολείου και της οικογένειας. Στο Σ. Χατζηχρήστου & Η. Μπεζεβέγκης (Επιμ. Έκδοσης), Ψυχο-Παιδία: Θέματα ανάπτυξης και προσαρμογής των παιδιών στην οικογένεια και το σχολείο (σελ. 130-171). Αθήνα: Πεδίο.
8. Γωνίδα, Ε., Κιοσέογλου, Γ., & Παπακυριακίδου, Ο. (2007). Καλλιέργεια των   μεταγνωστικών δεξιοτήτων κατά την προσχολική ηλικία: Μια έρευνα παρέμβασης μέσα στην τάξη. Στο Π. Μισαηλίδη, Α. Μπρούζος, & Α. Ευκλείδη (Επιμ. Έκδ.), Επιστημονική Επετηρίδα της Ψυχολογικής Εταιρείας Βορείου Ελλάδας, Τόμος 5 (σελ. 133-162). Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα.
9. Church, M., Elliott, A., & Gable, S. (2001). Perceptions of classroom environment, achievement goals, and achievement outcomes. Journal of Educational Psychology, 93, 43-54.
10. Eggen, P., & Kauchak, D. (1999). Educational Psychology: Windows on Classrooms. Upper Saddle River, NJ: Prentice-Hall.
11. Elliot, A. J. (2005). The conceptual history of the achievement goal construct. In A.J. Elliot & C. S. Dweck (Eds.), Handbook of competence and motivation (pp. 51-72). New York:  The Guilford Press.
12. Epstein, J. L. (1989). Family structures and student motivation: A developmental perspective. In C. Ames & R. Ames (Eds.), Research on motivation in education (Vol. 3, pp. 259-295). New York: Academic Press.
13. Gonida, E. N., & Cortina, K. (2014). Parent involvement in homework: Relations with parent and student achievement-related motivational beliefs and achievement. British Journal of Educational Psychology, 84, 376-396.
14. Gonida, E. N., Karabenick, S. A., Makara, K. A., & Hatzikyriakou, G. (2014). Perceived parent goals and student goal orientations as predictors of seeking or not seeking help: Does age matter? Learning and Instruction, 33, 120-130.
15. Gonida, E. N., & Leondari, A. (2011). Patterns of motivation among adolescents with biased and accurate self-efficacy beliefs. International Journal of Educational Research, 50, 209-211.
16. Gonida, E. N., Voulala, K., & Kiosseoglou, G. (2009). Students' achievement goal orientations and their behavioral and emotional engagement: Co-examining the role of perceived school goal structures and parent goals during adolescence. Learning and Individual Differences, 19 , 53–60.
17. Grolnick, W. S. , & Slowiaczek, M. I. (1994). Parents’ involvement in children schooling: A multi-dimensional conceptualization and motivation model. Child Development, 65, 237-252.
18. Karabenick, S. A., & Berger, J.-L. (2013). Help seeking as self-regulated learning strategy. In H. Bembenutty, T. Cleary, & A. Kitsantas (Eds.), Applications of self-regulated learning across diverse disciplines: A tribute to Barry J. Zimmerman (pp. 237-261). Charlotte, NC: Information Age Publishing.
19. Κωσταρίδου-Ευκλείδη, Α. (1995). Ψυχολογία κινήτρων. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα.
20. Κωσταρίδου-Ευκλείδη, Α. (2005). Μεταγνωστικές διεργασίες και αυτο-ρύθμιση. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα.
21. Λεονταρή, Α. (1996). Αυτο-αντίληψη. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα.
22. Λεονταρή, Α. (2012). Αυτοεκτίμηση: μια βασική ψυχολογική ανάγκη; Στο Σ. Χατζηχρήστου & Η. Μπεζεβέγκης (Επιμ. Έκδοσης), Ψυχο-Παιδία: Θέματα ανάπτυξης και προσαρμογής των παιδιών στην οικογένεια και το σχολείο (σελ. 299-321). Αθήνα: Πεδίο.
23. Μακρή-Μπότσαρη, Ε. (2001). Αυτοαντίληψη και Αυτοεκτίμηση: Μοντέλα, ανάπτυξη, λειτουργικός ρόλος και αξιολόγηση. Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα.
24. Metallidou, P., & Vlachou, Α. (2007). Motivational beliefs, cognitive engagement, and achievement in language and mathematics in elementary school children. International Journal of Psychology, 42 , 2-15.
25. Roeser, W. R., Midgley, C., & Urdan, C. T. (1996). Perceptions of the school psychological environment and early adolescents’ psychological and behavioral functioning in school: The mediating role of goals and belonging. Journal of Educational Psychology, 88, 408-422.
26. Schunck, D. H., Pintrich, P., & Meece, J. L. (2007/2010, μετ.). Τα κίνητρα στην εκπαίδευση. Αθήνα: Gutenberg (Επιμ. Μετ.: Ν. Μακρής & Δ. Πνευματικός).
27. Stipek, D., & Seal, K. (2001). Motivated minds: Raising children to love learning. New York: Henry Holt & company.
28. Συγκολλίτου, Ε. (2006) (Επιμ. Έκδ.). Έννοια του εαυτού και λειτουργικότητα στο σχολείο. Θεσσαλονίκη: Εκδόσεις Κυριακίδη.

Online readings:

• www.aera.net
• www.earli.org

Recommended Journals: 

• Learning and Instruction
• Journal of Educational Psychology
• British Journal of Educational Psychology
• Learning and Individual Differences
• European Journal of Psychology of Education
• International Journal of Educational Research