Πολιτική, Πόλεμος και Στρατηγική

Μαργαρίτης Γεώργιος

Περιγραφή

Το μάθημα-σεμινάριο εξετάζει τους ιστορικούς όρους που διαμόρφωσαν τη σχέση πολέμου και πολιτικής. Αναλύει συγκριτικά τα χαρακτηριστικά των πολέμων της σύγχρονης εποχής και της τρέχουσας συγκυρίας. Το πέρασμα από τον ολοκληρωτικό πόλεμο στον πόλεμο αμοιβαίας καταστροφής και από εκεί στους γεωγραφικά προσδιορισμένους, συχνά αυτοτροφοδοτούμενους, εμφύλιου χαρακτήρα πολέμους του γύρω μας κόσμου εξετάζονται στο σεμινάριο.

Η κλασσική θεωρία του πολέμου και η αμφισβήτησή της στην μετά τον Ψυχρό Πόλεμο πολιτική συγκυρία βρίσκονται επίσης μέσα στα αντικείμενα του μαθήματος όπως επίσης και οι επιπτώσεις των μεταβολών που λαμβάνουν χώρα στο πεδίο των πολεμικών αναμετρήσεων πάνω στα σημερινά πολιτικά συστήματα και ειδικά στην αστική αντιπροσωπευτική κοινοβουλευτική δημοκρατία. 

Λέξεις Κλειδιά: πόλεμος και πολιτική, αρχαιότητα, αρχαία Αθήνα, Ρώμη, μεσαίωνας, αναγέννηση, βασιλείς, παλαιό καθεστώς, γαλλική επανάσταση, Ναπολεόντειοι πόλεμοι

 

CC - Αναφορά - Παρόμοια Διανομή
Περιεχόμενο μαθήματος
  1. Η σχέση του κράτους και της κοινωνίας με τον μηχανισμό του πολέμου.
  2. Τεχνικές καινοτομίες και πολιτική εξουσία.
  3. Η πολιτική οντότητα της ρωμαϊκής λεγεώνας .
  4. Η ανάδειξη της νέας κρατικής εξουσίας.
  5. Επαγγελματικά σώματα και στρατός πολιτών.
  6. Το πολιτικο-στρατιωτικό πρόβλημα και οι επαναστάσεις.
  7. Μαζική επιστράτευση και «ολοκληρωτικός πόλεμος».
  8. Ο Πρώσος στρατιωτικός και συγγραφέας περί της θεωρίας και της πρακτικής του πολέμου, Καρλ Κλαούζεβιτς.
  9. Η θέσπιση της νέας κοινωνικής τάξης.
  10. Ολοκληρωτικός πόλεμος και ένοπλη Αντίσταση.
Διδάσκοντες

Διδάσκων: Γεώργιος Μαργαρίτης, Καθηγητής

Βιογραφικό: http://www.polsci.auth.gr/index.php?lang=el&rm=1&mn=13&stid=2

 

Συνεργάτις Ανάπτυξης Περιεχομένου: Μαρία Φράγκου, Υποψήφια Διδάκτωρ Σύγχρονης Ιστορίας του ΑΠΘ

Βιντεοσκόπηση / Μοντάζ: Χαριδήμου Δήμος

Μαθησιακοί στόχοι
  • Προχωρημένες σπουδές στην μελέτη των πολέμων, της πολιτικής και της στρατηγικής.
  • Γενικές Ικανότητες.
  • Παιδεία.
Ομάδα στόχος
  • Οι φοιτητές/τριες απόφοιτοι του Τομέα Πολιτικών Επιστημών.
  • Ενδιαφερόμενοι/ες για τη θεματική περιοχή των πολέμων, της πολιτικής και της στρατηγικής.
Μέθοδοι διδασκαλίας
  • Παρακολούθηση Διαλέξεων (Ομαδικά)
  • Συγγραφή Εργασιών (Ατομικά)
  • Μελέτη βιβλίων και άρθρων (Ατομικά)
  • Ανάλυση Εργασιών (Ομαδικά)
  • Παρακολούθηση εκδηλώσεων (Ομαδικά) 
Προαπαιτούμενα

Το μάθημα διδάσκεται κατά το δεύτερο εξάμηνο των μεταπτυχιακών σπουδών του Τμήματος Πολιτικών Επιστημών και συνεπώς απαιτούνται προχωρημένες γνώσεις για την παρακολούθησή του.

Βιβλιογραφία
  1. Wawro Geoffrey, Warfare and Society in Europe, 1792-1914, Routledge, 2000
  2. Hills Ken, French Revolution (Wars that Changed the World), Marshall Cavendish, 1989
  3. Doyle William, The Oxford History of the French Revolution, Oxford U.P., 2003
  4. Howard Michael Eliot, Paret Peter, Carl von Clausewitz, On War. Indexed Edition, Princeton U.P., 1989
  5. Clausewitz Carl Von, Principles of War, Dover Publications, 2003
  6. Rothenberg Gunther, The Art of Warfare in the Age of Napoleon, Indiana U.P., 1980
  7. Rothenberg Gunther, The Napoleonic Wars, Harper Perennial, 2006
  8. Forrest Alan, Conscripts and Deserters: The Army and the French Society during Revolution and the Empire, 1989
  9. Bertrand Jean-Paul, The Army of the French Revolution: From Citizen-soldiers to Instrument of Power, Princeton U.P., 1988
  10. Martin Kirby James, Lender Mark Edward, A Respectable Army: The Military Origins of he Republic, 1763-1789, Willey-Blackwell, 2005
  11. Mention Leon, L’ armee de l’ ancien regime, de Louis XIV a la Revolution, reprint, Michigan Univ.
  12. Wedgwood C.V., Grafton Ant., The Thirty Years War, NYRB Classics, 2005
  13. Childs John, Warfare in the Seventeenth Century, Harper, 2006
  14. Martines Lauro, Furies: War in Europe, 1450 – 1700, Bloomsbury Press, 2013

Ενότητες

Η σχέση πολιτικής και πολέμου, πλεόνασμα, στρατός, δημιουργία και διατήρηση του μηχανισμού πολέμου.

Λέξεις Κλειδιά: πόλεμος και πολιτική, πόλεμος και κράτος, εξουσία

Μεγάλα κράτη, τεχνικές καινοτομίες, στρατιωτική αριστοκρατία, ανάλυση της “ομηρικής παρεξήγησης”, βελτίωση της παραγωγής, Φάλαγγα, Δημοκρατία, πολιτική. 

Λέξεις Κλειδιά: εποχή του χαλκού, πρώτα βασίλεια, στρατιωτική αριστοκρατία, αρματομαχίες, η εποχή του σιδήρου, Ομηρικά γένη, επανάσταση των οπλιτών, Πόλις, οπλίτες, πολίτες, φάλαγγα οπλιτών, δημοκρατία

Ρωμαίος πολίτης, ρωμαϊκός στρατός, λεγεώνες, ανάλυση ρωμαϊκής «λεγεώνας», Μεσαίωνας, φεουδαρχικός τρόπος παραγωγής.

Λέξεις Κλειδιά: λεγεώνα, ρωμαϊκή δημοκρατία, λεγεωνάριος, ρωμαίος πολίτης, ρωμαϊκή αυτοκρατορία, δουλοκτητικός τρόπος παραγωγής, μεσαίωνας, φεουδαρχία – φεουδάρχης, φεουδαρχικός τρόπος παραγωγής, ιππότης

Σταυροφορίες, φεουδάρχες – ιππότες, μισθοφορικά σώματα και ελαφρύ ιππικό, “εταιρείες” μισθοφόρων, Εκατονταετής πόλεμος, Γαλλία, Ισπανία, Αγγλία.

Λέξεις Κλειδιά: σταυροφορίες, εταιρείες μισθοφόρων, Βρετανική στρατιωτική επανάσταση, εκατονταετής πόλεμος, Αζινκούρ, πολιορκίες, Ιωάννα της Λωρραίνης

Θρησκευτική Μεταρρύθμιση, Αντι-μεταρρύθμιση, μαζική επιστράτευση των μεσοστρωμάτων, τεχνικές βελτιώσεις, μακρόχρονος πόλεμος, μορφοποίηση του σύγχρονου κράτους.

Λέξεις Κλειδιά: παλαιό καθεστώς, Λουδοβίκος 14ος, μεταρρύθμιση, τριακονταετής πόλεμος, Γουσταύος Αδόλφος, θρησκευτικοί πόλεμοι, στρατιωτική θητεία – κληρωτοί, επιστράτευση

Γαλλική Επανάσταση, σύγχρονη εποχή, ριζοσπαστικές αλλαγές, έθνος, ένοπλο έθνος, λαός, έθνος, άμυνα στους πολίτες. 

Λέξεις Κλειδιά: γαλλική επανάσταση, αστικό καθεστώς, αστική αντιπροσωπευτική δημοκρατία, γενική επιστράτευση, γενική στρατιωτική υποχρέωση, έθνος, μεραρχία, στρατιωτικός σχεδιασμός, επιτελικός σχεδιασμός, πολιτικός σχεδιασμός

Καρλ φον Κλαούζεβιτς, Πρώσος στρατιωτικός,  συγγραφέας περί της θεωρίας και της πρακτικής του πολέμου. 

Λέξεις Κλειδιά: Πρωσία, Κλαούζεβιτς, θέση και αντίθεση, «Περί του πολέμου», Ορισμός πολέμου, «Εντυπωσιακή Τριάδα»

Η κατασκευή πυροβόλων και η συγκρότηση σώματος πυροβολικού, φεουδαρχική βασιλεία, κρατική εξουσία.

Λέξεις Κλειδιά: πυροβόλα όπλα, αναγέννηση, δημιουργία κρατών (κρατικών μηχανισμών), βασιλική εξουσία, Μακιαβέλι, Αψβούργοι, μισθοφόροι, Ελβετοί μισθοφόροι, ισπανικό πεζικό, Φλωρεντία

Στρατιωτική εκπαίδευση, καινοτομίες στο πεδίο του πολέμου.

Λέξεις Κλειδιά: εθνικός στρατός, σύγχρονος πόλεμος, στρατιωτική οργάνωση: μεραρχία – στρατιά, επιτελικός σχεδιασμός, πολιτικός σχεδιασμός, Αούστερλιτς – Ιένα, μάχη των εθνών, Ισπανία – λαϊκός πόλεμος, αυτοκρατορία (Ναπολεόντεια), παλινόρθωση

Η τελική ήττα του Ναπολέοντα, οι εθελοντές των επαναστάσεων, οι μαζικοί στρατοί, οι αποικιακοί πόλεμοι, η οικονομία πολέμου.

Λέξεις Κλειδιά: ήττα, Ναπολέων, εθελοντές, επαναστάσεις, μαζικοί στρατοί, αποκιακοί πόλεμοι, οικονομία πολέμου

Ολοκληρωτικός πόλεμος, πόλεμος χαρακωμάτων, πόλεμος φθοράς, στράτευση πληθυσμού, μαζικά κινήματα και πολιτική οργάνωση, σύμβολα και τελετουργίες, φασισμός, μηχανισμοί μαζικής θανάτωσης, Αντίσταση.

Λέξεις Κλειδιά: ολοκληρωτικός πόλεμος, πόλεμος χαρακωμάτων, πόλεμος φθοράς, οικονομία πολέμου, Βερντέν, μνημεία πεσόντων, πολεμική εμπειρία, παλαιοί πολεμιστές, κόκκινος στρατός, ένοπλη αντίσταση

Οι πόλεμοι της αποαποικιοποίησης, ψυχρός πόλεμος, αυτοτροφοδοτούμενοι πόλεμοι.

Λέξεις Κλειδιά: αποαποικιοποίηση, ψυχρός πόλεμος, αυτοτροφοδοτούμενοι, εμφύλιοι πόλεμοι

Ανοικτό Ακαδ. Μάθημα

Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα
Επίπεδο: A+

Αρ. Επισκέψεων :  14950
Αρ. Προβολών :  63796