Σπουδή στη συνοπτική παράδοση και στην Q

• Φοιτητές του Μεταπτυχιακού Προγράμματος Σπουδών
• Ενδιαφερόμενοι για τη θεματική

Διδάσκουσα: Αικατερίνη Τσαλαμπούνη, Επίκουρη Καθηγήτρια

Βιογραφικό: http://www.past.auth.gr/sites/default/files/personnel/CV_gr.pdf

Συνεργάτης ανάπτυξης περιεχομένου: Φίλιππος Γερμάνης

Βιντεοσκόπηση - Μοντάζ: Δημητριάδης Νίκος

Θέμα του μαθήματος είναι η συνοπτική παράδοση και η προγενέστερή της Πηγή των Λογίων καθώς επίσης οι ιδιαίτερες πηγές των επιμέρους συνοπτικών ευαγγελίων και οι μεταξύ των τριών συνοπτικών σχέσεις. Στα πλαίσια του μαθήματος θα μελετηθούν:

1. το λεγόμενο συνοπτικό πρόβλημα κι οι λύσεις που προτάθηκαν από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα I
2. το λεγόμενο συνοπτικό πρόβλημα κι οι λύσεις που προτάθηκαν από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα IΙ 
3. Προφορική παράδοση (οι θεωρίες του Lord, Bailey, Dunn) I
4. Προφορική παράδοση και συλλογική μνήμη (Byrskog, LeDonn)
5. η Πηγή των Λογίων κι η σημασία της στην αρχέγονη Εκκλησία I
6. η Πηγή των Λογίων και το Ευαγγέλιο του Θωμά
7. οι λογοτεχνικές και θεολογικές αλληλεξαρτήσεις κι επιρροές των τριών συνοπτικών ευαγγελίων
8. ο Μάρκος κι οι πηγές του
9. το ιδιαίτερο υλικό του Ματθαίου και το Λουκά
10. θεολογικά θέματα και μοτίβα κι η θέση τους μέσα στην αφηγηματική δομή των τριών συνοπτικών Ι
11. θεολογικά θέματα και μοτίβα κι η θέση τους μέσα στην αφηγηματική δομή των τριών συνοπτικών ΙI
12. η ιστορία του Πάθους και
13. η πιθανή σχέση των τριών συνοπτικών με το κατά Ιωάννην

Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος οι φοιτητές:

1. θα έχουν εξοικειωθεί με τη μελέτη και την κριτική ανάλυση των ευαγγελικών κειμένων και θα μπορούν με σαφήνεια και συγκροτημένα να περιγράφουν προβλήματα και να προτείνουν λύσεις
2. θα μπορούν να διακρίνουν τις επιμέρους πηγές των συνοπτικών ευαγγελίων και να εξηγούν τις σχέσεις αλληλεπίδρασης μεταξύ τους
3. θα μπορούν να εντοπίζουν επιμέρους θεολογικά θέματα και μοτίβα των τριών συνοπτικών ευαγγελίων και να εξηγούν το ρόλο που αυτά διαδραματίζουν μέσα στην αφηγηματική δομή της ιστορίας του κάθε ευαγγελίου δημιουργώντας έτσι συσχετισμούς
4. να μπορούν να διακρίνουν τις ομοιότητες και διαφορές μεταξύ παράλληλων ευαγγελικών περικοπών και να συζητούν κριτικά τους ιστορικούς και θεολογικούς παράγοντες που οδήγησαν σε αυτές

• Γραπτή Εργασία (Συμπερασματική)
• Προφορική Εξέταση (Διαμορφωτική)
• Δημόσια Παρουσίαση (Διαμορφωτική)

• Εισαγωγή στην Καινή Διαθήκη
• Ερμηνεία συνοπτικών ευαγγελίων
• Δεν έχει προαπαιτούμενα μαθήματα 

Βιβλία- κείμενα

• Ι. Καραβιδόπουλου, Εισαγωγή στην Καινή Διαθήκη (ΒΒ 1), Πουρναράς, Θεσσαλονίκη 2007
• Π. Βασιλειάδη, Τα Λόγια του Ιησού. Το αρχαιότερο ευαγγέλιο, Άρτος Ζωής, Αθήνα 2005
• John S. V. Kloppenborg, Excavating Q: the history and setting of the sayings gospel, 2000
• G. Theißen, Die Erforschung der synoptischen Tradition seit R. Bultmann: ein Überblick über die formgeschichtliche Arbeit im 20. Jahrhundert, 1995
• R. Bultmann, Die Geschichte der synoptischen Tradition, ¹⁰1995
• M. Goodacre, The Synoptic Problem: a Way through the Maze, T & T Clark, London/New York 2001
• S. Byrskog, History as Story and Story as History: The Gospel Tradition in the Context of Ancient Oral History, Brill, 2002
• Tom Thatcher, Jesus, the Voice, and the Text. Beyond the Oral and the Written Gospel, Baylor Univ. Press, 2008
• Kurt Aland, εκδ., Synopsis Quattuor Evangeliorum: Locis parallelis evangeliorum apocryphorm et patrum adhibitis edidit, Württembergische Bibelanstalt Stuttgart, Stuttgart 1964
• B. H. Streeter, The Four Gospels: A Study of Origins, Macmillan, London 1924
• James M. Robinson et al., The Critical Edition of Q, Fortress, Minneapolis 2000

Πηγές στο Διαδίκτυο

• Synoptic Problem Website: http://www.hypotyposeis.org/synoptic-problem/
• Mark Goodacre, NT Website, Synoptic Problem and Q: http://www.ntgateway.com/synoptic-problem-and-q/websites

Πηγές στη βιβλιοθήκη του ιδρύματος

• J.S. Kloppenborg, Excavating Q: the history and setting of the sayings gospel  (2000) BS2555.2.K567 2000
• A.D. Jacobson, The first Gospel: an introduction to Q (1992): BS2555.2.J335 1992
• C.M. Tuckett, Q and the history of early Christianity: studies on Q (1997): BS2555.2.T82 1997
• J.M. Robinson, The critical edition of Q: synopsis including the Gospels of Matthew and Luke, Mark and Thomas with English, German, and French translations of Q and Thomas (2000): BS2555.2.C73 2000
• Π. Βασιλειάδης, Η περί της Πηγής των Λογίων θεωρία: κριτική θεώρησις των σύγχρονων φιλολογικών και θεολογικών προβλημάτων της Πηγής των Λογίων (1997): BS2555.2.V37 1977