Ειδικά θέματα αγροτικής κοινωνιολογίας
Παρταλίδου Μαρία
Η βελτίωση του βιοτικού επιπέδου του αγροτικού πληθυσμού, η άμβλυνση των διαφορών μεταξύ πόλης και υπαίθρου με τα έργα υποδομής στην ύπαιθρο και την υιοθέτηση τεχνολογικών αλλαγών και καταναλωτικών προτύπων από τις αγροτικές κοινωνίες, η εκμηχάνιση της γεωργίας και η κινητικότητα του αγροτικού πληθυσμού είναι ορισμένες από τις εκφράσεις μιας αγροτικής αναδιάρθρωσης που έχουν επηρεάσει και επηρεάζουν τόσο τον αγροτικό χώρο όσο και την κοινωνία. Για χρόνια υπήρχε ισχυρή ταύτιση του αγροτικού χώρου με τη γεωργία. Σήμερα όμως ο αγροτικός χώρος από χώρος παραγωγής μετατρέπεται και σε χώρο κατανάλωσης εμπειριών, προιόντων και υπηρεσιών. Οι αγροτικές κοινωνίες σε ολόκληρη την Ευρώπη αναδεικνύουν και άλλες δραστηριότητες, και διεκδικήσεις και αντιμετωπίζουν ένα σύμπλεγμα προκλήσεων θέτοντας στο δημόσιο και επιστημονικό διάλογο μια σειρά ζητημάτων, τα οποία προσπαθεί να προσεγγίσει με κριτική σκέψη το μάθημα “Ειδικά Θέματα Αγροτικής Κοινωνιολογίας”. Βασικές θεματικές ενότητες και οι άξονες γύρω από τους οποίους αναδιπλώνεται το συγκεκριμένο μάθημα είναι: οι κοινωνικές συγκρούσεις για τους φυσικούς πόρους (με σύγκρουση διαφορετικών οικονομικών και ιδεολογικών συμφερόντων), οι συγκρούσεις για το αγροτικό βίωμα (και τις κοινωνικές αναπαραστάσεις του αγροτικού), οι νέες σχέσεις και κινητικότητες (ανθρώπων, προιόντων κλπ) μεταξύ πόλης-υπαίθρου, ζητήματα φτώχειας και κοινωνικού αποκλεισμού στην ύπαιθρο αλλά και δυναμικές πρακτικές που αναδεικνύονται μέσα από δράσεις κοινωνικής καινοτομίας και νέα κοινωνικοοικονομικά μοντέλα αξιών και διακυβέρνησης και τέλος η ανάδυση της κοινωνίας της γνώσης και των δικτύων ως βασικά εργαλεία προσαρμογής των αγροτικών περιοχών και αγροτικών κοινωνιών στις σύγχρονες προκλήσεις.
Λιγότερα
Η βελτίωση του βιοτικού επιπέδου του αγροτικού πληθυσμού, η άμβλυνση των διαφορών μεταξύ πόλης και υπαίθρου με τα έργα υποδομής στην ύπαιθρο και την υιοθέτηση τεχνολογικών αλλαγών και καταναλωτικών προτύπων από τις αγροτικές κοινωνίες, η εκμηχάνιση της γεωργίας και η κινητικότητα του αγροτικού πληθυσμού είναι ορισμένες από τις εκφράσεις μιας αγροτικής αναδιάρθρωσης που έχουν επηρεάσει και επηρεάζουν τόσο τον αγροτικό χώρο όσο και την κοινωνία. Για χρόνια υπήρχε ισχυρή ταύτιση του αγροτικού χώρου με τη γεωργία. Σήμερα όμως ο αγροτικός χώρος από χώρος παραγωγής μετατρέπεται και σε χώρο κατανάλωσης εμπειριών, προιόντων και υπηρεσιών. Οι αγροτικές κοινωνίες σε ολόκληρη την Ευρώπη αναδεικνύουν και άλλες δραστηριότητες, και διεκδικήσεις και αντιμετωπίζουν ένα σύμπλεγμα προκλήσεων θέτοντας στο δημόσιο και επιστημονικό διάλογο μια σειρά ζητημάτων, τα οποία προσπαθεί να προσεγγίσει με κριτική σκέψη το μάθημα “Ειδικά Θέματα Αγροτικής Κοινωνιολογίας”. Βασικές θεματικές ενότητες και οι άξονες γύ
Η βελτίωση του βιοτικού επιπέδου του αγροτικού πληθυσμού, η άμβλυνση των διαφορών μεταξύ πόλης και υπαίθρου με τα έργα υποδομής στην ύπαιθρο και την υιοθέτηση τεχνολογικών αλλαγών και καταναλωτικών προτύπων από τις αγροτικές κοινωνίες, η εκμηχάνιση της γεωργίας και η κινητικότητα του αγροτικού πληθυσμού είναι ορισμένες από τις εκφράσεις μιας αγροτικής αναδιάρθρωσης που έχουν επηρεάσει και επηρεάζουν τόσο τον αγροτικό χώρο όσο και την κοινωνία. Για χρόνια υπήρχε ισχυρή ταύτιση του αγροτικού χώρου με τη γεωργία. Σήμερα όμως ο αγροτικός χώρος από χώρος παραγωγής μετατρέπεται και σε χώρο κατανάλωσης εμπειριών, προιόντων και υπηρεσιών. Οι αγροτικές κοινωνίες σε ολόκληρη την Ευρώπη αναδεικνύουν και άλλες δραστηριότητες, και διεκδικήσεις και αντιμετωπίζουν ένα σύμπλεγμα προκλήσεων θέτοντας στο δημόσιο και επιστημονικό διάλογο μια σειρά ζητημάτων, τα οποία προσπαθεί να προσεγγίσει με κριτική σκέψη το μάθημα “Ειδικά Θέματα Αγροτικής Κοινωνιολογίας”. Βασικές θεματικές ενότητες και οι άξονες γύ
Περίγραμμα
Διδάσκοντες
Διδάσκουσα: Μαρία Παρταλίδου, Επίκουρη Καθηγήτρια
http://www.agro.auth.gr/προσωπικο/μελη-δεπ/μελος/?surname=Παρταλίδου&name=Μαρία
Συνεργάτης Ανάπτυξης Περιεχομένου: Αλεμπάκη Μαρία
Μαθησιακοί στόχοι
Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος, οι φοιτητές/τριες απόφοιτοι του Μεταπτυχιακού Προγράμματος Σπουδών της Αγροτικής Οικονομίας θα πρέπει να είναι σε θέση να κατανοήσουν τις διαδικασίες που συμβαίνουν στην ύπαιθρο αξιοποιώντας διεπιστημονικές προσεγγίσεις. Θα πρέπει επίσης να μπορούν να απαντήσουν σε ερωτήματα όπως τα ακόλουθα: Γιατί συμβαίνουν κάποια γεγονότα; Τι συνέπειες έχουν, όχι μόνο στο χώρο, αλλά και στην κοινωνία; Ποια τα βαθύτερα αίτια μιας σύγκρoυσης στην ύπαιθρο; Ποιες ομάδες εντοπίζονται στην σύγκρουση; Πώς βιώνουν τη φτώχεια διαφορετικές κοινωνικές ομάδες στην ύπαιθρο; Ποια η σημασία του κοινωνικού κεφαλαίου και των δικτύων; Στόχος του μαθήματος είναι λοιπόν να εισάγει τους φοιτητές και τις φοιτήτριες της Αγροτικής Οικονομίας στις θεωρητικές έννοιες που εμπίπτουν στο γνωστικό αντικείμενο της Αγροτικής Κοινωνιολογίας, αλλά και να τους καταταστήσει ικανούς και ικανές να μπορούν να τοποθετηθούν γύρω από συγκεκριμένα ζητήματα που αφορούν στις αγροτικές κοινωνίες με διεπιστημονική προσέγγιση και κριτική ματιά.
Προαπαιτούμενα
Δεν υπάρχουν
Ομάδα στόχος
Απόφοιτοι γεωτεχνικών σπουδών και οικονομικών επιστημών
Βιβλιογραφία
- Woods, Μ. (2011). Γεωγραφία της Υπαίθρου. Διαδικασίες, αποκρίσεις και εμπειρίες αγροτικής αναδιάρθρωσης. Πρόλογος & Επιμέλεια Θ.Ανθοπούλου. Εκδόσεις Κριτική, Αθήνα.
Επιλέον συνιστώμενη βιβλιογραφία
- Ανθοπούλου, Θ. & Παρταλίδου, Μ. (2015). Εναλλακτικά Αγροτροφικά Δίκτυα και νέες αλληλέγγυες εταιρικότητες μεταξύ πόλης και υπαίθρου. Διερευνώντας την Κοινοτικά Υποστηριζόμενη Γεωργία. ΓΕΩΓΡΑΦΙΕΣ, 6 μηνιαία ΕΚΔΟΣΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΟΥ ΧΩΡΟΥ, Τευχ. 16, σελ.76-96.
- Borras Jr., S.M., Hall, R., Scoones, I., White, B. & Wolford, W. (2011). Towards a better understanding of global land grabbing: an editorial introduction, Journal of Peasant Studies, 38 (2): 209-216.
- Ιακωβίδου Ο., Κουτσού Σ., Παρταλίδου Μ. & Αλεμπάκη Μ. (2010). Τυπολογίες γυναικείας επιχειρηματικότητας στην ύπαιθρο της Βόρειας Ελλάδας. ΓΕΩΓΡΑΦΙΕΣ, 6η μηνιαία ΕΚΔΟΣΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΟΥ ΧΩΡΟΥ, Τευχ. 16, σελ.76-96.
- Iakovidou, O., Koutsou, S., Partalidou, M. & Emmanouilidou, M. (2012). Women entrepreneurs in rural Greece: do they come from the same “neck of the woods”? Locals, Daughters-in-law and Urban-newcomers. NEW MEDIT: Mediterranean journal of economics, agriculture and environment, Vol.11, Nº2, pp.58-64.
- Karanikolas, P., Zografakis, St. & Martinos, N. (2008). Income inequalities and welfare status of farm and non-farm households, in Greek agriculture and agricultural policy.
- Koutsou, S. & Partalidou, M. (2012). Pursuing Knowledge and Innovation through Collective Actions. The Case of Young Farmers in Greece. The Journal of Agricultural Education and Extension, Vol.18, No5, pp.445-460.
- Koutsou S., Partalidou M. & Ragkos, A. (2014). Young farmers' social capital in Greece: Trust levels and collective actions. Journal of Rural Studies, Vol.34, pp.204-211.
- Manos, B., Bartocci, P., Partalidou, M., Fantozzi, F. & Arampatzis, S. (2014). Review of public-private partnerships in agro-energy districts in Southern Europe: The cases of Greece and Italy. Renewable and Sustainable Energy Reviews, Vol. 39, pp. 667-678.
- Παρταλίδου, Μ. (2013). Κοινωνικό Κεφάλαιο, Κοινωνικοοικονομικό και Αγρονομικό περιβάλλον σε αγροτικές περιοχές της χώρας (μελέτη περιπτώσεων στη Βόρεια & Νότια Ελλάδα) Κωδ. Έργου 90709. ΕΛΚΕ Α.Π.Θ. Αποτελέσματα ερευνητικού έργου.
- Partalidou, M. (2013). Can you imagine life without supermarkets? Future scenarios for the development of Community Supported Agriculture in Greece. In e-proceedings of the "XXVth ESRS Congress: Rural resilience and vulnerability: The rural as locus of solidarity and conflict in time of crisis". Laboratorio di studi rurali SISMONDI, Pisa-Italy, ISBN 978 8 8908 9600 2 (pp.305-306).
- Παρταλίδου, M. (2014). Επανακτώντας τη χαμένη σχέση με τη γη και τρόφιμα. Κοινωνικά Υποστηριζόμενη Γεωργία και «Τροφομίλια». Έκθεση Ερευνητικού έργου (Κωδ.89305) Επιτροπή Ερευνών Α.Π.Θ., Θεσσαλονίκη.
- Partalidou M. & Koutsou S. (2012). Locally and Socially Embedded Tourism Clusters in Rural Greece. TOURISMOS, An International multidisciplinary Journal of Tourism, Vol.7, No1, pp.99-116.
- Παρταλίδου Μ., Μιχαηλίδης, Α. & Νάστης, Σ. (2014). Νέες μορφές διακυβέρνησης στην ύπαιθρο για βελτίωση της ποιότητας ζωής: κριτική ανάλυση μιας πιλοτικής εταιρικής σχέσης για το περιβάλλον. Πρακτικά του 12ου Πανελληνίου Συνεδρίου της ΕΤΑΓΡΟ «Οικονομική κρίση, νέες ευκαιρίες για την επανασύνθεση του αναπτυξιακού ρόλου της γεωργίας», Επιμ.: Α. Παπαδάκη-Κλαυδιανού, Α. Μιχαηλίδης και Μ. Παρταλίδου, Εκδόσεις Γράφημα, Θεσσαλονίκη (σελ.179-192).
- Zografakis, S. & Mitrakos, Th. (2011). Working poverty in households with unemployed members during the current crisis, paper presented at the conference “Social policy and social cohesion in Greece under crisis”, Bank of Greece, 13th May 2011, Athens, Greece.
- Zografakis, S. & Karanikolas, P. (2012). Tracing the Consequences of Economic Crisis in Rural Areas – Evidence from Greece. Rural Development - Contemporary Issues and Practices, Dr. Rashid Solagberu Adisa (Ed.), ISBN: 978-953-51-0461-2, InTech, DOI: 10.5772/29989, p.p.311-336. Available from: http://www.intechopen.com/books/rural-development-contemporary-issues-and-practices/tracing-the-consequences-of-economic-crisis-in-rural-areas-evidence-from-greece.
Διδάσκουσα: Μαρία Παρταλίδου, Επίκουρη Καθηγήτρια
http://www.agro.auth.gr/προσωπικο/μελη-δεπ/μελος/?surname=Παρταλίδου&name=Μαρία
Συνεργάτης Ανάπτυξης Περιεχομένου: Αλεμπάκη Μαρία
Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος, οι φοιτητές/τριες απόφοιτοι του Μεταπτυχιακού Προγράμματος Σπουδών της Αγροτικής Οικονομίας θα πρέπει να είναι σε θέση να κατανοήσουν τις διαδικασίες που συμβαίνουν στην ύπαιθρο αξιοποιώντας διεπιστημονικές προσεγγίσεις. Θα πρέπει επίσης να μπορούν να απαντήσουν σε ερωτήματα όπως τα ακόλουθα: Γιατί συμβαίνουν κάποια γεγονότα; Τι συνέπειες έχουν, όχι μόνο στο χώρο, αλλά και στην κοινωνία; Ποια τα βαθύτερα αίτια μιας σύγκρoυσης στην ύπαιθρο; Ποιες ομάδες εντοπίζονται στην σύγκρουση; Πώς βιώνουν τη φτώχεια διαφορετικές κοινωνικές ομάδες στην ύπαιθρο; Ποια η σημασία του κοινωνικού κεφαλαίου και των δικτύων; Στόχος του μαθήματος είναι λοιπόν να εισάγει τους φοιτητές και τις φοιτήτριες της Αγροτικής Οικονομίας στις θεωρητικές έννοιες που εμπίπτουν στο γνωστικό αντικείμενο της Αγροτικής Κοινωνιολογίας, αλλά και να τους καταταστήσει ικανούς και ικανές να μπορούν να τοποθετηθούν γύρω από συγκεκριμένα ζητήματα που αφορούν στις αγροτικές κοινωνίες με διεπιστημονική προσέγγιση και κριτική ματιά.
Δεν υπάρχουν
Απόφοιτοι γεωτεχνικών σπουδών και οικονομικών επιστημών
- Woods, Μ. (2011). Γεωγραφία της Υπαίθρου. Διαδικασίες, αποκρίσεις και εμπειρίες αγροτικής αναδιάρθρωσης. Πρόλογος & Επιμέλεια Θ.Ανθοπούλου. Εκδόσεις Κριτική, Αθήνα.
Επιλέον συνιστώμενη βιβλιογραφία
- Ανθοπούλου, Θ. & Παρταλίδου, Μ. (2015). Εναλλακτικά Αγροτροφικά Δίκτυα και νέες αλληλέγγυες εταιρικότητες μεταξύ πόλης και υπαίθρου. Διερευνώντας την Κοινοτικά Υποστηριζόμενη Γεωργία. ΓΕΩΓΡΑΦΙΕΣ, 6 μηνιαία ΕΚΔΟΣΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΟΥ ΧΩΡΟΥ, Τευχ. 16, σελ.76-96.
- Borras Jr., S.M., Hall, R., Scoones, I., White, B. & Wolford, W. (2011). Towards a better understanding of global land grabbing: an editorial introduction, Journal of Peasant Studies, 38 (2): 209-216.
- Ιακωβίδου Ο., Κουτσού Σ., Παρταλίδου Μ. & Αλεμπάκη Μ. (2010). Τυπολογίες γυναικείας επιχειρηματικότητας στην ύπαιθρο της Βόρειας Ελλάδας. ΓΕΩΓΡΑΦΙΕΣ, 6η μηνιαία ΕΚΔΟΣΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΤΟΥ ΧΩΡΟΥ, Τευχ. 16, σελ.76-96.
- Iakovidou, O., Koutsou, S., Partalidou, M. & Emmanouilidou, M. (2012). Women entrepreneurs in rural Greece: do they come from the same “neck of the woods”? Locals, Daughters-in-law and Urban-newcomers. NEW MEDIT: Mediterranean journal of economics, agriculture and environment, Vol.11, Nº2, pp.58-64.
- Karanikolas, P., Zografakis, St. & Martinos, N. (2008). Income inequalities and welfare status of farm and non-farm households, in Greek agriculture and agricultural policy.
- Koutsou, S. & Partalidou, M. (2012). Pursuing Knowledge and Innovation through Collective Actions. The Case of Young Farmers in Greece. The Journal of Agricultural Education and Extension, Vol.18, No5, pp.445-460.
- Koutsou S., Partalidou M. & Ragkos, A. (2014). Young farmers' social capital in Greece: Trust levels and collective actions. Journal of Rural Studies, Vol.34, pp.204-211.
- Manos, B., Bartocci, P., Partalidou, M., Fantozzi, F. & Arampatzis, S. (2014). Review of public-private partnerships in agro-energy districts in Southern Europe: The cases of Greece and Italy. Renewable and Sustainable Energy Reviews, Vol. 39, pp. 667-678.
- Παρταλίδου, Μ. (2013). Κοινωνικό Κεφάλαιο, Κοινωνικοοικονομικό και Αγρονομικό περιβάλλον σε αγροτικές περιοχές της χώρας (μελέτη περιπτώσεων στη Βόρεια & Νότια Ελλάδα) Κωδ. Έργου 90709. ΕΛΚΕ Α.Π.Θ. Αποτελέσματα ερευνητικού έργου.
- Partalidou, M. (2013). Can you imagine life without supermarkets? Future scenarios for the development of Community Supported Agriculture in Greece. In e-proceedings of the "XXVth ESRS Congress: Rural resilience and vulnerability: The rural as locus of solidarity and conflict in time of crisis". Laboratorio di studi rurali SISMONDI, Pisa-Italy, ISBN 978 8 8908 9600 2 (pp.305-306).
- Παρταλίδου, M. (2014). Επανακτώντας τη χαμένη σχέση με τη γη και τρόφιμα. Κοινωνικά Υποστηριζόμενη Γεωργία και «Τροφομίλια». Έκθεση Ερευνητικού έργου (Κωδ.89305) Επιτροπή Ερευνών Α.Π.Θ., Θεσσαλονίκη.
- Partalidou M. & Koutsou S. (2012). Locally and Socially Embedded Tourism Clusters in Rural Greece. TOURISMOS, An International multidisciplinary Journal of Tourism, Vol.7, No1, pp.99-116.
- Παρταλίδου Μ., Μιχαηλίδης, Α. & Νάστης, Σ. (2014). Νέες μορφές διακυβέρνησης στην ύπαιθρο για βελτίωση της ποιότητας ζωής: κριτική ανάλυση μιας πιλοτικής εταιρικής σχέσης για το περιβάλλον. Πρακτικά του 12ου Πανελληνίου Συνεδρίου της ΕΤΑΓΡΟ «Οικονομική κρίση, νέες ευκαιρίες για την επανασύνθεση του αναπτυξιακού ρόλου της γεωργίας», Επιμ.: Α. Παπαδάκη-Κλαυδιανού, Α. Μιχαηλίδης και Μ. Παρταλίδου, Εκδόσεις Γράφημα, Θεσσαλονίκη (σελ.179-192).
- Zografakis, S. & Mitrakos, Th. (2011). Working poverty in households with unemployed members during the current crisis, paper presented at the conference “Social policy and social cohesion in Greece under crisis”, Bank of Greece, 13th May 2011, Athens, Greece.
- Zografakis, S. & Karanikolas, P. (2012). Tracing the Consequences of Economic Crisis in Rural Areas – Evidence from Greece. Rural Development - Contemporary Issues and Practices, Dr. Rashid Solagberu Adisa (Ed.), ISBN: 978-953-51-0461-2, InTech, DOI: 10.5772/29989, p.p.311-336. Available from: http://www.intechopen.com/books/rural-development-contemporary-issues-and-practices/tracing-the-consequences-of-economic-crisis-in-rural-areas-evidence-from-greece.
Μεταβαλλόμενη ύπαιθρος και αγροτική κοινωνία. Κοινωνική καινοτομία στην ύπαιθρο. Κοινωνικές συγκρούσεις και κινήματα στην ύπαιθρο. Φτώχεια και κοινωνικός αποκλεισμός στην ύπαιθρο. Κοινωνία της γνώσης και δίκτυα.
Λέξεις κλειδιά: Ύπαιθρος, Αγροτική Κοινωνία, Κοινωνική καινοτομία, Κοινωνικές συγκρούσεις, Κινήματα, Φτώχεια, Κοινωνικός αποκλεισμός, Κοινωνικό κεφάλαιο, Εμπιστοσύνη Δίκτυα.
Μεταβαλλόμενη ύπαιθρος και Αγροτική αναδιάρθρωση. Μετάβαση του αγροτικού χώρου από χώρο παραγωγής σε χώρο κατανάλωσης. Ο τομέας των υπηρεσιών στην ύπαιθρο. Πτυχές της αγροτικής αναδιάρθρωσης. Παγκοσμιοποίηση: Σημασία της για τη γεωργία και συνέπειες. Αντιστάσεις στην παγκοσμιοποίηση
Λέξεις κλειδιά: Μεταβαλλόμενη ύπαιθρος, Αγροτική αναδιάρθρωση. Μετάβαση του αγροτικού χώρου, Παγκοσμιοποίηση.
Η έννοια της κοινωνικής καινοτομίας. Κοινωνική οικονομία. Κοινωνική Συνεταιριστική Επιχείρηση (ΚΟΙΝΣΕΠ). Κοινωνικά Υποστηριζόμενη Γεωργία.
Λέξεις κλειδιά: Κοινωνική καινοτομία, Κοινωνική οικονομία, Κοινωνική Συνεταιριστική Επιχείρηση, Κοινωνικά Υποστηριζόμενη Γεωργία.
Η έννοια της Υπαίθρου. «Αγροτικότητα» και συγκρούσεις στον αγροτικό χώρο. Τύποι συγκρούσεων. Η έννοια του Κοινωνικού Κινήματος. Τύποι Κοινωνικών Κινημάτων.
Λέξεις κλειδιά: Ύπαιθρος, Αγροτικότητα, Συγκρούσεις, Αγροτικός Χώρος, Κοινωνικό Κίνημα, Τύποι Κοινωνικών Κινημάτων.
Οι έννοιες της Φτώχειας, της Αποστέρησης και του Κοινωνικού Αποκλεισμού. Μέτρηση της φτώχειας στην ύπαιθρο. Βιώματα της φτώχειας (αποτελέσματα πρωτογενούς έρευνας).
Λέξεις κλειδιά: Φτώχεια, Αποστέρηση, Κοινωνικός Αποκλεισμός, Βίωμα.
Ανοικτό Ακαδ. Μάθημα
Αρ. Επισκέψεων : 3479
Αρ. Προβολών : 21786