Γαλλική Λογοτεχνία Ι: Ποίηση

Γραμματικοπούλου Ευγενία-Χριστίνα, Λιτσαρδάκη Μαρία

Περιγραφή

 

Με άξονα το λογοτεχνικό είδος μελετάται η γαλλική ποιητική παραγωγή ανά τους αιώνες, συνδυάζοντας ιστορία της λογοτεχνίας και ζητήματα ποιητικής. Το μάθημα προτείνει μια ιστορική ανασκόπηση της γαλλικής ποιητικής παραγωγής και αποσκοπεί στην ευαισθητοποίηση των φοιτητών/τριών στις ιδιαιτερότητες της συγκεκριμένης παραγωγής: εξέλιξη και μετατροπές του είδους, ρεύματα και σχολές, ποιητικοί κώδικες όπως μορφή, στίχος, ρυθμός, εικόνες κλπ. Παράλληλα μελετώνται αποσπάσματα αντιπροσωπευτικών έργων της κάθε εποχής.

 

 

CC - Αναφορά - Παρόμοια Διανομή
Διδάσκοντες

Διδάσκουσες:

Ευγενία - Χριστίνα Γραμματικοπούλου, Επίκουρη Καθηγήτρια

Μαρία Λιτσαρδάκη, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια

 

Σύνδεσμος σε βιογραφικά: http://www.frl.auth.gr/index.php/gr/personnel-gr

 

Συνεργάτης Ανάπτυξης Περιεχομένου: Δαμασκηνή Ξώμαλη

 

Περιεχόμενο μαθήματος

ΕΝΟΤΗΤΑ 1: Εισαγωγή - Απαρχή και λειτουργίες της ποίησης - Προς έναν ορισμό της ποίησης

UNITE 1: Ιntroduction - origines et fonctions de la poésie - vers une définition de la poésie

 

ΕΝΟΤΗΤΑ 2: Ποιητική γλώσσα - Μετρική και ρητορική

UNITE 2: le langage poétique -métrique et rhétorique

 

ΕΝΟΤΗΤΑ 3: Λογοτεχνία του Μεσαίωνα - Η γέννηση της λυρικής ποίησης - Rutebeuf και François Villon

UNITE 3: la littérature du Moyen Âge - la naissance de la poésie lyrique et de la langue française - Rutebeuf et François Villon

 

ΕΝΟΤΗΤΑ 4: 16ος αι. – Νεοπλατωνισμός και Πετραρχισμός – Η σχολή της Λυών

UNITE 4: le XVIe siècle - néoplatonisme et pétrarquisme - l’école de Lyon

 

ΕΝΟΤΗΤΑ 5: Η Πλειάδα - Joachim Du Bellay - Pierre de Ronsard

UNITE 5: la Pléiade - Joachim Du Bellay - Pierre de Ronsard

 

ΕΝΟΤΗΤΑ 6: Τέλος 16ου αι.: Μπαρόκ – 17ος αι.: Κλασσικισμός

UNITE 6: fin du XVIe siècle: la poésie baroque - XVIIe siècle: le classicisme

 

ΕΝΟΤΗΤΑ 7: Τέλος 18ου αι. – Αρχή 19ου αι.: Ρομαντισμός

UNITE 7: fin du XVIIIe – début du XIXe siècle: le romantisme

 

ΕΝΟΤΗΤΑ 8: Baudelaire, μια ξεχωριστή περίπτωση: μεγαλείο και νεωτερισμός

UNITE 8: Baudelaire, un cas à part: grandeur et nouveauté

 

ΕΝΟΤΗΤΑ 9: 2ο μισό 19ου αι.: Παρνασσισμός και Συμβολισμός

UNITE 9: 2e moitié du XIXe siècle: le parnasse & le symbolisme

 

ΕΝΟΤΗΤΑ 10: Η ποιητική πρωτοπορία κατά το 1ο μισό του 20ου αι.

UNITE 10: l’avant-garde poétique pendant les deux premières décennies du XXe siècle

 

ΕΝΟΤΗΤΑ 11: Υπερρεαλισμός

UNITE 11: le surréalisme

 

ΕΝΟΤΗΤΑ 12: Βιβλιογραφία - Ιστογραφία

UNITE 12: Bibliographie - Sitographie

Μαθησιακοί στόχοι
  • Απόκτηση βασικών γνώσεων στην ιστορία και εξέλιξη της γαλλικής ποίησης
  • Εξοικείωση με τη βασική ορολογία της ανάλυσης του ποιητικού λόγου
  • Ικανότητα διάκρισης διαφορετικών κινημάτων, σχολών, τάσεων καθώς και υφολογικών χαρακτηριστικών
Προαπαιτούμενα

Καλή γνώση της γαλλικής γλώσσας : Επίπεδο Β2 σύμφωνα με το Κοινό Ευρωπαϊκό Πλαίσιο Αναφοράς  για τις γλώσσες (http://www.greeklanguage.gr/certification/node/63)

Ομάδα στόχος
  • Φοιτητές του Τμήματος Γαλλικής Γλώσσας και Φιλολογίας.
  • Σπουδαστές της γαλλικής γλώσσας και του πολιτισμού.
  • Ενδιαφερόμενοι για θέματα ιστορίας της λογοτεχνίας, γενικής και συγκριτικής γραμματολογίας και ειδικότερα για τη θεματική περιοχή της εξέλιξης της γαλλικής ποίησης, των σχολών και των ρευμάτων αυτής.
Προτεινόμενα συγγράμματα

LABBE Stéphane, La poésie. Rhétorique, registres, courants littéraires et poésies francophones, Paris, Ellipses, 2009

Βιβλιογραφία

Βιβλία - κείμενα (Text/books)

    • Συγγράμματα
      • LABBE Stéphane, La poésie. Rhétorique, registres, courants littéraires et poésies francophones, Paris, Ellipses, 2009
    • Βιβλιογραφία
      • BANCQUART Marie-Claire, La poésie en France du surréalisme à nos jours, Paris, Ellipses, «Thèmes & Études», 1996
      • BRUNEL P.-BELLENGER Y.- COUTY D.- SELLIER Ph.- TRUFFETM., Histoire de la littérature française, 2 tomes, Paris, Bordas, 1984
      • DARCOS X.-ROBERT J.-P.-TARTAYRE B., Moyen Âge-XXe siècle, Paris, Hachette, 1987
      • DESSONS Gérard, Introduction à l'analyse du poème, Paris, Bordas, 1991
      • FAUCONNIER Denis, À la découverte de la poésie, Paris, Ellipses, 2000
      • FRIEDRICH Hugo, Structure de la poésie moderne, traduit de l’allemand par Michel-François Demet, Paris, Librairie Générale Française, coll. « Le livre de poche », 1999
      • JARRETY Michel, La poétique, Paris, PUF, coll. « Que sais-je ? », 2003
      • JARRETY Michel, La poésie française du Moyen Âge au XXe siècle, Paris, PUF, coll. « Quadrige », 2007
      • JOUBERT Jean-Louis, Genres et formes de la poésie, Paris, A. Colin, 2003
      • JOUBERT Jean-Louis, La poésie, Paris, A. Colin, coll. «Cursus», 2004
      • LAGARDE André & MICHARD Laurent, Moyen Âge – XXe siècle, Paris, Bordas, 1986
      • LEUWERS Daniel, Introduction à la Poésie moderne et contemporaine, Paris, Bordas, 1990
      • PFISTER Gérard, La poésie c’est autre chose, Paris-Orbey, 2008
      • VAILLANT Alain, La poésie, Introduction à l’analyse des textes poétiques, Paris, Armand Colin, 2008

       

Online readings

Σύνδεσμοι ανά ενότητα

UNITE 1 - SITOGRAPHIE

http://www.fabula.org/compagnon/genre4.php

http://www.larousse.fr/encyclopedie/divers/Orph%C3%A9e/136380

http://www.larousse.fr/encyclopedie/divers/Apollon/105818

http://users.uoa.gr/~nektar/arts/poetry/giwrghs_paylopoylos_ti_einai_poihsh.htm

 

UNITE 2 - SITOGRAPHIE

http://www.etudes-litteraires.com/fonctions-du-langage.php

http://www.etudes-litteraires.com/rhetorique.php

http://www.etudes-litteraires.com/stylistique.php

http://www.etudes-litteraires.com/bac-francais/figures-de-style.php

http://www.bacdefrancais.net/figures-de-style.php

http://www.espacefrancais.com/la-versification

http://www.lyc-levigan.ac-montpellier.fr/doc_pedagogie/espace_eaf/cours/genres/rythmes.htm

http://www.etudes-litteraires.com/figures-de-style/rime.php

 

UNITE 3 - SITOGRAPHIE

http://www.larousse.fr/encyclopedie/divers/Moyen_%C3%82ge/71867

http://www.histoire-france.net/moyen/

http://www.histoire-france.net/moyen/art

http://montaiguvendee.fr/cms/index.php?page=moyen-age-chansons-de-geste

http://www.larousse.fr/encyclopedie/divers/litt%C3%A9rature_et_amour_courtois/38026

http://montaiguvendee.fr/cms/index.php?page=theatre-et-satires

http://bacinfos.com/index1.php?id=159

http://montaiguvendee.fr/cms/index.php?page=chroniques

http://montaiguvendee.fr/cms/index.php?page=moyen-age-litterature-religieuse

http://thaloe.free.fr/francais/historic1.html

http://montaiguvendee.fr/cms/index.php?page=moyen-age-toubadours-et-trouveres

https://geudensherman.wordpress.com/lit-ma-fr/ma-intro/les-auteurs-au-moyen-age/

http://www.larousse.fr/encyclopedie/personnage/Rutebeuf/141845

http://www.universalis.fr/encyclopedie/complainte-genre-litteraire/

http://www.poesie.net/rutebeu1.htm

https://www.youtube.com/watch?v=27PU0qYEMpU

http://www.etudes-litteraires.com/villon-biographie.php

http://www.espacefrancais.com/la-ballade/

http://bacdefrancais.net/ballade_des_pendus_villon.php

https://www.youtube.com/watch?v=YkkIKkCQMuA

 

UNITE 4 - SITOGRAPHIE

https://www.youtube.com/watch?v=2OsIvR30zOQ

http://www.larousse.fr/encyclopedie/personnage/Johannes_Gensfleisch_dit_Gutenberg/122808

http://www.larousse.fr/encyclopedie/divers/la_R%C3%A9forme/140523

http://www.larousse.fr/encyclopedie/litterature/%C3%89rasme/173148

http://www.larousse.fr/encyclopedie/divers/Renaissance/184289

http://www.larousse.fr/encyclopedie/divers/Renaissance/87264

http://la-philosophie.com/neoplatonisme

http://www.larousse.fr/encyclopedie/personnage/P%C3%A9trarque/137827

http://www.ralentirtravaux.com/lettres/sequences/cinquieme/le-depart/sonnet.php

http://numelyo.bm-lyon.fr/f_view/BML:BML_00GOO01001THM0001poesie

http://www.archivesdefrance.culture.gouv.fr/static/3484

https://www.lib.virginia.edu/rmds/collections/gordon/literary/sceve/images/S1564_0012_title.jpg

http://aqualonne.free.fr/biblio/cours2-2.html

http://www.lesvoixdelapoesie.com/poemes/voit-mourir

http://www.dokamo.nc/sequence-louise-labe/

 

UNITE 5 - SITOGRAPHIE

http://www.espacefrancais.com/le-sonnet/

http://www.espacefrancais.com/lode/

http://bougnant.skyrock.com/3160292982-PIERRE-DE-RONSARD.html

http://bacdefrancais.net/mignonne.php

http://bacdefrancais.net/plus_que_les_os_ronsard.php

http://www.etudes-litteraires.com/ronsard-sonnets-pour-helene.php

http://www.englishwordplay.com/images/dubellay.jpg

http://bacdefrancais.net/nouveau.php

https://www.youtube.com/watch?v=2LFpHTGkBQo

http://ebooks.edu.gr/modules/ebook/show.php/DSB106/544/3563,14866/

 

UNITE 6 - SITOGRAPHIE

http://www.larousse.fr/encyclopedie/divers/l_art_baroque/25737

http://www.espacefrancais.com/les-genres-litteraires/

http://www.larousse.fr/encyclopedie/divers/Acad%C3%A9mie_fran%C3%A7aise/103888

http://www.espacefrancais.com/la-querelle-des-anciens-et-des-modernes/

http://www.espacefrancais.com/les-themes-poetiques-de-malherbe/

http://salon-litteraire.com/fr/nicolas-boileau/content/1831450-l-art-poetique-de-boileau-resume

http://www.espacefrancais.com/la-fable/

http://short-edition.com/classique/francois-de-malherbe

http://salon-litteraire.com/fr/nicolas-boileau/content/1831450-l-art-poetique-de-boileau-resume

http://www.persee.fr/web/revues/home/prescript/article/hispa_0007-4640_2005_num_107_1_5223

 

UNITE 7 - SITOGRAPHIE

http://www.etudes-litteraires.com/lamartine-biographie.php http://www.poetes.com/lamartine/meditations.htm

http://www.etudes-litteraires.com/hugo-biographie.php

http://bacinfos.com/index1.php?id=375

http://www.etudes-litteraires.com/chateaubriand-biographie.php

http://www.unil.ch/ibc/home/menuinst/reperes-biographiques.html 

http://salon-litteraire.com/fr/biographie-auteur/content/1847126-madame-de-stael-biographie

http://salon-litteraire.com/fr/alfred-de-musset/content/1817698-alfred-de-musset-biographie

http://salon-litteraire.com/fr/biographie-auteur/content/1817479-alfred-de-vigny-biographie

http://www.etudes-litteraires.com/nerval-biographie.php

https://espacelettres.wordpress.com/2015/04/23/analyse-rapide-de-lisolement-de-lamartine-doc-complementaire/

http://www.youtube.com/watch?v=693AZ4OtiFk

http://maisonsvictorhugo.paris.fr/

http://maisonsvictorhugo.paris.fr/fr/victor-hugo/bibliographie-et-sitotheque

http://bacdefrancais.net/l-enfant-hugo.php

http://bacdefrancais.net/fonction_poete_hugo.php

http://bacdefrancais.net/demain-des-l-aube-hugo.php

http://www.youtube.com/watch?v=No2phRCBYvA

 

UNITE 8 - SITOGRAPHIE

http://www.larousse.fr/encyclopedie/personnage/Charles_Baudelaire/107873

http://www.persee.fr/web/revues/home/prescript/article/abpo_0003-391x_1934_num_41_1_1718

http://bacdefrancais.net/albatros-baud.php

http://bacdefrancais.net/correspondances.php

http://bacdefrancais.net/spleen-LXXVIII.php

https://www.youtube.com/watch?v=vxG6dnfIYMQ

http://bacdefrancais.net/Invitationvoyage.php

https://www.youtube.com/watch?v=XJRTa-j1c0M

 

UNITE 9 - SITOGRAPHIE

http://www.larousse.fr/encyclopedie/personnage/Th%C3%A9ophile_Gautier/120969

http://www.larousse.fr/encyclopedie/divers/art_pour_lart/186076

https://www.youtube.com/watch?v=iFT4SZx2EE0

http://www.larousse.fr/encyclopedie/litterature/Leconte_de_Lisle/174786

http://www.etudes-litteraires.com/symbolisme.php

https://www.uni-due.de/lyriktheorie/texte/1886_moreas.html

http://www.larousse.fr/encyclopedie/personnage/Isidore_Ducasse_dit_le_comte_de_Lautr%C3%A9amont/129042

http://www.larousse.fr/encyclopedie/personnage/Paul_Verlaine/148617

http://www.larousse.fr/encyclopedie/personnage/Arthur_Rimbaud/141035

http://clpav.fr/poemes-audio/rimbaud-verlaine.htm

https://www.youtube.com/watch?v=vNpnM961DjQ

http://www.larousse.fr/encyclopedie/personnage/St%C3%A9phane_Mallarm%C3%A9/131354

http://bacdefrancais.net/dormeur.php

http://bacdefrancais.net/pleure.php

http://www.bacfrancais.com/bac_francais/261-mallarme-renouveau.php

 

UNITE 10 - SITOGRAPHIE

http://trans-science.cybernetique.info/fr/revu.htm

http://www.ina.fr/video/CAB8301052601

http://www.memoiredeshommes.sga.defense.gouv.fr/fr/article.php?larub=3

http://www.ina.fr/video/CAF93010582

http://www.histoiredelart.net/courants/l-expressionnisme-10.html

http://www.futurisme.net/russie.html

http://www.larousse.fr/encyclopedie/personnage/Vladimir_Vladimirovitch_Ma%C3%AFakovski/131145

http://www.larousse.fr/encyclopedie/divers/futurisme/54123

http://zinclafriche.org/mef/?page_id=386

http://www.larousse.fr/encyclopedie/divers/mouvement_dada/115416

http://www.le-dadaisme.com/tristan-tzara.html

http://sdrc.lib.uiowa.edu/dada/dada/3/index.htm

http://www.larousse.fr/encyclopedie/personnage/Wilhelm_Apollinarisde_Kostrowitzky_dit_Guillaume_Apollinaire/105814

http://www.poetica.fr/poeme-793/guillaume-apollinaire-zone/

http://www.larousse.fr/encyclopedie/images/Guillaume_Apollinaire_Calligrammes/1002852

http://www.larousse.fr/encyclopedie/litterature/Cendrars/172287

http://wheatoncollege.edu/vive-voix/poemes/les-paques-newyork/

http://www.larousse.fr/encyclopedie/personnage/Paul_Val%C3%A9ry/148104

https://www.youtube.com/watch?v=O5Hv5C3JGNw

https://www.youtube.com/watch?v=xjG6Mlm23L0&feature=youtu.be

 

UNITE 11 - SITOGRAPHIE

http://www.larousse.fr/encyclopedie/divers/surr%C3%A9alisme/95026

http://www.le-surrealisme.com/

http://gallica.bnf.fr/ark:/12148/bpt6k5844543r.image

https://www.youtube.com/watch?v=8rMubxfz_nI

http://extranet.editis.com/it-yonixweb/images/SG/art/doc/a/a91ae34c3e3133383937313637323733363035.pdf

http://wikilivres.ca/wiki/Manifeste_du_surr%C3%A9alisme

http://diimerida-surrealisme.frl.auth.gr/el/%CE%B1%CF%81%CF%87%CE%B9%CE%BA%CE%AE/

http://www.larousse.fr/encyclopedie/personnage/Andr%C3%A9_Breton/110152

https://www.youtube.com/watch?v=2LEyzHCOQT0

http://www.larousse.fr/encyclopedie/personnage/Eug%C3%A8ne_Grindel_dit_Paul_%C3%89luard/117963

https://www.youtube.com/watch?v=XsqHgoNNsqQ

https://www.youtube.com/watch?v=-TV4PEwggTA

https://www.youtube.com/watch?v=G5oxK_nynQg

http://www.larousse.fr/encyclopedie/personnage/Louis_Aragon/105904

https://www.youtube.com/watch?v=nD_oPsjQ4bU

http://www.larousse.fr/encyclopedie/litterature/Desnos/172836

https://www.youtube.com/watch?v=L_7i39PIglA

 

Ενότητες

Εισαγωγική ενότητα που ασχολείται με την έννοια της ποίησης, την ιστορική της αναδρομή από τη μυθική και αρχαία αντίληψη του ποιητικού λόγου, τις ιδιαιτερότητές του και επιχειρεί έναν πρώτο και γενικό ορισμό της ποιητικής δημιουργίας.

 

Λέξεις Κλειδιά: ποίηση, ποιητική, ορισμός ποίησης

Αφορά τα μορφικά και δομικά χαρακτηριστικά της ποίησης, τη ρητορική και τη μετρική της ποίησης και την ποιητική λειτουργία της γλώσσας.

 

Λέξεις Κλειδιά: ποιητική γλώσσα, μετρική, ποιητική ρητορική, στιχουργική.

Εξετάζει την ποίηση στην εποχή του Μεσαίωνα στις διάφορες εκφάνσεις της (Chansons de geste, poésie courtoise)και με τα εκάστοτε ιδιαίτερα χαρακτηριστικά, μέχρι την εμφάνιση της λυρικής ποίησης με εκπροσώπους τον Rutebeuf και τονVillon.

 

Λέξεις Κλειδιά: μεσαιωνική ποίηση, επική ποίηση, αυλική ποίηση, τρουβαδούροι, λυρική ποίηση.

Η αναγέννηση της ποίησης κατά το 16ο αιώνα με κύρια χαρακτηριστικά τον πλατωνισμό και τον πετραρχισμό, όπως αρχικά εμφανίζονται στη Σχολή της Λυών. Βασικοί εκπρόσωποι και έργα.

 

Λέξεις Κλειδιά: Ανθρωπισμός, Αναγέννηση, νεοπλατωνισμός, πετραρχισμός, Σχολή της Λυών

Εξετάζει την θεωρητική και πρακτική ανανέωση της λυρικής ποίησης από την ομάδα των γάλλων ποιητών της Πλειάδας, εστιάζοντας στο έργο τουRonsard και του DuBellay.

 

Λέξεις Κλειδιά: οι ποιητές της Πλειάδας

Μελετάται η εμφάνιση του ρεύματος του Μπαρόκ στο τέλος του 16ου αιώνα και η επίδρασή του στο πεδίο της ποιητικής παραγωγής καθώς και τις αρχές και τα στοιχεία που προσδιορίζουν το πνεύμα του κλασικισμού κατά το 17ο αιώνα.

 

Λέξεις Κλειδιά: μπαρόκ, κλασικισμός

Εστιάζει στην εμφάνιση του ρεύματος του Ρομαντισμού στο τέλος του 18ου αιώνα, αρχικά στη Γερμανία και την Αγγλία, και στην επέκτασή του, στις αρχές του 19ου αιώνα, στη Γαλλία, στην καθοριστική του σημασία για την εξέλιξη της ποίησης και στους σημαντικότερους γάλλους εκπροσώπους, Λαμαρτίνο και Ουγκώ.

 

Λέξεις Κλειδιά: γερμανικός ρομαντισμός, γαλλικός ρομαντισμός, ρομαντικοί ποιητές, ποιητικό εγώ, αρρώστια του αιώνα

Αντικείμενο της ενότητας αυτής αποτελεί η ιδιαίτερη ποιητική μορφή του Baudelaire,  τα χαρακτηριστικά της ποιητικής του διάνοιας, η προσωπική του θέαση της ποίησης  και οι νεωτερικές αντιλήψεις που εισάγει στον ποιητικό χώρο.

 

Λέξεις Κλειδιά: Μπωντλαίρ, Τα Άνθη του κακού,  αντιστοιχίες, spleen, ποιητικά πεζά, μοντερνισμός

Τα χαρακτηριστικά της σχολής του Παρνασσισμού και του Συμβολισμού που εμφανίζονται στο δεύτερο μισό το 19ου αιώνα μελετώνται μέσα από αντιπροσωπευτικούς δημιουργούς και έργα.

 

Λέξεις Κλειδιά: παρνασσισμός, συμβολισμός, η τέχνη για την τέχνη, ελεύθερος στίχος, καταραμένοι ποιητές

Καταγράφονται οι πρωτοποριακές ποιητικές μορφές των δυο πρώτων δεκαετιών του 20ου αιώνα, οι ανατροπές και οι νεωτερισμοί που επέφεραν στο χώρο της ποιητικής δημιουργίας.

 

Λέξεις Κλειδιά: ποιητική πρωτοπορία, εξπρεσσιονισμός, φουτουρισμός, ντανταϊσμός, ιδεογράμματα, θεωρία της ποίησης

Αφιερωμένη στο καθοριστικής σημασίας κίνημα του Υπερρεαλισμού, η ενότητα αυτή καταγράφει τις αρχές, τα χαρακτηριστικά και τις ποιητικές μορφές του.

 

Λέξεις Κλειδιά: υπερρεαλισμός, υπερρεαλιστικό μανιφέστο, αυτόματη γραφή, ονειροπόληση

Αφιερώνεται στη γενική βιβλιογραφία και συνδεσμογραφία που χρησιμοποιήθηκε, όπως και εκείνη που αφορά τον εμπλουτισμό του μαθήματος.

 

Λέξεις Κλειδιά: βιβλιογραφία, συνδεσμογραφία

Ανοικτό Ακαδ. Μάθημα

Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα
Επίπεδο: A-

Αρ. Επισκέψεων :  11537
Αρ. Προβολών :  54172