Κοινωνιογλωσσολογία - Πολυγλωσσία

Μουσούρη Ευαγγελία

Περιγραφή

Εξοικείωση του/της φοιτητή/τριας με βασικές έννοιες που διέπουν την επιστημονική περιοχή της Κοινωνιογλωσσολογίας. Δίνεται έμφαση σε θέματα διγλωσσίας, πολυγλωσσίας, εναλλαγής κωδίκων και κοινωνιογλωσσικών αναπαραστάσεων. Επίσης γίνεται εκτενής αναφορά στις ερευνητικές μεθόδους που εφαρμόζονται στον τομέα της Κοινωνιογλωσσολογίας.

CC - Αναφορά - Παρόμοια Διανομή
Διδάσκοντες

Διδάσκουσα: Ευαγγελία Μουσούρη

Σύνδεσμος σε βιογραφικό σημείωμα: http://www.frl.auth.gr/BIOs/48_gr.pdf

 

Συνεργάτης Ανάπτυξης Περιεχομένου: Χριστίνα Ευαγγέλου

Περιεχόμενο μαθήματος

Το μάθημα πραγματεύεται τα παρακάτω αντικείμενα μέσω μίας θεωρητικής αλλά και

πρακτικής προσέγγισης η οποία συμβάλλει στην ανάπτυξη της αναστοχαστικής δεξιότητας εκπαιδευόμενων. Η πρακτική προσέγγιση πραγματοποιείται με αναστοχαστικές δραστηριότητες.

 

  • Μονογλωσσία/Διγλωσσία
  • Πολυγλωσσία – Πολυπολιτισμικότητα
  • Προσεγγίσεις της διγλωσσίας/πολυγλωσσίας
  • Πολύγλωσσο επικοινωνιακό ρεπερτόριο και πολύγλωσση επικοινωνιακή δεξιότητα
  • Κοινωνιογλωσσικές αναπαραστάσεις
  • Εναλλαγή κωδίκων
  • Πολυγλωσσική εκπαίδευση
Ομάδα στόχος

Οι φοιτητές/απόφοιτοι του τμήματος Γαλλικής Γλώσσας και Φιλολογίας.

Ενδιαφερόμενοι για θέματα Κοινωνιογλωσσολογίας και Πολυγλωσσίας.

Μαθησιακοί στόχοι

Στόχος του μαθήματος είναι να κατανοήσουν οι φοιτητές τις έννοιες που διέπουν το επιστημονικό πεδίο της πολυγλωσσίας και της πολύγλωσσης εκπαίδευσης.

Οι αναστοχαστικές δραστηριότητες που προτείνονται στοχεύουν στην ανάπτυξη της αναστοχαστικής δεξιότητας των εκπαιδευομένων η οποία συμβάλλει ουσιαστικά στην κατανόηση αλλά και στην εφαρμογή των εννοιών αυτών στην εκπαιδευτική πράξη.

Προαπαιτούμενα

Επίπεδο Γ1-Γ2 σύμφωνα με την κλίμακα του ΚΕΠΑ του Συμβουλίου της Ευρώπης στην ελληνική γλώσσα.

Προτεινόμενα συγγράμματα

Candelier, M. (dir.) (2003). L’éveil aux langues à l’école primaire, le programme européen Evlang. Bruxelles : De Boeck-Duculot.

Castellotti, V. (dir.) (2001a). D’une langue à d’autres – pratiques et représentations. Rouen : Publications de l’Université de Rouen, collection DYALANG.

CASTELLOTTI, V. & MOORE, D. (1997) : «Alterner pour apprendre, alterner pour enseigner, de nouveaux enjeux pour la classe de langue», in ÉLA, n° 108, Alternances des langues et apprentissages, Didier-Érudition, Paris, pp. 389-392.

Dabène, L. (1994). Repères sociolinguistiques pour l’enseignement des langues. Paris : Hachette.

Grosjean, F. (1984) Life with two languages. An Introduction to bilingualism. Cambridge, MA: Harvard University Press.

Βιβλιογραφία

ALBER, J-L. & OESCH-SERRA, C. (1987) : «Aspects fonctionnels de marques transcodiques et dynamique d’interaction en situation d’enquête», in G. Lüdi (éd.), Devenir bilingue–parler bilingue, Tübingen, Niemeyer, Neuchâtel, pp. 23-54.

BILLIEZ, J. (éd.) (1998) : De la didactique des langues à la didactique du plurilinguisme, Hommage à Louise Dabène, CDL-LIDILEM, Université Stendhal-Grenoble 3, Grenoble.

CASTELLOTTI, V. & MOORE, D. (1999) : «Alternance de langues et construction des savoirs», in Cahiers du Français Contemporain, n° 5, ENS, Fontenay Saint-Cloud, pp. 9-23.

CASTELLOTTI, V. (2000) : « Alterner les langues pour construire des savoirs bilingues », in Le Français Dans le Monde, Recherches et Applications, Actualité de l’enseignement bilingue, Hachette, Paris, pp. 118-124.

CASTELLOTTI, V. (éd.) (2001) : D’une langue à d’autres, pratiques et représentations, PUR, Collection DYALANG, Presses Universitaires de Rouen, Rouen.

CASTELLOTTI, V. & allii (2001) : «Le proche et le lointain dans les représentations des langues et de leur apprentissage», in D. Moore (éd.) Les représentations des langues et de leur apprentissage. Références, modèles, données et méthodes, Collection CRÉDIF, Essais, Didier, Paris, pp. 101-131.

Castellotti, V. & Moore, D. (2002) : Représentations sociales des langues et enseignements. Guide pour l’élaboration des politiques linguistiques éducatives en Europe. De la diversité linguistique à l’éducation plurilingue. Étude de référence, Division des politiques linguistiques, Conseil de l’Europe, Strasbourg. www.coe.int/t/dg4/linguistic/Source/CastellottiMooreFR.pdf

Castellotti, V. & Moore, D. (2004) : « Pluralité linguistique, cultures éducatives et construction de compétences plurilingues », in Marges Linguistiques. http://marges.linguistiques.free.fr/publ_act/pres_act/pres_act0004.htm

CASTELLOTTI, V. (2005) : ««Ça fait pas le bon nombre de lettres» La langue première, point d’ancrage pour l’accès à d’autres langues», in Triangle, n° 19, Centre de Linguistique Appliquée, Université de Neuchâtel, Neuchâtel.

COSTE, D. (1994) : «Conceptualisation et alternance des langues : à propos de l’expérience du Val d’Aoste», in ÉLA, n° 96, Aspects de l’enseignement bilingue, Didier-Érudition, Paris, pp. 105-120.

COSTE, D. (1997b) : «Alternances didactiques», in ÉLA, n° 108, Alternances des langues et apprentissages, Didier-Érudition, Paris, pp. 393-400.

DABÈNE, L. & BILLIEZ, J. (1986) : «Code Switching in the speech of adolescents born of immigrant parents», in Studies in Second Language Acquisition, n° 8, Cambridge University Press, Cambridge, pp. 309-325.

DABÈNE, L. (1990) : « Mélange de Langues en situation migratoire » in Network on Code-Switching and Language Contact, Papers for the workshop on constraints conditions and models, London, 27-29 septembre.

DABÈNE, L. (1994) : Repères sociolinguistiques pour l’enseignement des langues, collection F, Hachette, Paris.

PY, B. (1982) : «Propositions épistémologiques pour une étude du bilinguisme», in TRANEL, n° 4, Actes du Colloque sur le bilinguisme, Université de Neuchâtel, 14/15 Sept. 1981, Institut de Linguistique, Université de Neuchâtel, Neuchâtel, pp. 9-19.

Ενότητες

Εισαγωγή σε έννοιες κλειδιά της Κοινωνιογλωσσολογίας

  • Ιστορική αναδρομή και γέννηση της Κοινωνιογλωσσολογίας και του βασικού

αντικειμένου μελέτης της, η σχέση των γλωσσών με τις ανθρώπινες κοινωνίες.

  • Σχέσεις της Κοινωνιογλωσσολογίας με τις υπόλοιπες επιστήμες της γλώσσας.
  • Τομείς της Κοινωνιογλωσσολογίας: Μακρο-κοινωνιογλωσσολογία και Μικροκοινωνιογλωσσολογία.
  • Γλωσσική ποικιλομορφία:
    • γεωγραφική γλωσσική διαφοροποίηση: λεξιλογική, γραμματολογική,φωνητική και φωνολογική
    • κοινωνικο-πολιτισμική γλωσσική διαφοροποίηση
    • γλωσσική διαφοροποίηση και ηλικία
    • γλωσσική διαφοροποίηση και φύλο
    • γλωσσική διαφοροποίηση και περιστάσεις επικοινωνίας.
    • Αναστοχαστικές δραστηριότητες για τις έννοιες της κοινωνιογλωσσολογίας

Διγλωσσία – Πρώτες θεωρητικές προσεγγίσεις

  • Η διγλωσσία ως περιθωριοποιημένο γλωσσικό φαινόμενο
  • Διγλωσσία: δύο διαφορετικά γλωσσικά συστήματα
  • Απόπειρες περιγραφής της διγλωσσίας
  • Μελέτη της διγλωσσίας σε σχέση με την επικοινωνιακή περίσταση
  • Αναστοχαστικές δραστηριότητες για τη διγλωσσία

Διγλωσσία και δίγλωσσο επικοινωνιακό ρεπερτόριο

  • Δίγλωσση επικοινωνιακή δεξιότητα
  • Δίγλωσσο επικοινωνιακό ρεπερτόριο
  • Αναστοχαστικές δραστηριότητες για τη διγλωσσία και το δίγλωσσο επικοινωνιακό ρεπερτόριο

Εναλλαγή κωδίκων

  • Θεωρητική προσέγγιση
  • Προσεγγίσεις κατηγοριοποίησης της εναλλαγής κωδίκων
  • Λειτουργίες της εναλλαγής κωδίκων
  • Αναστοχαστικές δραστηριότητες για την εναλλαγή κωδίκων

Κοινωνιογλωσσικές αναπαραστάσεις

  • Η γέννηση της έννοιας
  • Οι κοινωνικές αναπαραστάσεις και οι μεταβολές τους
  • Η δημιουργία των κοινωνιογλωσσικών αναπαραστάσεων
  • Δομικά στοιχεία των κοινωνιογλωσσικών αναπαραστάσεων
  • Εννοιολογικές προτάσεις για τη χρήση των κοινωνιογλωσσικών αναπαραστάσεων στην κοινωνιογλωσσολογία και τη διδακτική των γλωσσών
  • Τυπολογία των κοινωνιογλωσσικών αναπαραστάσεων
  • Αναστοχαστικές δραστηριότητες για τις κοινωνιογλωσσικές αναπαραστάσεις

Πολυγλωσσία και πολυγλωσσική δεξιότητα

  • Επικοινωνιακή δεξιότητα
  • Περιορισμοί της επικοινωνιακής δεξιότητας
  • Πολυγλωσσική δεξιότητα
  • Κριτήρια και παράγοντες που συνθέτουν τον ορισμό της πολυγλωσσικής δεξιότητας
  • Αναπαραστάσεις πάνω στην πολυγλωσσική δεξιότητα
  • Συνειδητοποίηση της πολυγλωσσικής δεξιότητας μέσω αναστοχαστικών σχεδίων
  • Δυναμικότητα και εξέλιξη της πολυγλωσσικής δεξιότητας
  • Ανάπτυξη της πολυγλωσσικής δεξιότητας
  • Αναστοχαστικές δραστηριότητες για την πολυγλωσσική δεξιότητα

Πολυγλωσσική Εκπαίδευση

  • Η έννοια του πλουραλισμού
  • Άξονες του πλουραλισμού
  • Πολυγλωσσική δεξιότητα και πολυγλωσσική εκπαίδευση
  • Τύποι πολυγλωσσικής εκπαίδευσης
  • Χαρακτηριστικά της πολυγλωσσικής εκπαίδευσης
  • Κοινό πλαίσιο αναφοράς για τις πλουραλιστικές προσεγγίσεις
  • Πλουραλιστικές προσεγγίσεις
  • Η γλωσσική αφύπνιση
  • Η διαπολιτισμική προσέγγιση
  • Η αλληλοκατανόηση μεταξύ ομιλητών ζωντανών γλωσσών
  • Η διδακτική των γλωσσών μέσω μη γλωσσικών αντικειμένων
  • Αναστοχαστικές δραστηριότητες για την πολυγλωσσική εκπαίδευση

Ανοικτό Ακαδ. Μάθημα

Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα
Επίπεδο: A-

Αρ. Επισκέψεων :  2380
Αρ. Προβολών :  15570