Χώρος και διαδικασίες αγωγής

Οι φοιτητές του Προπτυχιακού Προγράμματος Σπουδών του Τμήματος Επιστημών Προσχολικής Αγωγής, ενδιαφερόμενοι για παιδαγωγικά θέματα.

• Οργάνωση του μαθήματος βάσης
• Η δυναμική της σχέσης του ανθρώπου με τον χώρο και η εκπαιδευτική της σημασία
• Η ψυχολογική ποιότητα του χώρου
• Η κοινωνική ποιότητα του χώρου
• Η παιδαγωγική ποιότητα του χώρου
• Καινοτόμα εκπαιδευτικά περιβάλλοντα και αλλαγή της σχολικής κουλτούρας

Στόχος του μαθήματος είναι α) η απόκτηση βασικών γνώσεων για τη σημασία του κτισμένου και του διαμορφωμένου χώρου στο εκπαιδευτικό περιβάλλον και β) η κατανόηση της σημασίας των σχέσεων χώρου για τη μάθηση και τη διαδικασία ανάπτυξης του παιδιού. Με την επιτυχή ολοκλήρωση του μαθήματος, οι φοιτητές θα μπορούν να επισημαίνουν τις σχέσεις παιδιού-χώρου και να τις διαχειρίζονται στο πλαίσιο της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Ο τρόπος είναι με την οργάνωση πρακτικών χώρου στο πλαίσιο του εκπαιδευτικού προγράμματος (δραστηριότητες, projects), οι οποίες θα ενισχύουν τη μαθησιακή διαδικασία.

Γενικές Ικανότητες

• Εφαρμογή της γνώσης στην πράξη
• Αναζήτηση, ανάλυση και σύνθεση δεδομένων και πληροφοριών, με τη χρήση και των απαραίτητων τεχνολογιών
• Προσαρμογή σε νέες καταστάσεις
• Λήψη αποφάσεων
• Αυτόνομη εργασία
• Ομαδική εργασία
• Εργασία σε διεθνές περιβάλλον
• Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον
• Παραγωγή νέων ερευνητικών ιδεών
• Σεβασμός στη διαφορετικότητα και στην πολυπολιτισμικότητα
• Σεβασμός στο φυσικό περιβάλλον
• Επίδειξη κοινωνικής, επαγγελματικής και ηθικής υπευθυνότητας και ευαισθησίας σε θέματα φύλου
• Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής
• Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης

• Γερμανός, Δ., Οι τοίχοι της γνώσης. Αθήνα: Γκούτενμπεργκ / 1ο μέρος

Δεν υπάρχουν.

Ελληνική

• Γερμανός, Δ. (1999). «Χώρος και εκπαιδευτική αλληλεπίδραση στην προσχολική εκπαίδευση», στο: Χάρης, K., Πετρουλάκης, N., Νικόδημος, Σ., (1999). Ελληνική Παιδαγωγική και Εκπαιδευτική Έρευνα. Αθήνα: Ατραπός, σσ 775-791 (Τόμος Πρακτικών συνεδρίου). PDF
• Γερμανός, Δ. (2000). «Χώρος και πολιτισμική ταυτότητα στο ελληνικό σχολείο», στο: Κωνσταντοπούλου, X., Mαράτου-Αλιπράντη, Λ., Γερμανός, Δ., Οικονόμου, Θ. (επιμ.), (2000). «Εμείς» και οι «άλλοι». Αναφορά στις τάσεις και τα σύμβολα. Αθήνα: EKKE-Τυπωθήτω, σσ. 265-280 (συλλογικός τόμος).
• Γερμανός, Δ. (2001). Χώρος και διαδικασίες αγωγής. Αθήνα: Gutenberg
• Γερμανός, Δ., Γεωργόπουλος, Α. et al. (2002) .«Η Λειτουργία του Χώρου ως Υλικό Πεδίο Αγωγής: Εφαρμογή σε ένα Εκπαιδευτικό Πρόγραμμα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης στο Νηπιαγωγείο», Παιδαγωγική Επιθεώρηση, 33, σσ. 94-114.
• Γερμανός, Δ. (2006). «Χώρος και διαμόρφωση της συμπεριφοράς στο κοινωνικό περιβάλλον», στο: Συγκολλίτου, Ε. (επιμ.) (2006) Περιβαλλοντική Ψυχολογία: Σύγχρονες τάσεις στον ελλαδικό χώρο. Θεσσαλονίκη: Κυριακίδης, σσ. 43-64.
• Goehlich, Μ. (2003). Παιδοκεντρική διάσταση στη μάθηση. Αθήνα: Τυπωθήτω.
• Pellegrino, P. (2000). Το νόημα του χώρου. Αθήνα: Τυπωθήτω
• Γ. Δαρδανός - Χρυσαφίδης, Κ. (2002). Βιωματική-Επικοινωνιακή Διδασκαλία. Αθήνα: Gutenberg.

Ξενόγλωσση

• Bachelard G. (2000), La poétique de l’espace. Paris: P.U.F., coll. «Bibliothèque de Philosophie Contemporaine»
• Department of Education and Science (ed.), (2000). “The Outdoor Classroom. Educational Use, Landscape Design & Management of School Grounds.” Building Bulletin 71, London. PDF
• Fisher, D.L., Khine, M.S. 2006. Contemporary Approaches to Research on Learning Environments. London : Word Scientific.
• Hague, C., Jenkins, P. (ed). 2005. Place identity, planning and participation. New York : Routledge.
• Tsoukala, K. (2001). L’image de la ville chez l’enfant. Paris : anthropos
• Woolley, H., «Freedom of the City: Contemporary issues and Policy Influences on children and Young People’s Use of Public Open Space in England», στο: Children’s Geographies, 2006, 4 (1), σσ. 45-59. 

Σύνδεσμοι

• http://csiss.org/, για το χώρο ως πεδίο έρευνας στις κοινωνικές επιστήμες
• http://base.d-p-h.info/fr/fiches/organisme/fiche-organisme-91.html, για το χώρο ως παράμετρο της σχέσης «άτομο –ομάδα -κοινωνία»
• http://www.architecture-pedagogie.cndp.fr/, για τη σχέση αρχιτεκτονικής και παιδαγωγικής

Διδάσκων: Δημήτριος Γερμανός, Καθηγητής

Ομάδα Ανάπτυξης Περιεχομένου: Βισκαδουράκη Μαρία, Ομάδα έργου «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα ΑΠΘ»

Βιντεοσκόπηση - Μοντάζ: Δημητριάδης Νικόλαος