Ο αντισημιτισμός στον 20ο αιώνα

• Οι φοιτητές του τμήματος Πολιτικών Επιστημών
• Ενδιαφερόμενοι/νές για την θεματική περιοχή του αντισημιτισμού

Διδάσκουσα: Μαρία Καβάλα, ΠΔ 407/80

1. Εισαγωγή στην ιστορία του αντισημιτισμού
2. Το πέρασμα από την εβραϊκή χειραφέτηση στον μοντέρνο αντισημιτισμό
3. Θεωρίες συνωμοσίας
4. Ο μοντέρνος αντισημιτισμός
5. Το σιωνιστικό κίνημα και οι θεωρίες συνωμοσίας
6. Οι απαρχές του σιωνιστικού κινήματος στη Θεσσαλονίκη
7. Η ανάπτυξη του σιωνιστικού κινήματος στη Θεσσαλονίκη
8. Η διαμόρφωση αντισημιτικού κλίματος στη μεσοπολεμική Ευρώπη
9. Ο ναζισμός και η ιδέα της εξόντωσης
10. Η ταύτιση του εβραϊσμού με τον μπολσεβικισμό
11. Η Ευρώπη ως εργαστήρι βιαιοτήτων του 20ού αιώνα
12. Σύγχρονες μεταμορφώσεις της εβραιοφοβίας

Μετά την ολοκλήρωση του μαθήματος, οι φοιτητές αναμένεται να είναι σε θέση:

• Να περιγράφουν και να προσδιορίζουν τις ιστορικές περιστάσεις μέσα στις οποίες δημιουργήθηκε και αναπτύχθηκε ο μοντέρνος αντισημιτισμός
• Να έχουν κατανοήσει τη διαδικασία διαμόρφωσης του «φανταστικού Εβραίου», προϊόν συλλογικού φαντασιακού του τέλους του 19ου και των αρχών του 20ού αιώνα, με σκοπό να εμποδίσει την προοδευτική εξαφάνιση της διαφοράς, όταν αυτή άρχισε να γίνεται λιγότερο αισθητή.
• Να αναγνωρίζουν και να αντιμετωπίζουν κριτικά τις πολλαπλές και διαφορετικές ιστοριογραφικές ερμηνείες αυτής της διαδικασίας
• Να μάθουν να μελετούν τις πρωτογενείς ιστορικές πηγές και να παράγουν ιστορικά επιχειρήματα με τα οποία να εξηγούν τις αιτίες των γεγονότων, τα αποτελέσματά τους και τις μακροπρόθεσμες συνέπειές τους
• Να εξηγούν την ιστορική συνέχεια και αλλαγή.

1. Χρήστος Χρηστοβασίλης, Περί Εβραίων (επιμ. Φραγκίσκη Αμπατζοπούλου), Πρίντα – Καρτάκης Α., Αθήνα 2007.
2. Αντρέ Πιέρ Ταγκυέφ, Τι είναι αντισημιτισμός;, Βιβλιοπωλείον της Εστίας Α.Ε., Αθήνα 2011.

Είναι μάθημα γενικής επιλογής και οι φοιτητές/τριες του τμήματος Πολιτικών Επιστημών μπορούν να παρακολουθήσουν μαθήματα γενικής επιλογής από το 2^ο έτος σπουδών. Επομένως, προαπαιτούμενα είναι τα υποχρεωτικά μαθήματα του 1^ου έτους σπουδών.

1. Εργασία σε διεπιστημονικό περιβάλλον
2. Σεβασμός στη διαφορετικότητα και στην πολυπολιτισμικότητα
3. Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής
4. Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης

1. Αμπατζοπούλου Φραγκίσκη, Ο άλλος εν διωγμώ, Αθήνα: Θεμέλιο 1998.
2. Brustein, William I. Roots of Hate: Anti-Semitism in Europe Before the Holocaust. Cambridge: Cambridge University Press, 2003.
3. Chanes, Jerome A. Antisemitism: A Reference Handbook. Santa Barbara, CA: ABC-CLIO, 2004.
4. Cohen, Susan Sarah, editor. Antisemitism: An Annotated Bibliography. Munich: K. G. Saur, 1987.
5. Fineberg, Michael, Shimon Samuels, and Mark Weitzman, editors. Antisemitism: The Generic Hatred: Essays in Memory of Simon Wiesenthal. London: Vallentine Mitchell, 2007
6. Herf, Jeffrey, editor. Anti-Semitism and Anti-Zionism in Historical Perspective: Convergence and Divergence. London: Routledge, 2007.
7. Katz, Jacob. From Prejudice to Destruction: Anti-Semitism, 1700-1933. Cambridge, MA: Harvard University Press, 1980.
8. Lazare, Bernard. Antisemitism: Its History and Causes. Lincoln, NE: University of Nebraska Press, 1995.
9. Levy, Richard S. Antisemitism: A Historical Encyclopedia of Prejudice and Persecution. Santa Barbara, CA: ABC-CLIO, 2005.
10. Μαργαρίτης Γιώργος, Ανεπιθύμητοι συμπατριώτες: στοιχεία για την καταστροφή των μειονοτήτων της Ελλάδας: Εβραίοι, Τσάμηδες, Αθήνα: Βιβλιόραμα, 2005.
11. Mαρκέτος Σπύρος, «Έθνος χωρίς εβραίους: απόψεις της ιστοριογραφικής κατασκευής του ελληνισμού», Σύγχρονα Θέματα, 52-53, Ιούλιος Δεκέμβριος 1994, σ. 52-69 και όλο το αφιέρωμα-τεύχος των Σύγχρονων Θεμάτων.
12. Michael, Robert, editor. Dictionary of Antisemitism from the Earliest Times to the Present. Lanham, MD: The Scarecrow Press, 2007.
13. Μπενβενίστε Ρίκα, «Σκέψεις για τον ελληνικό αντισημιτισμό», Σύγχρονα Θέματα, 91, Οκτώβριος-Δεκέμβριος 2005, σ. 9-42.
14. Poliakov, Leon. The History of Anti-Semitism. Philadelphia: University of Pennsylvania Press, 2003.
15. Rosenbaum, Ron, editor. Those Who Forget the Past: The Question of Anti-Semitism. New York: Random House Trade Paperbacks, 2004.
16. Ταγκυέφ Πιερ - Αντρέ, Τι είναι αντισημιτισμός;, Αθήνα: ΒιβλιοπωλέιοντηςΕστίας, 2011.
17. Tanja, Jaap. Fifty Questions on Antisemitism. Amsterdam: Anne Frank House, 2005.
18. Χριστινίδης Ανδρέας, Εχθρότητα και προκατάληψη. Ξενοφοβία, Αντισημιτισμός, Γενοκτονία, Αθήνα: Ίνδικτος, 2003.