Αυταρχισμός και δημοκρατία στο σχολείο και στη σχολική τάξη

Στην ενότητα αυτή περιγράφονται οι σχολικές πρακτικές που έχουν τη βάση τους στην «Παραδοσιακή» / Συντηρητική Παιδαγωγική, δηλαδή σ’ εκείνη την εκπαιδευτική προσέγγιση που έχει ως στόχο της τη μεταβίβαση γνώσεων (βασικών γνώσεων & δεξιοτήτων) και παραδοσιακών πολιτισμικών αξιών και νορμών στα νέα μέλη της κοινωνίας. Η Παραδοσιακή Παιδαγωγική χαρακτηρίζεται από έλλειψη εμπιστοσύνης στις αρετές της παιδικότητας, ενώ σ’ ότι αφορά στη σχέση των ενήλικων με τους/τις ανήλικους υποστηρίζει ότι είναι απαραίτητη η πίεση, η «σκληρή» ως προς τη συμπεριφορά στάση και η τήρηση της ιεραρχίας. Γι’ αυτό και στο σχολείο, όπως και στην κοινωνία οι αποφάσεις λαμβάνονται από τους/τις ιεραρχικά ανώτερους/ες, οι οποίες είναι και αρμόδιες / υπεύθυνες για την επίλυση των διαμαχών. Απαραίτητο στοιχείο είναι ακόμη και οι αξιολογήσεις, οι οποίες γίνονται στο τέλος κάθε ενότητας, προγράμματος ή εμφάνισης. Σ’ ότι αφορά στον καταμερισμό των μαθητών/τριών, αυτοί/ές χωρίζονται βάσει ηλικίας ή γνωστικού αντικειμένου, αλλά και σε αρκετές περιπτώσεις, στη βάση των επιδόσεών τους.

Ως διδακτική προσέγγιση, προτείνεται η μετωπική διδασκαλία, συχνά με αυταρχικό τρόπο. Επιδιώκεται η απομνημόνευση και η αποθήκευση γνώσεων για την αξιολόγηση των οποίων κυριαρχούν οι εξετάσεις.

Στην προσέγγιση αυτή δίδεται έμφαση στη διατήρηση της πειθαρχίας (κανονικής συμπεριφοράς), στο σεβασμό, στη συνέπεια και στη «σωστή» συμπεριφορά, ενώ απαιτείται έλλειψη ελαστικότητας ως προς την αντιμετώπιση του λάθους.

Στο τελευταίο μέρος συζητείται το θέμα της σωματικής τιμωρίας, το οποίο και σχετίζεται με την επίδοση στο σχολείο, την αντικοινωνική συμπεριφορά, τη βίαιη συμπεριφορά, τα ψέματα, την ταπείνωση, την εσωστρέφεια, την απομόνωση, το φόβο, το άγχος, το στρες, την κατάθλιψη και τις διάφορες μορφές κακοποίησης.

Λέξεις Κλειδιά: παραδοσιακή / συντηρητική παιδαγωγική, σωματική τιμωρία