Στην ενότητα αυτή συνεχίζεται η διερεύνηση της Ριζοσπαστικής Παιδαγωγικής, μέρος ή τμήμα της οποίας θεωρείται από ορισμένους/ες παιδαγωγούς και η Ελευθεριακή Αγωγή. Εδώ εισάγονται, αναλύονται και συζητούνται ορισμένα βασικά στοιχεία, ιδιαίτερα εκείνες οι πλευρές της ελευθεριακής αγωγής, οι οποίες σχετίζονται με τις σχολικές πρακτικές στο σύγχρονο δημόσιο σχολείο.
Η ελευθεριακή ιδεολογία έχει ως κεντρική της παραδοχή ότι η εξουσία περιορίζει την ελευθερία των ανθρώπων. Έχει πίστη στην έμφυτη καλοσύνη των ανθρώπων, ενώ δίνει έμφαση στην ατομική ελευθερία, ισότητα, συνεργασία και αλληλεγγύη. Για τους/τις ελευθεριακούς η οργάνωση της κοινωνίας θα πρέπει να γίνει από κάτω προς τα πάνω και η κοινωνική αλλαγή θα έλθει με αλλαγή στην προσωπική συνείδηση.
Σ’ αυτό το πλαίσιο, η πραγματική μάθηση δεν μπορεί παρά να είναι συνέπεια της διερεύνηση των ατομικών αναγκών. Χρειάζεται λοιπόν πραγματικός σεβασμός στο παιδί & όχι θεώρησή του ως κατώτερου όντος και χειραγώγησή του.
Οι ελευθεριακοί ασκούν κριτική στους/στις προοδευτικούς εκπαιδευτικούς αφού πιστεύουν ότι δεν μετακινήθηκαν πολύ από την παραδοσιαρχία, όπως τουλάχιστο θα ήθελαν να νομίζουν. Σύμφωνα με την ελευθεριακή παιδαγωγική, πολλά από αυτά που κάνουν οι προοδευτικοί, με καλές βέβαια προθέσεις, αποτελούν βασικά μια βιτρίνα, που αφήνει την παραδοσιακή εκπαίδευση ουσιαστικά ανέπαφη.
Τα σχολεία είναι κατά κύριο λόγο πατερναλιστικά ιδρύματα. Γι’ αυτό και οι ελευθεριακοί υποστηρίζουν την αποσχολειοποίηση, για να επιτύχουν την αποδέσμευση από την εξουσία του δασκάλου (όσο διαφωτισμένη κι αν είναι).
Ως πρότυπο σχολείο αυτής της προσέγγισης παρουσιάζεται το summerhill του A.S. Neil, ένα ιδιωτικό σχολείο για παιδιά 6-17 χρονών (δημοτικό, γυμνάσιο, λύκειο), το οποίο βρίσκεται στο Λέιστον της Αγγλίας. Στο σχολείο αυτό δάσκαλοι και μαθητές έχουν ίσα δικαιώματα, οι περισσότερες αποφάσεις παίρνονται στο συμβούλιο του σχολείου (όπου συμμετέχουν όλες και όλοι). Επιβάλλονται ποινές για παραβάσεις νόμων που έχει θέσει η ίδια η κοινότητα και αφορούν κυρίως χρηματικά πρόστιμα. Σε περιπτώσεις που χρειάζεται έρευνα πριν την επιβολή της χρηματικής ποινής, γίνεται σύσταση επιτροπής. Η επιλογή των δασκάλων, τα οικονομικά του σχολείου, η αγορά εξοπλισμών, δεν απασχολούν τη συνέλευση.
Κάθε παιδί είναι ελεύθερο να κάνει ό,τι επιθυμεί κάθε μέρα, αρκεί να μη θέτει σε κίνδυνο τον εαυτό του και τα άλλα άτομα που υπάρχουν γύρω του.
Λέξεις Κλειδιά: ελευθεριακή Αγωγή, Summerhill
Εκπαιδευτικό Υλικό | ||
Παρουσίαση | ||
| 5. Ελευθεριακή Αγωγή και Σχολικές Πρακτικές | ||
Βιντεοσκοπημένη Διάλεξη | ||
| Ελευθεριακή Αγωγή & Σχολικές Πρακτικές | ||
