Συνταγματικό Δίκαιο - Μέρος Α
Παπαδοπούλου Λίνα
Το μάθημα επικεντρώνεται στο Ειδικό Μέρος του Συνταγματικού Δικαίου. Για τον σκοπό αυτό, μετά την παρουσίαση των εννοιών: α) του Κράτους και των στοιχείων του, β) του Συντάγματος και των βασικών διακρίσεών του και γ) του Πολιτεύματος, η ανάλυση στρέφεται σε δύο μεγάλες θεματικές ενότητες: 1) στις θεμελιώδεις αρχές του Συντάγματος ή οργανωτικές βάσεις του πολιτεύματος και 2) στα άμεσα όργανα του Κράτους κατά το Σύνταγμα του 1975/1986/2001/2008.
Λιγότερα
Το μάθημα επικεντρώνεται στο Ειδικό Μέρος του Συνταγματικού Δικαίου. Για τον σκοπό αυτό, μετά την παρουσίαση των εννοιών: α) του Κράτους και των στοιχείων του, β) του Συντάγματος και των βασικών διακρίσεών του και γ) του Πολιτεύματος, η ανάλυση στρέφεται σε δύο μεγάλες θεματικές ενότητες: 1) στις θεμελιώδεις αρχές του Συντάγματος ή οργανωτικές βάσεις του πολιτεύματος και 2) στα άμεσα όργανα του Κράτους κατά το Σύνταγμα του 1975/1986/2001/2008.
Το μάθημα επικεντρώνεται στο Ειδικό Μέρος του Συνταγματικού Δικαίου. Για τον σκοπό αυτό, μετά την παρουσίαση των εννοιών: α) του Κράτους και των στοιχείων του, β) του Συντάγματος και των βασικών διακρίσεών του και γ) του Πολιτεύματος, η ανάλυση στρέφεται σε δύο μεγάλες θεματικές ενότητες: 1) στις θεμελιώδεις αρχές του Συντάγματος ή οργανωτικές βάσεις του πολιτεύματος και 2) στα άμεσα όργανα του Κράτους κατά το Σύνταγμα του 1975/1986/2001/2008.
Περίγραμμα
Διδάσκοντες
Διδάσκουσα:
Λίνα Παπαδοπούλου, Επίκουρη Καθηγήτρια
Βιογραφικό:
http://law-constitution.web.auth.gr/lina/files/Lina-Papadopoulou-CV.pdf
http://law-constitution.web.auth.gr/lina/cv/
http://www.law.auth.gr/index.php?lang=el&rm=51&mn=53&stid=55
http://www.law.auth.gr/index.php?lang=en&rm=232&mn=253&stid=55
Ομάδα ανάπτυξης περιεχομένου:
Δημήτριος Νικηφόρος, Βοηθός Έρευνας & Διδασκαλίας έδρας Jean Monnet «Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου & Πολιτισμού» ΑΠΘ, μεταπτυχιακός φοιτητής στο NYU School of Law (Legal Theory LLM), ΜΔΕ Δημοσίου Δικαίου & Πολιτικής Επιστήμης ΑΠΘ, Δικηγόρος.
Νικόλαος Δημόπουλος, μεταπτυχιακός φοιτητής Τομέα Δημοσίου Δικαίου & Πολιτικής Επιστήμης ΑΠΘ, μεταπτυχιακός φοιτητής στο διατμηματικό πρόγραμμα «Σύγχρονες Ιατρικές Πράξεις: Δικαιική Ρύθμιση και Βιοηθική Διάσταση» (ΑΠΘ), Δικηγόρος.
Βιντεοσκόπηση - Επεξεργασία Υλικού:
Ελπίδα Μαχαιρίδου, μονάδα Ηλεκτρακουστικής και Τηλεοπτικών Συστημάτων - Εργαστήριο Τηλεπικοινωνιών, Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών.
Περιεχόμενο μαθήματος
- Κράτος, Κυριαρχία και Σύνταγμα
- Αντικείμενο και μέθοδος του Συνταγματικού Δικαίου
- Συνταγματισμός
- Οι διαφορετικές προσλήψεις του Συντάγματος (πολιτειακή – κανονιστική)
- Έννοιες (τυπική – ουσιαστική) και διακρίσεις του Συντάγματος
- Οι λειτουργίες του Συντάγματος
- Η διαδρομή του ελληνικού συνταγματισμού
- Συνταγματικοί Κανόνες – Συνταγματικές Διατάξεις
- Θεμελιώδεις συνταγματικές αρχές ή οργανωτικές βάσεις του Πολιτεύματος. Τα Όργανα του Κράτους
- Δημοκρατική Αρχή
- Θεσμοί άμεσης δημοκρατίας (το δημοψήφισμα)
- Αντιπροσωπευτική αρχή
- Εκλογικό σώμα
- Αρχές που διέπουν την ψήφο και την ψηφοφορία
- Πολυκομματισμός
- Βουλή (Σύνθεση – λειτουργία)
- Νομική θέση του βουλευτή – Κωλύματα και ασυμβίβαστα
- Κοινοβουλευτικό σύστημα
- Πρόταση εμπιστοσύνης – δυσπιστίας
- Διορισμός Πρωθυπουργού
- Απαλλαγή κυβέρνησης από τα καθήκοντά της - Διάλυση Βουλής
- Κυβέρνηση. Σύνθεση – λειτουργίες
- Ευθύνη υπουργών
- Προεδρευόμενη μορφή του πολιτεύματος – Πρόεδρος της Δημοκρατίας. Αρμοδιότητες. Θέση του στο πολίτευμα.
Μαθησιακοί στόχοι
- Να γνωρίσουν οι φοιτητές τις έννοιες του Συντάγματος (ουσιαστική, τυπική, σύνθετη).
- Να ενσωματώσουν την διαχρονική αξία της δημοκρατίας και της προστασίας των θεμελιωδών δικαιωμάτων ως θεμέλια της σύγχρονης κοινωνικής συμβίωσης.
- Να οριοθετούν τις θεμελιώδεις συνταγματικές αρχές αλλά και να εντοπίζουν τις μεταξύ τους διαδράσεις και αλληλεπιδράσεις.
- Να μάθουν ποια ειναι τα όργανα του κράτους και πώς ασκούν τις αρμοδιότητές τους.
Προαπαιτούμενα
Το μάθημα διδάσκεται κατά το πρώτο εξάμηνο των προπτυχιακών σπουδών της Νομικής Σχολής και συνεπώς δεν απαιτείται κάποια προηγούμενη γνώση για την παρακολούθησή του ούτε υπάρχουν προαπαιτούμενα μαθήματα.
Μέθοδοι διδασκαλίας
- Παρακολούθηση Διαλέξεων (Ομαδικά)
- Συγγραφή Εργασιών (Ατομικά)
- Μελέτη Βιβλίων και Άρθρων (Ατομικά)
- Ανάλυση Εργασιών (Ομαδικά)
- Παρακολούθηση εκδηλώσεων (Ομαδικά)
Μέθοδοι αξιολόγησης
- Αξιολόγηση δια γραπτών ή προφορικών εξετάσεων. Κριτήρια: κατανόηση της θεματικής, κριτική απομνημόνευση και αξιολόγηση.
- Ερωτήσεις Ανάπτυξης Δοκιμίων [Διαμορφωτική (για βελτίωση)]
- Προφορική Εξέταση [Συμπερασματική (βαθμολόγηση)]
- Συνεχής Εξέταση [Διαμορφωτική (για βελτίωση)]
Η εξέταση πραγματοποιείται με κλειστά βιβλία.
Επιτρέπεται η χρήση του κειμένου του ελληνικού Συντάγματος
Βιβλιογραφία
(Α) Ελληνική
-
Βενιζέλος, Ευάγγελος Β., Η συναινετική αναθεώρηση: αναθεώρηση του Συντάγματος και αναβίωση της πολιτικής, εκδόσεις Αντ. Ν. Σάκκουλα, Αθήνα 1996.
-
Βενιζέλος, Ευάγγελος Β., Το αναθεωρητικό κεκτημένο: το συνταγματικό φαινόμενο στον 21ο αιώνα και η εισφορά της αναθεώρησης του 2001, εκδόσεις Αντ. Ν. Σάκκουλα, Αθήνα-Κομοτηνή 2002.
-
Βενιζέλος Ευάγγελος Β., Μαθήματα Συνταγματικού Δικαίου, Αναθεωρημένη Έκδοση, εκδ. Αντ. Σάκκουλα, Αθήνα-Κομοτηνή 2008.
-
Γεραπετρίτης, Γιώργος, Σύνταγμα και Βουλή: αυτονομία και ανέλεγκτο των εσωτερικών του σώματος, εκδόσεις Νομική Βιβλιοθήκη, Αθήνα 2012.
-
Δημητρόπουλος, Ανδρέας, Η διάλυση της Βουλής: μετά τη συνταγματική αναθεώρηση του 1986, εκδόσεις Αντ. Ν. Σάκκουλα, Αθήνα-Κομοτηνή 1992.
-
Δημητρόπουλος, Ανδρέας, Σύστημα Συνταγματικού Δικαίου, τόμοι Ι και ΙΙ, έκδοση Β΄, Σάκκουλας, Αθήνα-Θεσσαλονίκη 2011.
-
Δρόσος, Γιάννης Ζ., Η συνταγματική θέση των πολιτικών κομμάτων στην Ελλάδα, εκδόσεις Αντ. Ν. Σάκκουλα, Αθήνα-Κομοτηνή 1982.
-
Δρόσος, Γιάννης Ζ., Το δικαίωμα ψήφου των εκτός επικρατείας ελλήνων εκλογέων: η δυνατότητα μιας νομοθετικής ρύθμισης,εκδόσεις Αντ. Ν. Σάκκουλα, Αθήνα-Κομοτηνή 1990.
-
Καμτσίδου, Ιφιγένεια Κ., Η συνταγματική ρύθμιση και η πρόσφατη πρακτική του διορισμού Κυβερνήσεως, Σάκκουλας, Θεσσαλονίκη 1990.
-
Καμτσίδου, Ιφιγένεια Κ., Πρακτικά Θέματα Συνταγματικού Δικαίου, εκδόσεις Σάκκουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη 2004.
-
Καμτσίδου, Ιφιγένεια Κ., Το κοινοβουλευτικό σύστημα: δημοκρατική αρχή και κυβερνητική ευθύνη, Σαββάλας, Αθήνα 2011.
-
Κοντιάδης, Ξενοφώντας Ι., Η θεσμική λειτουργία των κοινοβουλευτικών ομάδων: μια πολιτειλογική θεώρηση, εκδόσεις Αντ. Ν. Σάκκουλα, Αθήνα-Κομοτηνή 1996.
-
Κοντιάδης, Ξενοφώντας Ι., Η αντικατάσταση του πρωθυπουργού: η ερμηνευτική δοκιμασία του άρθρου 38 παρ. 2 του Συντάγματος 1975/1986 ως έναυσμα για την αναθεώρησή του, εκδόσεις Αντ. Ν. Σάκκουλας, Αθήνα-Κομοτηνή 2000.
-
Κοντιάδης, Ξενοφώντας Ι. (επιμ.), Πέντε χρόνια μετά την αναθεώρηση του 2001: αποτίμηση για μια νέα συνταγματική μεταρρύθμιση, τόμοι Ι και ΙΙ, εκδόσεις Αντ. Ν. Σάκκουλα, Αθήνα-Κομοτηνή 2006.
-
Λοβέρδος, Ανδρέας Ν., Κυβέρνηση, συλλογική λειτουργία και πολιτική ευθύνη: συμβολή στην ερμηνεία των άθρων 82.84 και 85 του Συντάγματος, με βάση την εμπειρία 1974-89, εκδόσεις Αντ. Ν. Σάκκουλα, Αθήνα 1991.
-
Λοβέρδος, Ανδρέας Ν., Η ποινική ευθύνη των μελών της κυβέρνησης και των υφυπουργών στο κοινοβουλευτικό πολίτευμα, εκδόσεις Αντ. Ν. Σάκκουλα, Αθήνα 1995.
-
Μάνεσης, Αριστόβουλος Ι., Συνταγματική Θεωρία & Πράξη, τόμοι Ι και ΙΙ, Σάκκουλας, Αθήνα-Θεσσαλονίκη 1980 & 2007.
-
Μάνεσης, Αριστόβουλος Ι., Συνταγματικό δίκαιο, τόμος Ι, Σάκκουλας, Θεσσαλονίκη 1980.
-
Μάνεσης, Αριστόβουλος Ι., Αι εγγυήσεις τηρήσεως του συντάγματος τόμοι Ι & ΙΙ, εκδόσεις Αντ. Ν. Σάκκουλα, Αθήνα 1991.
-
Μάνεσης, Αριστόβουλος Ι. & Μανιτάκης, Αντώνης, Ο θεσμός της αναπλήρωσης του Προέδρου της Δημοκρατίας κατά το ισχύον Σύνταγμα, εκδόσεις Αντ. Ν. Σάκκουλα, Αθήνα-Κομοτηνή 1993.
-
Μανιτάκης, Αντώνης, Ελληνικό Συνταγματικό Δίκαιο, εκδ. Σάκκουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη 2004.
-
Μανιτάκης, Αντώνης, Τί είναι κράτος, εκδόσεις Σαββάλα, Αθήνα 2007.
-
Μανιτάκης, Αντώνης, Τί είναι Σύνταγμα, εκδόσεις Σαββάλα, Αθήνα 2007.
-
Μανιτάκης, Αντώνης, Τί είναι πολίτευμα, εκδόσεις Σαββάλα, Αθήνα 2009.
-
Μανιτάκης, Αντώνης, Συνταγματική οργάνωση του κράτους – Με στοιχεία πολιτειολογίας, έκδοση Γ΄, Σάκκουλας, Αθήνα-Θεσσαλονίκη 2009.
-
Μαυριάς, Κώστας, Συνταγματικό Δίκαιο, εκδ. Αντ. Σάκκουλα, Αθήνα-Κομοτηνή 2005.
-
Παντελής, Αντώνης Μ., Εγχειρίδιο Συνταγματικού Δικαίου: βασικές έννοιες, συνταγματική ιστορία, οργάνωση του κράτους, έκδοση Β΄, εκδόσεις Λιβάνη, Αθήνα 2007.
-
Ράικος, Αθανάσιος Γ., Γενική Πολιτειολογία & Συνταγματικό Δίκαιο, τόμοι 1 και 2, έκδοση Δ΄, εκδόσεις Νομική Βιβλιοθήκη, Αθήνα 2011.
-
Σπυρόπουλος, Φίλιππος Κ., Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ως ρυθμιστής του Πολιτεύματος, εκδόσεις Αντ. Ν. Σάκκουλα, Αθήνα-Κομοτηνή 1990.
-
Σπυρόπουλος, Φίλιππος Κ., Εισαγωγή στο Συνταγματικό Δίκαιο, εκδόσεις Αντ. Ν. Σάκκουλα, Αθήνα-Κομοτηνή 2006.
-
Σωτηρέλης, Γιώργος Χ., Σύνταγμα και δημοκρατία στην εποχή της «παγκοσμιοποίησης»: εναλλακτικές θέσεις και προτάσεις συνταγματικής πολιτικής με αφορμή τη φυγομαχία της «συναινετικής αναθεώρησης», εκδόσεις Αντ. Ν. Σάκκουλα, Αθήνα-Κομοτηνή 2000.
-
Σωτηρέλης, Γιώργος Χ., Τα κωλύματα εκλογιμότητας και τα ασυμβίβαστα των βουλευτών: στο μεταίχμιο δύο συνταγματικών αναθεωρήσεων, Σάκκουλας, Αθήνα-Θεσσαλονίκη 2006.
-
Τσάτσος. Δημήτρης Θ., Συνταγματικό Δίκαιο, Τόμος Α’, εκδ. Αντ. Σάκκουλα, Αθήνα-Κομοτηνή 1994 & Τόμος Β ́, εκδ. Αντ. Σάκκουλα, Αθήνα-Κομοτηνή 1993.
-
Χρυσόγονος, Κώστας Χ., Εκλογικό Σύστημα και Σύνταγμα, εκδόσεις Αντ. Ν. Σάκκουλα, Αθήνα-Κομοτηνή 1996.
-
Χρυσόγονος, Κώστας Χ., Συνταγματικό Δίκαιο, εκδ. Σάκκουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη 2003.
-
Χρυσόγονος, Κώστας Χ., Η ιδιωτική δημοκρατία: από τις πολιτικές δυναστείες στην κλεπτοκρατία – Μελέτες ελληνικής πολιτειολογίας, εκδόσεις Επίκεντρο, Θεσσαλονίκη 2009.
(Β) Ξενόγλωσση
-
Chryssogonos, K., ‘Chronicle in Constitutional Law, Greece, An introduction to Greek electoral Law’, REDP 13 (2001), 1209 et seq.
-
Contiades, X., ‘The relationship between Political Parties and Independent Authorities: Tension and Supplementarity. Theoretical Remarks on the Bsis of the Greek example’, in: Tsatsos, Venizelos, Contiades (eds.), Political Parties in the 21st Century, Centre for European Constitutional Law ‘Themistokles and Dimitris Tsatsos Foundation’, Ant. N. Sakkoulas – Berliner Wissenschaftsverlag – Bruylant, 115 et seq.
-
Dagtoglou P., ‘Constitutional and Administrative Law’, in: Kerameus, Kozyris (eds.), Introduction to Greek Law, 3rd revised ed., Ant. N. Sakkoulas & Kluwer Law International, Athens & The Netherlands 2008, 24 et seq.
-
Makrydemetres, A., ‘Public Administration in the political system. The Government, the Prime Minister, The Ministers’, in: Spiliotopoulos, Makrydemetres (eds.), Public Administration in Greece, Ant. N. Sakkoulas, Athens-Komotini 2001, 19 et seq.
-
Mavris, Y., ‘Political Parties, Mass Media and Opinion polls in Greece’, in: Tsatsos, Venizelos, Contiades (eds.), Political Parties in the 21st Century, Centre for European Constitutional Law ‘Themistokles and Dimitris Tsatsos Foundation’, Ant. N. Sakkoulas – Berliner Wissenschaftsverlag – Bruylant, 115 et seq.
-
Nikolakopoulos, Il., ‘The development of political opinion polling in Greece’ , in: Tsatsos, Venizelos, Contiades (eds.), Political Parties in the 21st Century, Centre for European Constitutional Law ‘Themistokles and Dimitris Tsatsos Foundation’, Ant. N. Sakkoulas – Berliner Wissenschaftsverlag – Bruylant, 115 et seq.
-
Spyropoulos, Philippos C., ‘Institutions of Public Law’, REDP 9, No. 4 (1997), 1137 et seq.
-
Spyropoulos, Philippos C. & Fortsakis, Theodore P., Constitutional Law in Greece, Ant. N. Sakkoulas & Wolters Kluwer Law & Business, Athens & The Netherlands 2009.
-
Venizelos, Ev., ‘The 2001 revision of the Greek Constitution and the relevance of the constitutional phenomenon’, REDP 13, No. 4 (2001), 1291 et seq.
Διδάσκουσα:
Λίνα Παπαδοπούλου, Επίκουρη Καθηγήτρια
Βιογραφικό:
http://law-constitution.web.auth.gr/lina/files/Lina-Papadopoulou-CV.pdf
http://law-constitution.web.auth.gr/lina/cv/
http://www.law.auth.gr/index.php?lang=el&rm=51&mn=53&stid=55
http://www.law.auth.gr/index.php?lang=en&rm=232&mn=253&stid=55
Ομάδα ανάπτυξης περιεχομένου:
Δημήτριος Νικηφόρος, Βοηθός Έρευνας & Διδασκαλίας έδρας Jean Monnet «Ευρωπαϊκού Συνταγματικού Δικαίου & Πολιτισμού» ΑΠΘ, μεταπτυχιακός φοιτητής στο NYU School of Law (Legal Theory LLM), ΜΔΕ Δημοσίου Δικαίου & Πολιτικής Επιστήμης ΑΠΘ, Δικηγόρος.
Νικόλαος Δημόπουλος, μεταπτυχιακός φοιτητής Τομέα Δημοσίου Δικαίου & Πολιτικής Επιστήμης ΑΠΘ, μεταπτυχιακός φοιτητής στο διατμηματικό πρόγραμμα «Σύγχρονες Ιατρικές Πράξεις: Δικαιική Ρύθμιση και Βιοηθική Διάσταση» (ΑΠΘ), Δικηγόρος.
Βιντεοσκόπηση - Επεξεργασία Υλικού:
Ελπίδα Μαχαιρίδου, μονάδα Ηλεκτρακουστικής και Τηλεοπτικών Συστημάτων - Εργαστήριο Τηλεπικοινωνιών, Τμήμα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών.
- Κράτος, Κυριαρχία και Σύνταγμα
- Αντικείμενο και μέθοδος του Συνταγματικού Δικαίου
- Συνταγματισμός
- Οι διαφορετικές προσλήψεις του Συντάγματος (πολιτειακή – κανονιστική)
- Έννοιες (τυπική – ουσιαστική) και διακρίσεις του Συντάγματος
- Οι λειτουργίες του Συντάγματος
- Η διαδρομή του ελληνικού συνταγματισμού
- Συνταγματικοί Κανόνες – Συνταγματικές Διατάξεις
- Θεμελιώδεις συνταγματικές αρχές ή οργανωτικές βάσεις του Πολιτεύματος. Τα Όργανα του Κράτους
- Δημοκρατική Αρχή
- Θεσμοί άμεσης δημοκρατίας (το δημοψήφισμα)
- Αντιπροσωπευτική αρχή
- Εκλογικό σώμα
- Αρχές που διέπουν την ψήφο και την ψηφοφορία
- Πολυκομματισμός
- Βουλή (Σύνθεση – λειτουργία)
- Νομική θέση του βουλευτή – Κωλύματα και ασυμβίβαστα
- Κοινοβουλευτικό σύστημα
- Πρόταση εμπιστοσύνης – δυσπιστίας
- Διορισμός Πρωθυπουργού
- Απαλλαγή κυβέρνησης από τα καθήκοντά της - Διάλυση Βουλής
- Κυβέρνηση. Σύνθεση – λειτουργίες
- Ευθύνη υπουργών
- Προεδρευόμενη μορφή του πολιτεύματος – Πρόεδρος της Δημοκρατίας. Αρμοδιότητες. Θέση του στο πολίτευμα.
- Να γνωρίσουν οι φοιτητές τις έννοιες του Συντάγματος (ουσιαστική, τυπική, σύνθετη).
- Να ενσωματώσουν την διαχρονική αξία της δημοκρατίας και της προστασίας των θεμελιωδών δικαιωμάτων ως θεμέλια της σύγχρονης κοινωνικής συμβίωσης.
- Να οριοθετούν τις θεμελιώδεις συνταγματικές αρχές αλλά και να εντοπίζουν τις μεταξύ τους διαδράσεις και αλληλεπιδράσεις.
- Να μάθουν ποια ειναι τα όργανα του κράτους και πώς ασκούν τις αρμοδιότητές τους.
Το μάθημα διδάσκεται κατά το πρώτο εξάμηνο των προπτυχιακών σπουδών της Νομικής Σχολής και συνεπώς δεν απαιτείται κάποια προηγούμενη γνώση για την παρακολούθησή του ούτε υπάρχουν προαπαιτούμενα μαθήματα.
- Παρακολούθηση Διαλέξεων (Ομαδικά)
- Συγγραφή Εργασιών (Ατομικά)
- Μελέτη Βιβλίων και Άρθρων (Ατομικά)
- Ανάλυση Εργασιών (Ομαδικά)
- Παρακολούθηση εκδηλώσεων (Ομαδικά)
- Αξιολόγηση δια γραπτών ή προφορικών εξετάσεων. Κριτήρια: κατανόηση της θεματικής, κριτική απομνημόνευση και αξιολόγηση.
- Ερωτήσεις Ανάπτυξης Δοκιμίων [Διαμορφωτική (για βελτίωση)]
- Προφορική Εξέταση [Συμπερασματική (βαθμολόγηση)]
- Συνεχής Εξέταση [Διαμορφωτική (για βελτίωση)]
Η εξέταση πραγματοποιείται με κλειστά βιβλία.
Επιτρέπεται η χρήση του κειμένου του ελληνικού Συντάγματος
(Α) Ελληνική
-
Βενιζέλος, Ευάγγελος Β., Η συναινετική αναθεώρηση: αναθεώρηση του Συντάγματος και αναβίωση της πολιτικής, εκδόσεις Αντ. Ν. Σάκκουλα, Αθήνα 1996.
-
Βενιζέλος, Ευάγγελος Β., Το αναθεωρητικό κεκτημένο: το συνταγματικό φαινόμενο στον 21ο αιώνα και η εισφορά της αναθεώρησης του 2001, εκδόσεις Αντ. Ν. Σάκκουλα, Αθήνα-Κομοτηνή 2002.
-
Βενιζέλος Ευάγγελος Β., Μαθήματα Συνταγματικού Δικαίου, Αναθεωρημένη Έκδοση, εκδ. Αντ. Σάκκουλα, Αθήνα-Κομοτηνή 2008.
-
Γεραπετρίτης, Γιώργος, Σύνταγμα και Βουλή: αυτονομία και ανέλεγκτο των εσωτερικών του σώματος, εκδόσεις Νομική Βιβλιοθήκη, Αθήνα 2012.
-
Δημητρόπουλος, Ανδρέας, Η διάλυση της Βουλής: μετά τη συνταγματική αναθεώρηση του 1986, εκδόσεις Αντ. Ν. Σάκκουλα, Αθήνα-Κομοτηνή 1992.
-
Δημητρόπουλος, Ανδρέας, Σύστημα Συνταγματικού Δικαίου, τόμοι Ι και ΙΙ, έκδοση Β΄, Σάκκουλας, Αθήνα-Θεσσαλονίκη 2011.
-
Δρόσος, Γιάννης Ζ., Η συνταγματική θέση των πολιτικών κομμάτων στην Ελλάδα, εκδόσεις Αντ. Ν. Σάκκουλα, Αθήνα-Κομοτηνή 1982.
-
Δρόσος, Γιάννης Ζ., Το δικαίωμα ψήφου των εκτός επικρατείας ελλήνων εκλογέων: η δυνατότητα μιας νομοθετικής ρύθμισης,εκδόσεις Αντ. Ν. Σάκκουλα, Αθήνα-Κομοτηνή 1990.
-
Καμτσίδου, Ιφιγένεια Κ., Η συνταγματική ρύθμιση και η πρόσφατη πρακτική του διορισμού Κυβερνήσεως, Σάκκουλας, Θεσσαλονίκη 1990.
-
Καμτσίδου, Ιφιγένεια Κ., Πρακτικά Θέματα Συνταγματικού Δικαίου, εκδόσεις Σάκκουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη 2004.
-
Καμτσίδου, Ιφιγένεια Κ., Το κοινοβουλευτικό σύστημα: δημοκρατική αρχή και κυβερνητική ευθύνη, Σαββάλας, Αθήνα 2011.
-
Κοντιάδης, Ξενοφώντας Ι., Η θεσμική λειτουργία των κοινοβουλευτικών ομάδων: μια πολιτειλογική θεώρηση, εκδόσεις Αντ. Ν. Σάκκουλα, Αθήνα-Κομοτηνή 1996.
-
Κοντιάδης, Ξενοφώντας Ι., Η αντικατάσταση του πρωθυπουργού: η ερμηνευτική δοκιμασία του άρθρου 38 παρ. 2 του Συντάγματος 1975/1986 ως έναυσμα για την αναθεώρησή του, εκδόσεις Αντ. Ν. Σάκκουλας, Αθήνα-Κομοτηνή 2000.
-
Κοντιάδης, Ξενοφώντας Ι. (επιμ.), Πέντε χρόνια μετά την αναθεώρηση του 2001: αποτίμηση για μια νέα συνταγματική μεταρρύθμιση, τόμοι Ι και ΙΙ, εκδόσεις Αντ. Ν. Σάκκουλα, Αθήνα-Κομοτηνή 2006.
-
Λοβέρδος, Ανδρέας Ν., Κυβέρνηση, συλλογική λειτουργία και πολιτική ευθύνη: συμβολή στην ερμηνεία των άθρων 82.84 και 85 του Συντάγματος, με βάση την εμπειρία 1974-89, εκδόσεις Αντ. Ν. Σάκκουλα, Αθήνα 1991.
-
Λοβέρδος, Ανδρέας Ν., Η ποινική ευθύνη των μελών της κυβέρνησης και των υφυπουργών στο κοινοβουλευτικό πολίτευμα, εκδόσεις Αντ. Ν. Σάκκουλα, Αθήνα 1995.
-
Μάνεσης, Αριστόβουλος Ι., Συνταγματική Θεωρία & Πράξη, τόμοι Ι και ΙΙ, Σάκκουλας, Αθήνα-Θεσσαλονίκη 1980 & 2007.
-
Μάνεσης, Αριστόβουλος Ι., Συνταγματικό δίκαιο, τόμος Ι, Σάκκουλας, Θεσσαλονίκη 1980.
-
Μάνεσης, Αριστόβουλος Ι., Αι εγγυήσεις τηρήσεως του συντάγματος τόμοι Ι & ΙΙ, εκδόσεις Αντ. Ν. Σάκκουλα, Αθήνα 1991.
-
Μάνεσης, Αριστόβουλος Ι. & Μανιτάκης, Αντώνης, Ο θεσμός της αναπλήρωσης του Προέδρου της Δημοκρατίας κατά το ισχύον Σύνταγμα, εκδόσεις Αντ. Ν. Σάκκουλα, Αθήνα-Κομοτηνή 1993.
-
Μανιτάκης, Αντώνης, Ελληνικό Συνταγματικό Δίκαιο, εκδ. Σάκκουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη 2004.
-
Μανιτάκης, Αντώνης, Τί είναι κράτος, εκδόσεις Σαββάλα, Αθήνα 2007.
-
Μανιτάκης, Αντώνης, Τί είναι Σύνταγμα, εκδόσεις Σαββάλα, Αθήνα 2007.
-
Μανιτάκης, Αντώνης, Τί είναι πολίτευμα, εκδόσεις Σαββάλα, Αθήνα 2009.
-
Μανιτάκης, Αντώνης, Συνταγματική οργάνωση του κράτους – Με στοιχεία πολιτειολογίας, έκδοση Γ΄, Σάκκουλας, Αθήνα-Θεσσαλονίκη 2009.
-
Μαυριάς, Κώστας, Συνταγματικό Δίκαιο, εκδ. Αντ. Σάκκουλα, Αθήνα-Κομοτηνή 2005.
-
Παντελής, Αντώνης Μ., Εγχειρίδιο Συνταγματικού Δικαίου: βασικές έννοιες, συνταγματική ιστορία, οργάνωση του κράτους, έκδοση Β΄, εκδόσεις Λιβάνη, Αθήνα 2007.
-
Ράικος, Αθανάσιος Γ., Γενική Πολιτειολογία & Συνταγματικό Δίκαιο, τόμοι 1 και 2, έκδοση Δ΄, εκδόσεις Νομική Βιβλιοθήκη, Αθήνα 2011.
-
Σπυρόπουλος, Φίλιππος Κ., Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ως ρυθμιστής του Πολιτεύματος, εκδόσεις Αντ. Ν. Σάκκουλα, Αθήνα-Κομοτηνή 1990.
-
Σπυρόπουλος, Φίλιππος Κ., Εισαγωγή στο Συνταγματικό Δίκαιο, εκδόσεις Αντ. Ν. Σάκκουλα, Αθήνα-Κομοτηνή 2006.
-
Σωτηρέλης, Γιώργος Χ., Σύνταγμα και δημοκρατία στην εποχή της «παγκοσμιοποίησης»: εναλλακτικές θέσεις και προτάσεις συνταγματικής πολιτικής με αφορμή τη φυγομαχία της «συναινετικής αναθεώρησης», εκδόσεις Αντ. Ν. Σάκκουλα, Αθήνα-Κομοτηνή 2000.
-
Σωτηρέλης, Γιώργος Χ., Τα κωλύματα εκλογιμότητας και τα ασυμβίβαστα των βουλευτών: στο μεταίχμιο δύο συνταγματικών αναθεωρήσεων, Σάκκουλας, Αθήνα-Θεσσαλονίκη 2006.
-
Τσάτσος. Δημήτρης Θ., Συνταγματικό Δίκαιο, Τόμος Α’, εκδ. Αντ. Σάκκουλα, Αθήνα-Κομοτηνή 1994 & Τόμος Β ́, εκδ. Αντ. Σάκκουλα, Αθήνα-Κομοτηνή 1993.
-
Χρυσόγονος, Κώστας Χ., Εκλογικό Σύστημα και Σύνταγμα, εκδόσεις Αντ. Ν. Σάκκουλα, Αθήνα-Κομοτηνή 1996.
-
Χρυσόγονος, Κώστας Χ., Συνταγματικό Δίκαιο, εκδ. Σάκκουλα, Αθήνα-Θεσσαλονίκη 2003.
-
Χρυσόγονος, Κώστας Χ., Η ιδιωτική δημοκρατία: από τις πολιτικές δυναστείες στην κλεπτοκρατία – Μελέτες ελληνικής πολιτειολογίας, εκδόσεις Επίκεντρο, Θεσσαλονίκη 2009.
(Β) Ξενόγλωσση
-
Chryssogonos, K., ‘Chronicle in Constitutional Law, Greece, An introduction to Greek electoral Law’, REDP 13 (2001), 1209 et seq.
-
Contiades, X., ‘The relationship between Political Parties and Independent Authorities: Tension and Supplementarity. Theoretical Remarks on the Bsis of the Greek example’, in: Tsatsos, Venizelos, Contiades (eds.), Political Parties in the 21st Century, Centre for European Constitutional Law ‘Themistokles and Dimitris Tsatsos Foundation’, Ant. N. Sakkoulas – Berliner Wissenschaftsverlag – Bruylant, 115 et seq.
-
Dagtoglou P., ‘Constitutional and Administrative Law’, in: Kerameus, Kozyris (eds.), Introduction to Greek Law, 3rd revised ed., Ant. N. Sakkoulas & Kluwer Law International, Athens & The Netherlands 2008, 24 et seq.
-
Makrydemetres, A., ‘Public Administration in the political system. The Government, the Prime Minister, The Ministers’, in: Spiliotopoulos, Makrydemetres (eds.), Public Administration in Greece, Ant. N. Sakkoulas, Athens-Komotini 2001, 19 et seq.
-
Mavris, Y., ‘Political Parties, Mass Media and Opinion polls in Greece’, in: Tsatsos, Venizelos, Contiades (eds.), Political Parties in the 21st Century, Centre for European Constitutional Law ‘Themistokles and Dimitris Tsatsos Foundation’, Ant. N. Sakkoulas – Berliner Wissenschaftsverlag – Bruylant, 115 et seq.
-
Nikolakopoulos, Il., ‘The development of political opinion polling in Greece’ , in: Tsatsos, Venizelos, Contiades (eds.), Political Parties in the 21st Century, Centre for European Constitutional Law ‘Themistokles and Dimitris Tsatsos Foundation’, Ant. N. Sakkoulas – Berliner Wissenschaftsverlag – Bruylant, 115 et seq.
-
Spyropoulos, Philippos C., ‘Institutions of Public Law’, REDP 9, No. 4 (1997), 1137 et seq.
-
Spyropoulos, Philippos C. & Fortsakis, Theodore P., Constitutional Law in Greece, Ant. N. Sakkoulas & Wolters Kluwer Law & Business, Athens & The Netherlands 2009.
-
Venizelos, Ev., ‘The 2001 revision of the Greek Constitution and the relevance of the constitutional phenomenon’, REDP 13, No. 4 (2001), 1291 et seq.
Πολιτεία, έννοιες του όρους «Κράτος», νομικοί ορισμοί του «Κράτους», στοιχεία του «Κράτους», η έννοια της «Κυριαρχίας».
Λέξεις Κλειδιά: Πολιτεία, Κράτος, Λαός, Επικράτεια, Κυριαρχία
Η ιστορική αναδρομή του συνταγματισμού, κινητήριες δυνάμεις του συνταγματισμού στη νεοτερικότητα, φιλελεύθερος, δημοκρατικός, κοινωνικός συνταγματισμός, το συνταγματικό κράτος.
Λέξεις Κλειδιά: Συνταγματισμός (φιλελεύθερος, δημοκρατικός, κοινωνικός), Συνταγματικό κράτος.
Πολιτειακή και νομική (κανονιστική) πρόσληψη του Συνταγματισμού, η σημασία (πολιτική και νομική) και οι λειτουργίες του Συντάγματος.
Λέξεις κλειδιά: Σύνταγμα, Πρόσληψη (πολιτειακή, νομική), Συνταγματικές λειτουργίες
Οι συνταγματικές διατάξεις, οι συνταγματικοί κανόνες, οι πηγές δικαίου, οι θεμελίωδεις συνταγματικές αρχές: ορολογικές αποσαφηνίσεις - από που πηγάζει ο θεμελιώδης χαρακτήρας τους - νομική σημασία τους, - διακρίσεις τους, αντισυνταγματικές διατάξεις του Συντάγματος, τα όργανα του κράτους: ορισμός, διακρίσεις τους.
Λέξεις κλειδιά: Συνταγματικές διαταξεις, Συνταγματικοί κανόνες, Πηγές Δικαίου, Θεμελιώδεις συνταγματικές αρχές, Οργανωτικές βάσεις του πολιτεύματος, Αντισυνταγματικές διάταξεις του Συντάγματος, Όργανα του Κράτους
Η έννοια «Πολίτευμα», οι διακρίσεις των πολιτευμάτων, η δημοκρατική αρχή (άρθρο 1 παρ. 1 Συντ.), η αρχή της λαϊκής κυριαρχίας – η διάκρισή της από την εθνική κυριαρχία – η διάκριση «λαού» και «έθνους», εγγυήσεις δημοκρατίας, το δικαίωμα αντίστασης.
Λέξεις κλειδιά: Πολίτευμα, Δημοκρατία, Λαϊκή κυριαρχία, Εθνική κυριαρχία, Λαός, Έθνος, Δικαίωμα αντίστασης
Η ιστορική ανασκόπηση της κοινοβουλευτικής αρχής, ο εκδημοκρατισμός της αντιπροσώπευσης, αντιπροσωπευτική και κοινοβουλευτική αρχή, στοιχεία της αντιπροσωπευτικής αρχής, η ελεύθερη εντολή και η σχετικοποίησή της, το εκλογικό σώμα: σύνθεση, αρμοδιότητες, θεσμοί ημιάμεσης δημοκρατίας: το δημοψήφισμα – είδη δημοψηφισμάτων – η λαϊκή νομοθετική πρωτοβουλία – οι τύποι δημοψηφίσματος κατά το ελληνικό Σύνταγμα – οι συνέπειες του δημοψηφίσματος.
Λέξεις κλειδιά: Κοινοβουλευτική αρχή, Αντιπροσωπευτική αρχή, Ελεύθερη εντολή, Εκλογικό σώμα, Δημοψήφισμα, Λαϊκή νομική πρωτοβουλία
α) Νομική φύση του δικαιώματος ψήφου – οι αρχές της ψήφου και της ψηφοφορίας (καθολική, άμεση, μυστική, υποχρεωτική ψήφος, αρχή της ισότητας της ψήφου, η αρχή της ελεύθερης και ανόθευτης εκδήλωσης της λαϊκής θέλησης), το ζήτημα της λευκή ψήφου, β) Το εκλογικό σύστημα – τύποι εκλογικών συστημάτων (αναλογικά – πλειοψηφικά) – το ισχύον εκλογικό σύστημα: η ενισχυμένη αναλογική – οι εκλογικές περιφέρειες – οι βουλευτές Επικρατείας, γ) Τα πολιτικά κόμματα: το θεμέλιο του πολυκομματισμού – τα εννοιολογικά στοιχεία του κομματικού θεσμού – το ζήτημα της ενδοκομματικής δημοκρατίας.
Λέξεις κλειδιά: Δικαίωμα ψήφου, Αρχές ψήφου Αρχές ψηφοφορίας, Καθολική ψηφοφορία, Άμεση ψηφοφορία, Μυστική ψηφοφορία, Υποχρεωτική ψηφοφορία, Αρχή ισότητας ψήφου, Αρχή ελεύθευρης και ανόθευτης εκδήλωσης λαϊκής θέλησης, Λευκή ψήφος, Αναλογικά εκλογικά συστήματα, Πλειοψηφικά εκλογικά συστήματα, Ενισχυμένη αναλογική, Εκλογικές περιφέρειες, Βουλευτές Επικρατείας, Πολιτικά κόμματα, Πολυκομματισμός, Ενδοκομματική δημοκρατία
Βουλή: θέση της στο πολίτευμα, αρμοδιότητες (νομοθετικές, κοινοβουλευτικός έλεγχος, δικαστικές, άλλες αρμοδιότητες), η σύγκλισή της, τα είδη των βουλευτικών συνόδων, η οργάνωση και λειτουργία της, οι επιτροπές της Βουλής.
Λέξεις κλειδιά: Βουλή, Νομοθετικές αρμοδιότητες, Δικαστικές αρμοδιότητες, Κοινοβουλευτικός έλεγχος, Βουλευτική σύνοδος, Σύγκλιση Βουλής, Επιτροπές Βουλής
Οι Βουλευτές: το παθητικό εκλογικό δικαίωμα (θετικά προσόντα εκλογιμότητας), τα κωλύματα εκλογιμότητας, οι διακρίσεις τους και η ratio θέσπισής τους, τα εκλογικά ασυμβίβαστα και η ratio θέσπισής τους, η νομική θέση του βουλευτή (αρχή της ελεύθερης εντολής, η βουλευτική ασυλία: ανεύθυνο, ακαταδίωκτο, απόρρητο).
Λέξεις κλειδιά: Βουλευτές, Παθητικό εκλογικό δικαίωμα, Κωλύματα, Ασυμβίβαστα, Ελεύθερη εντολή, Βουλευτική ασυλία, Ανεύθυνο, Ακαταδίωκτο, Απόρρητο
Κοινοβουλευτική αρχή: έννοια, ιστορική εμφάνιση, η αποτύπωσή της στο ελληνικό Σύνταγμα, οι τρεις εκφάνσεις της στο ελληνικό Σύνταγμα (ψήφος εμπιστοσύνης προς την Κυβέρνηση, αρχή της δεδηλωμένης, μετέπειτα πρόταση εμπιστοσύνης ή δυσπιστίας).
Λέξεις κλειδιά: Κοινοβουλευτική αρχή, Ψήφος εμπιστοσύνης, Αρχή δεδηλωμένης, Πρόταση δυσπιστίας
Αρχή της δεδηλωμένης: έννοια, συνταγματική τυποποίηση, σχέσεις Βουλής & Κυβέρνησης, σχέσεις ΠτΔ & Κυβέρνησης, η ανάδειξη του Πρωθυπουργού, η πλειοψηφική και μειοψηφική εκδοχή σχηματισμού Κυβέρνησης, η εκλογική Κυβέρνηση, η υπηρεσιακή εκλογική Κυβέρνηση, το πρόσωπο του Πρωθυπουργού, η αντικατάσταση του Πρωθυπουργού μονοκομματικής και συμματικής κυβέρνησης.
Λέξεις κλειδιά: Αρχή δεδηλωμένης, Ανάδειξη Πρωθυπουργού, Σχηματισμός Κυβέρνησης, Πλειοψηφική εκδοχή, Μειοψηφική εκδοχή, Εκλογική Κυβέρνηση, Υπηρεσιακή εκλογική Κυβέρνηση, Αντικατάσταση Πρωθυπουργού
Η υπουργική ευθύνη: η κοινοβουλευτική ευθύνη: η εξειδίκευση και οι διακρίσεις της, η νομική ευθύνη: η ποινική (ο ρόλος της Βουλής, η ενδιάμεση διαδικασία, η διαδικασία στο ακροατήριο, οι συμμέτοχοι, η παραγραφή και η αποσβεστική προθεσμία) και η αστική ευθύνη.
Λέξεις κλειδιά: Υπουργική ευθύνη, Κοινοβουλευτική ευθύνη, Ποινική ευθύνη, Αστική ευθύνη, Παραγραφή, Αποσβεστική προθεσμία
Η απαλλαγή της Κυβέρνησης από τα καθήκοντά της: α) η μη χορήγηση ψήφου εμπιστοσύνης, β) η απόρριψη πρότασης εμπιστοσύνης ή αποδοχή πρότασης δυσπιστίας, γ) η παραίτηση της Κυβέρνησης (μονοκομματικής, συνασπισμού κομμάτων), δ) η ατομική παραίτηση Πρωθυπουργού, η διάλυση της Βουλής: α) υποχρεωτική εκ του Συντάγματος (άρθρα 34 παρ. 4 εδ. α’, 41 παρ. 5, 37 παρ. 3 εδ. γ’ Συντ.), β) δυνητική διάλυση (1. Με προεδρική πρωτοβουλία, 2. Με κυβερνητική πρωτοβουλία).
Λέξεις κλειδιά: Απαλλαγή Κυβέρνησης, Ψήφος εμπιστοσύνης, Πρόταση δυσπιστίας, Παραίτηση Κυβέρνησης, Ατομική παραίτηση Πρωθυπουργού, Διάλυση Βουλής, Υποχρεωτική διάλυση, Προεδρική πρωτοβουλία, Κυβερνητική πρωτοβουλία
Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας (ΠτΔ): νομικό status, «ρυθμιστής του πολιτεύματος», προσόντα και κωλύματα εκλογιμότητας, διαδικασία εκλογής (οι ψηφοφορίες, το ζήτημα του δικαστικού ελέγχου της εκλογής του ΠτΔ), τα προεδρικά ασυμβίβαστα, η προεδρική χορηγία, ο όρκος και η έναρξη της προεδρικής θητείας, η λήξη της προεδρικής θητείας, η διαδικασία αναπλήρωσης του ΠτΔ, η περιορισμένη ευθύνη του ΠτΔ, η διαδικασία απόδοσης ποινικής ευθύνης στον ΠτΔ, οι προεδρικές αρμοδιότητες (ρυθμιστικές, διεθνούς παραστάτη, νομοθετικές, εκτελεστικές) και οι αρχές που τις διέπουν (ο κανόνας της προσυπογραφής και η εξαίρεσή του: οι άνευ προσυπογραφής πράξεις του ΠτΔ, ο κανόνας της δημοσιότητας, το τεκμήριο της αναρμοδιότητας).
Λέξεις κλειδιά: Πρόεδρος της Δημοκρατίας (ΠτΔ), «Ρυθμιστής του πολιτεύματος», Προσόντα εκλογιμότητας, Κωλύματα εκλογιμότητας, Διαδικασία εκλογής, Προεδρικά ασυμβίβαστα, Προεδρική χορηγία, Όρκος, Προεδρική θητεία (έναρξη, λήξη), Αναπλήρωση ΠτΔ, Περιορισμένη ευθύνη ΠτΔ, Ρυθμιστικές αρμοδιότητες, Αρμοδιότητες διεθνούς παραστάτη, Νομοθετικές αρμοδιότητες, Εκτελεστικές αρμοδιότητες, Κανόνας προσυπογραφής, Άνευ προσυπογραφής πράξεις του ΠτΔ, Κανόνας δημοσιότητας, Τεκμήριο αναρμοδιότητας
Ανοικτό Ακαδ. Μάθημα
Αρ. Επισκέψεων : 78741
Αρ. Προβολών : 250185
