Από τη Μεγάλη Γαλλική Επανάσταση στο 1848
Σπύρος Μαρκέτος
Μέσα από το μάθημα αυτό επιχειρείται να σκιαγραφηθεί το πολιτικό και κοινωνικό καθεστώτος, που οδήγησε στη γαλλική επανάσταση και να αποτυπωθούν οι συνέπειες που επέφερε. Γίνεται μια ενδελεχής ανασκόπηση του ιστορικού πλαισίου της Επανάστασης, κυρίως μέσα από την οπτική του George Lefebvre. Μελετάται ο τρόπος, με τον οποίο το υπόβαθρο της επανάστασης και τελικώς η ίδια η επανάσταση επηρέασαν τόσο την ίδια τη Γαλλία αλλά και την υπόλοιπη Ευρώπη. Μέσα από τις πολιτικές και κοινωνικές ζυμώσεις που συντελέστηκαν εκείνη την περίοδο, ανέκυψαν νέες ομάδες, νέα αιτήματα, νέος τρόπος σκέψης, μεταρρυθμίσεις, τα οποία επηρέαζαν με τον τρόπο τους την κατάσταση και εμείς επιχειρούμε να αποσαφηνίσουμε τη λειτουργία τους.
Λιγότερα
Μέσα από το μάθημα αυτό επιχειρείται να σκιαγραφηθεί το πολιτικό και κοινωνικό καθεστώτος, που οδήγησε στη γαλλική επανάσταση και να αποτυπωθούν οι συνέπειες που επέφερε. Γίνεται μια ενδελεχής ανασκόπηση του ιστορικού πλαισίου της Επανάστασης, κυρίως μέσα από την οπτική του George Lefebvre. Μελετάται ο τρόπος, με τον οποίο το υπόβαθρο της επανάστασης και τελικώς η ίδια η επανάσταση επηρέασαν τόσο την ίδια τη Γαλλία αλλά και την υπόλοιπη Ευρώπη. Μέσα από τις πολιτικές και κοινωνικές ζυμώσεις που συντελέστηκαν εκείνη την περίοδο, ανέκυψαν νέες ομάδες, νέα αιτήματα, νέος τρόπος σκέψης, μεταρρυθμίσεις, τα οποία επηρέαζαν με τον τρόπο τους την κατάσταση και εμείς επιχειρούμε να αποσαφηνίσουμε τη λειτουργία τους.
Μέσα από το μάθημα αυτό επιχειρείται να σκιαγραφηθεί το πολιτικό και κοινωνικό καθεστώτος, που οδήγησε στη γαλλική επανάσταση και να αποτυπωθούν οι συνέπειες που επέφερε. Γίνεται μια ενδελεχής ανασκόπηση του ιστορικού πλαισίου της Επανάστασης, κυρίως μέσα από την οπτική του George Lefebvre. Μελετάται ο τρόπος, με τον οποίο το υπόβαθρο της επανάστασης και τελικώς η ίδια η επανάσταση επηρέασαν τόσο την ίδια τη Γαλλία αλλά και την υπόλοιπη Ευρώπη. Μέσα από τις πολιτικές και κοινωνικές ζυμώσεις που συντελέστηκαν εκείνη την περίοδο, ανέκυψαν νέες ομάδες, νέα αιτήματα, νέος τρόπος σκέψης, μεταρρυθμίσεις, τα οποία επηρέαζαν με τον τρόπο τους την κατάσταση και εμείς επιχειρούμε να αποσαφηνίσουμε τη λειτουργία τους.
Περίγραμμα
Διδάσκοντες
Διδάσκων: Σπύρος Μαρκέτος, Επίκουρος Καθηγητής
Ο Σπύρος Μαρκέτος σπούδασε νομικά στο ΑΠΘ και έλαβε το διδακτορικό του δίπλωμα από το Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών. Εργάστηκε στο Ανοιχτό Πανεπιστήμιο, ενώ από το 2001 διδάσκει στο Τμήμα Πολιτικών Επιστημών του ΑΠΘ με γνωστικό αντικείμενο «Ιστορία των Νεώτερων και Σύγχρονων Πολιτικών και Κοινωνικών Ιδεών». Ασχολείται ερευνητικά με τη μελέτη των ιδεολογιών, με έμφαση στον σοσιαλισμό και τον φασισμό, καθώς και με την ιστορία του φύλου.
Βιογραφικό:
http://www.polsci.auth.gr/index.php?lang=el&rm=1&mn=13&stid=10
http://www.polsci.auth.gr/index.php?lang=en&rm=118&mn=128&stid=10
Συνεργάτης ανάπτυξης περιεχομένου: Μαρία Ραμματά
Περιεχόμενο μαθήματος
- Η Ευρωπαϊκή σκέψη
- Η εξέγερση της αριστοκρατίας και η επανάσταση της αστικής τάξης.
- Η λαϊκή επανάσταση και οι συνέπειες της
- Η Επανάσταση και η Ευρώπη
- Η φυγή του βασιλιά και η δεύτερη Γαλλική επανάσταση
- Ο Συνασπισμός και η Επανάσταση μέχρι τις Συνθήκες 1795
Μαθησιακοί στόχοι
Μετά την επιτυχή ολοκλήρωση των μαθημάτων οι φοιτητές θα: γνωρίζουν το κοινωνικό-πολιτικό υπόβαθρο, μέσα στο οποίο ανέκυψε η γαλλική επανάσταση. Θα είναι σε θέση να ξεχωρίσουν ποιες ήταν οι δυνάμεις που δρούσανε και πως επηρέασαν την πορεία της επανάστασης. Και τέλος, θα μπορούν να έχουν μια κριτική σκέψη για το πώς η γαλλική επανάσταση επηρέασε την μετέπειτα πορεία του κόσμου.
Προτεινόμενα συγγράμματα
- Lefevre, G., «Η Γαλλική Επανάσταση», Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, Αθήνα 2003.
- Κοντορσέ, «Σχεδίασμα για ένα ιστορικό πίνακα των προόδων του ανθρώπινου πνεύματος», Πόλις, Αθήνα 2006
Μέθοδοι διδασκαλίας
Διδασκαλία πρόσωπο με πρόσωπο.
Προαπαιτούμενα
- Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής
- Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης
- Αυτόνομη εργασία
Διδάσκων: Σπύρος Μαρκέτος, Επίκουρος Καθηγητής
Ο Σπύρος Μαρκέτος σπούδασε νομικά στο ΑΠΘ και έλαβε το διδακτορικό του δίπλωμα από το Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών. Εργάστηκε στο Ανοιχτό Πανεπιστήμιο, ενώ από το 2001 διδάσκει στο Τμήμα Πολιτικών Επιστημών του ΑΠΘ με γνωστικό αντικείμενο «Ιστορία των Νεώτερων και Σύγχρονων Πολιτικών και Κοινωνικών Ιδεών». Ασχολείται ερευνητικά με τη μελέτη των ιδεολογιών, με έμφαση στον σοσιαλισμό και τον φασισμό, καθώς και με την ιστορία του φύλου.
Βιογραφικό:
http://www.polsci.auth.gr/index.php?lang=el&rm=1&mn=13&stid=10
http://www.polsci.auth.gr/index.php?lang=en&rm=118&mn=128&stid=10
Συνεργάτης ανάπτυξης περιεχομένου: Μαρία Ραμματά
- Η Ευρωπαϊκή σκέψη
- Η εξέγερση της αριστοκρατίας και η επανάσταση της αστικής τάξης.
- Η λαϊκή επανάσταση και οι συνέπειες της
- Η Επανάσταση και η Ευρώπη
- Η φυγή του βασιλιά και η δεύτερη Γαλλική επανάσταση
- Ο Συνασπισμός και η Επανάσταση μέχρι τις Συνθήκες 1795
Μετά την επιτυχή ολοκλήρωση των μαθημάτων οι φοιτητές θα: γνωρίζουν το κοινωνικό-πολιτικό υπόβαθρο, μέσα στο οποίο ανέκυψε η γαλλική επανάσταση. Θα είναι σε θέση να ξεχωρίσουν ποιες ήταν οι δυνάμεις που δρούσανε και πως επηρέασαν την πορεία της επανάστασης. Και τέλος, θα μπορούν να έχουν μια κριτική σκέψη για το πώς η γαλλική επανάσταση επηρέασε την μετέπειτα πορεία του κόσμου.
- Lefevre, G., «Η Γαλλική Επανάσταση», Μορφωτικό Ίδρυμα Εθνικής Τραπέζης, Αθήνα 2003.
- Κοντορσέ, «Σχεδίασμα για ένα ιστορικό πίνακα των προόδων του ανθρώπινου πνεύματος», Πόλις, Αθήνα 2006
Διδασκαλία πρόσωπο με πρόσωπο.
- Άσκηση κριτικής και αυτοκριτικής
- Προαγωγή της ελεύθερης, δημιουργικής και επαγωγικής σκέψης
- Αυτόνομη εργασία
Μέσα σε αυτήν την ενότητα περιγράφεται η νοοτροπία των ανθρώπων και ο τρόπος που μετασχηματίζεται, με αποτέλεσμα να προκύπτουν νέα ρεύματα σκέψης που επηρεάζουν τις υπάρχουσες συνθήκες κοινωνικής πραγματικότητας. Μελετώνται τα επιτεύγματα της Επανάστασης, όσον αφορά τα δικαιώματα του ανθρώπου και τέλος περιγράφεται μια κριτική που ασκήθηκε στο διαφωτισμό.
Λέξεις Kλειδιά: νοοτροπία, πειραματικός ορθολογισμός, φυσικό δίκαιο, Γαλλική Επανάσταση, ισονομία, διαφωτισμός
Στην ενότητα αυτή παρουσιάζεται η σύνδεση ανάμεσα στην εξέγερση της αριστοκρατίας και την επανάσταση της αστικής τάξης. Πώς δηλαδή από την πρώτη εξέγερση φτάσαμε στην δεύτερη. Στο χρονικό αυτό, παρουσιάζονται τα διάφορα πολιτικά πρόσωπα που ανέλαβαν την εξουσία και η στρατηγική που υιοθετούσε το καθένα από αυτά. Παράλληλα, περιγράφεται ο ρόλος που διατελούσε καθεμιά από τις τρεις τάξεις, τα αιτήματα που προέκυψαν μέσα από την σύγκληση αυτών των τάξεων, και πως τα επεξεργάστηκε ο βασιλιάς.
Λέξεις Kλειδιά: Καλόν, Μπριέν, Νεκέρ, σφραγισμένες επιστολές, παρλαμέντα, όρκος σφαιριστηρίου, τετράδια παραπόνων, Τρίτη τάξη
Σε αυτήν την ενότητα παρουσιάζεται η οικονομική κρίση του 1789 και το παρασκήνιο της επανάστασης, για να φτάσουμε στη νύχτα της 4ης Αυγούστου. Αποτυπώνεται το σκηνικό της νύχτας αυτής καθώς και τα αποτελέσματα της. Περιγράφονται οι νέες μεταρρυθμίσεις και η αλλαγή του ρόλου του βασιλιά. Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στο σύνταγμα που επέφερε η επανάσταση και στην αρχή της ισονομίας.
Λέξεις Kλειδιά: γαλλική επανάσταση, οικονομική κρίση, νοοτροπία, 4 Αυγούστου, σύνταγμα, ισονομία, ασινιάτο
Η ενότητα αυτή αποτυπώνει την επιρροή της Γαλλικής Επανάστασης στην υπόλοιπη Ευρώπη. Η αντίδραση της τελευταίας, με την επίθεση εναντίων της Γαλλίας, οδήγησε σε βίαιες συγκρούσεις μέσα στη χώρα, τη λεγόμενη πρώτη τρομοκρατία. Παρουσιάζονται οι νέες πολιτικές δυνάμεις που γεννιούνται μέσα από αυτό το κλίμα αναβρασμού, όπως είναι οι Γιρονδίνοι και ο νέος μαζικός στρατός.
Λέξεις Kλειδιά: πρώτη τρομοκρατία, εμιγκρέδες, διακήρυξη Πίλνιτς, Γιρονδίνοι, μαζικός στρατός, 10 Αυγούστου, γαλλική επανάσταση
Η ενότητα αυτή ξεκινάει με την σύλληψη του βασιλιά, στην προσπάθεια του να διαφύγει και αποσαφηνίζεται πως αυτό το γεγονός επηρέασε την πολιτική και κοινωνική κατάσταση στη Γαλλία, αλλά και την ίδια την Ευρώπη, φτάνοντας στην Αυστοπρωσική συμμαχία. Περιγράφονται οι μεταρρυθμίσεις που επιχειρήθηκαν, όπως ήταν η αγροτική μεταρρύθμιση του Κουτόν, καθώς και τα προεόρτια και οι συνέπειες της ημέρας της 10ης Αυγούστου.
Λέξεις Kλειδιά: Πεδίο του Άρεως, Γιρονδίνοι, Ιακωβίνοι, Αυστροπρωσική συμμαχία, Ντυμουριέ, αγροτική μεταρρύθμιση, 10η Αυγούστου
Στην ενότητα αυτή περιγράφεται η γέννηση, ο τρόπος λειτουργίας και οι πρώτες νίκες της Επαναστατικής Κυβέρνησης , καθώς και το κίνημα των Αβράκωτων. Σκιαγραφείται η δράση και η εξασθένιση των τελευταίων. Παρουσιάζεται η στάση του ευρωπαϊκού συνασπισμού απέναντι στη Γαλλία και η ίδρυση της Επιτροπής κοινής σωτηρίας.
Λέξεις Kλειδιά: Επαναστατική κυβέρνηση, Αβράκωτοι, επιτροπή κοινής σωτηρίας, αποχριστιανισμός, ευρωπαϊκός συνασπισμός
Ανοικτό Ακαδ. Μάθημα
Αρ. Επισκέψεων : 9570
Αρ. Προβολών : 33433
